คอลัมน์ “Golf Healing” โดย “พลโทนายแพทย์ สมศักดิ์ เถกิงเกียรติ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกประจำโรงพยาบาลพระมงกุฎ และ โรงพยาบาลรามคำแหง มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยมากกว่า 30 ปี somsak_doctor@hotmail.com”
ที่สนามซ้อมกอล์ฟ
"พี่หมอเห็นข่าวศิลปินหนุ่มอินเดียปิ๊งไอเดียทำหน้ากากพิมพ์ใบหน้าครึ่งล่างใบหน้าแก้ปัญหาจำหน้ากันไม่ได้หรือยังครับ"
"เห็นแล้วไอเดียดีนะขายไม่แพงด้วยอีกหน่อยคงแพร่หลายแน่พี่ว่านะ"
"เอ๊ะ! พี่หมอแล้วแบบนี้เราต้องใส่แว่นด้วยดีไหม? เชื้อมันติดทางตาด้วยไหมพี่" อ้วนสงสัยต่อ
"เออปัญหานี้น่าสนใจนะ"
- เชื้อมันจะติดทางตาได้หรือไม่ไปหาคำตอบกันดีกว่า
ในการระบาดของโรคต่างๆ เรามักได้ยินว่าโรคบางโรคสามารถแพร่เชื้อทางตารวมถึงกรณีการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ด้วย ทั้งๆ ที่เป็นโรคระบบทางเดินหายใจ
นพ.ศักดิ์ชัย วงค์กิตติรักษ์ ประธานราวิทยาลัยจักษุแพทย์ ไขข้อข้องใจให้ฟังว่าการติดเชื้อทางดวงตาจะมี 2 ลักษณะ
1.เชื้อโรคที่มุ่งโจมตีให้เกิดอันตรายกับดวงตา เช่น โรคตาแดง ถ้าเชื้อเข้าเยื่อบุในดวงตาก็ทำให้ตาอักเสบดาแดงได้ในส่วนนี้ก็ตรงไปตรงมา
2.เชื้อไวรัสที่ก่อโรคทางเดินหายใจ ตรงนี้จะติดทางตาได้อย่างไรนั้นต้องอธิบายชี้แจงว่าระหว่างดวงตากับโพรงจมูกจะมีช่องที่เชื่อมต่อถึงกันอยู่เรียกว่า "ท่อระบายน้ำตา" ซึ่งจะเห็นว่าเวลาคนร้องไห้จะมีน้ำมูกไหลด้วย ดังนั้นเมื่อรับเชื้อไวรัสโรคทางเดินหายใจเข้ามาที่ดวงตาก็จะส่งต่อเชื้อเหล่านี้เข้ามาตามท่อระบายน้ำตาลงสู่โพรงจมูกและทางเดินหายใจต่อไปนั่นเอง
แต่เนื่องจากไวรัสโควิด-19 ไม่ได้ลอยอยู่ในอากาศเพียงลำพัง แต่ละอยู่ในเสมหะหรือน้ำมูกน้ำลายของผู้ป่วยเวลาไอหรือจาม ดังนั้นโอกาสที่ไวรัสจะลอยมาติดเยื่อบุตาขาวแล้วไหลลงท่อระบายน้ำตาจึงเป็นไปได้น้อยมากจึงไม่เป็นต้องสวมแว่นตาเพื่อป้องกันแต่อย่างใด แต่โอกาสที่จะเป็นเช่นนั้นได้ก็คือ "มือ" นั่นเอง เช่น ถ้าคนป่วยเอามือมาปิดปาก ปิดจมูก เวลาหรือจามแล้วไปจับสิ่งของต่างๆ อาทิ ราวบันได ลูกบิดประตู แล้วคนทั่งไปสัมผัสเชื้อนั้นแล้วไม่ล้างมือเอามาขยี้ตาก็มีโอกาสติดเชื้อผ่านทางตาได้
ดังนั้นการรณรงค์ให้ใส่ใจกับ "สุขลักษณะพื้นฐาน" คือ "กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ" จึงช่วยตัดวงจรการแพร่เชื้อโรคจากคนหนึ่งไปสู่คนหนึ่งได้อย่างมาก
ส่วนที่มีการวิพากษ์วิจารณืก่อนหน้านี้ว่าการใช้ช้อนกลางร่วมกันแล้วพาลไปมีความเสี่ยงทำให้การติดเชื้อแพร่ไปหรือไม่นั้นก็เป็นที่มาว่าทำไมเราถึงต้องเน้นให้ล้างมือบ่อยๆ ซึ่งถือเป็นมาตรการสำคัยที่ควรทำให้เป็นนิสัย ซึ่งควรทำก่อนรับประทานอาการและหลังเข้าห้องน้ำ
