ในผู้ลงทุนหลายท่านคงเคยมีประสบการณ์ในการกรอกแบบฟอร์ม “เปิดบัญชีลงทุน” ไม่ว่าจะเป็นหุ้น หรือกองทุนรวม และหากไปเปิดบัญชีกับผู้ให้บริการลงทุนรายใหม่ ก็ต้องกรอกข้อมูลเดิมครั้งแล้วครั้งเล่า แม้ว่าชุดข้อมูลที่กรอกเพื่อเปิดบัญชีกับผู้ให้บริการการลงทุนแต่ละแห่งจะมีความแตกต่างกันบ้าง แต่ก็มีหลายส่วนที่เป็นข้อมูลเดียวกัน เช่น ข้อมูลส่วนตัว ข้อมูลการติดต่อ ซึ่งการกรอกข้อมูลเดิมซ้ำๆ ที่เหมือนจะเป็นปัญหาเล็กๆ น้อยๆ แต่เมื่อเกิดขึ้นบ่อยๆ อาจกลายเป็นข้อจำกัดที่ทำให้หลายท่านขอพักการเปิดบัญชีไว้ก่อน หรือล้มเลิกความตั้งใจจะลงทุน ทำให้เสียโอกาสในการเข้าถึงการลงทุนอย่างน่าเสียดาย
สาริกา อภิวรรธกกุล ผู้อำนวยการฝ่ายส่งเสริมความรู้ตลาดทุนและศูนย์ประสานงานต่างจังหวัด สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) กล่าวว่า การจะทำอย่างไรให้กระบวนการเปิดบัญชีลงทุน (onboarding) สะดวกมากขึ้น นับเป็นโจทย์ที่ท้าทาย สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) จึงได้ถกคิดและร่วมมือกับผู้ประกอบธุรกิจในตลาดทุน จนนำไปสู่การจัดตั้งคณะทำงานที่มีตัวแทนจากทุกภาคส่วน ได้แก่ สมาคมบริษัทหลักทรัพย์ไทย สมาคมบริษัทจัดการลงทุน สมาคมธนาคารไทย สมาคมธนาคารนานาชาติ สมาคมประกันชีวิตไทย และตัวแทนผู้ประกอบธุรกิจที่ให้บริการซื้อขายหน่วยลงทุน มาร่วมกันหาแนวทางลดข้อจำกัดและเพิ่มโอกาสให้ผู้ลงทุนทั้งหน้าใหม่และผู้ลงทุนปัจจุบันให้เข้าถึงตลาดทุนได้อย่างสะดวก โดยมีเป้าหมายสูงสุดคือในการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยปรับปรุงกระบวนการให้ประชาชนและผู้ลงทุนเปิดบัญชี คือ เข้าถึงได้ง่าย รวดเร็ว และราบรื่น
จึงเป็นที่มาของการพัฒนาแบบฟอร์มมาตรฐานในการเปิดบัญชีลงทุน หรือที่เรียกว่า “Single Form” ตัวช่วยผู้ลงทุนยุคดิจิทัล ทั้งบุคคลธรรมดาและนิติบุคคลสำหรับการเปิดบัญชีที่ “กรอกข้อมูลเพียงครั้งเดียว” สามารถเปิดบัญชีลงทุนผลิตภัณฑ์ในตลาดทุนได้ทุกประเภท และยังสามารถนำชุดข้อมูลที่กรอกแล้วไปใช้ซ้ำ “reuse” สำหรับเปิดบัญชีหลักทรัพย์ประเภทใหม่ หรือเปิดบัญชีใหม่กับผู้ให้บริการลงทุนรายอื่นๆ ได้ โดยไม่ต้องกรอกข้อมูลใหม่อีก และเมื่อมีชุดข้อมูลมาตรฐานจะช่วย “ลดเวลา” ในการกรอกข้อมูลแต่ละครั้ง และยังเป็นไปตามเกณฑ์ของสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.)
สำหรับการเปิดบัญชีลงทุนด้วย Single Form แบบกรอกครั้งเดียวจบ สามารถทำได้ทั้งที่สาขาผู้ให้บริการลงทุนและช่องทางออนไลน์ ซึ่งช่วยให้ผู้ลงทุนสะดวกยิ่งขึ้น สามารถเปิดบัญชีที่ไหนก็ได้ เวลาใดก็ได้ ตอบโจทย์ผู้ลงทุนยุคดิจิทัลอย่างแท้จริง
ส่วนวิธีกรอก Single Form ครั้งแรก เริ่มด้วยขั้นตอนง่ายๆ ดังนี้
(1) กรอกข้อมูลบน Single Form พร้อมรับรองความถูกต้องของข้อมูลการเปิดบัญชี และแนบเอกสารที่จำเป็นในการเปิดบัญชี
(2) ส่ง Single Form ผ่านช่องทางที่ผู้ให้บริการจัดเตรียมไว้ ซึ่งถ้าส่งผ่านช่องทางออนไลน์ ก็จะช่วยให้ขั้นตอนการเปิดบัญชี ทำได้รวดเร็วขึ้น
(3) เมื่อผู้ให้บริการได้รับข้อมูลแล้ว จะเข้าสู่กระบวนการทำความรู้จักลูกค้า (know your client: KYC) โดยขั้นตอนนี้ ผู้ให้บริการจะนำข้อมูลของผู้ลงทุนไปตรวจสอบเพิ่มเติมก่อน เช่น ตรวจสอบข้อมูลบัตรประชาชนกับกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย เพื่อให้มั่นใจว่าผู้ขอเปิดบัญชีนั้นมีตัวตนจริง ไม่ถูกแอบอ้างเพื่อเปิดบัญชี
นอกจากนี้ ก.ล.ต. ยังสนับสนุนให้มีกระบวนการตรวจสอบและทำความรู้จักลูกค้าผ่านระบบอิเล็กทรอนิกส์ หรือที่เรียกว่า e-KYC อย่างเต็มรูปแบบอีกด้วย เพิ่มประสิทธิภาพในการตรวจสอบที่รวดเร็ว และผู้ลงทุนสะดวกมากขึ้น และขั้นตอนสุดท้าย
(4) เมื่อผู้ให้บริการทำ KYC เรียบร้อยและอนุมัติการเปิดบัญชีแล้ว ก็เริ่มลงทุนผลิตภัณฑ์ในตลาดทุนได้
กรณีที่ต้องการเปิดบัญชีใหม่กับผู้ให้บริการรายอื่นเพิ่ม เพียงขอข้อมูลที่เคยกรอกไว้ใน Single Form จากผู้ให้บริการลงทุนรายเดิม จากนั้นปรับปรุงข้อมูลให้เป็นปัจจุบันและรับรองความถูกต้องกับผู้ให้บริการรายใหม่อีกครั้ง และหากต้องการให้ข้อมูลเพิ่มหรือต้องการเปลี่ยนแปลงข้อมูล ผู้ลงทุนเพียงให้ข้อมูลเพิ่มเติมจากที่มีอยู่เดิม
ผู้ลงทุนจะได้พบกับ “Single Form” ฟอร์มมาตรฐานที่กรอก “ครบ” “จบ” ใน “ครั้งเดียว” ในการเปิดบัญชีลงทุนใหม่ได้ในวันที่ 1 กรกฎาคม 2564 โดยสามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ “สายด่วนศูนย์บริการประชาชน ก.ล.ต.” โทร.1207
