"ดูลูกให้ด้วยนะ!...เดี๋ยวนี้กูมองไกลไม่ค่อยชัดแล้ว...สายตามันกลับว่ะ!...มองใกล้กลับเห็นชัดแจ๋วเลย" เฮียชูตะโกนสั่งลูกก๊วนบนแท่นที ก่อนส่งลูกไปเข้า OB เฉยเลย
โธ่เฮีย! สายตากลับบ้าอะไร...อาการอย่างนี้ "ต้อกระจก" ชัดๆ...ไปหาหมอซะไป!...เรานึกในใจไม่ได้พูดออกมาหรอกนะ
ต้อกระจกเกิดจากเลนส์ตาเสื่อมมักพบในผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป อาการเริ่มแรกคือตามัวจากที่มองไกลๆ เห็นชัด (สายตายาว) กลายเป็นความชัดน้อยลงเช่น เวลามองคนจะเห็นเป็นรูปร่าง แต่ความชัดในรายละเอียดอื่นๆ เช่นตา จมูก ปาก จะลดลง และถ้ามองใกล้กลับชัดเหมือนพวกสายตาสั้น แบบนี้ให้สันนิษฐานได้เลยว่าน่าจะเป็นต้อกระจก
เลนส์ตาที่เสื่อมจะขุ่นทำให้แสงเข้าไปได้น้อยลงเรื่อยๆ จนกระทั่งมองไม่เห็น รับรู้ได้แค่มีแสงหรือไม่มีแสงคือกลางวันหรือกลางคืนเท่านั้น หากมากถึงขั้นนี้แสดงว่าเป็นมากแล้วเรียกกันว่า "ต้อกระจกสุก" ซึ่งถ้ายังปล่อยทิ้งไว้ไม่ไปรับการรักษาอาจมีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้นได้คือ "ต้อหิน" ซึ่งทำให้ตาบอดได้ในอดีตเราจะพบผู้ป่วยกรณีนี้เฉพาะในท้องถิ่นกันดารเป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากขาดโอกาสในการรักษา
มีผู้ป่วยบางรายแพทย์วินิจฉัยว่าเป็นต้อกระจกมา 5 ปีแล้ว แต่ผู้ป่วยไม่รู้สึกเดือดร้อนอะไรยังคงใช้ชีวิตได้ตามปกติ ถามว่า...แบบนี้ไม่ต้องผ่าตัดรักษาได้หรือไม่...ตอบว่า "ได้" แต่มื่อใดก็ตามเริ่มรู้สึกว่ามีปัญหารบกวนการใช้ชีวิตก็ควรมารับการรักษา
การรักษาโรคต้อกระจก ทำได้โดยการผ่าตัดในอดีตเป็นผ่าตัดแผลใหญ่เพื่อใส่เลนส์เทียมเข้าไป แต่ปัจจุบันเทคโนโลยีก้าวหน้าไปมาก เป็นการผ่าตัดด้วยอัลตราซาวนด์หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า "เครื่องสลายต้อ" โดยการใช้อัลตราซาวนด์เข้าไปตัดเลนส์ข้อกระจกให้เป็นชิ้นเล็กๆ แล้วดูดออกมาแผลจะเป็นขนาดเล็กเท่าอุปกรณ์ประมาณ 2-3 มิลลิเมตรเท่านั้นแล้วแพทย์จะใส่เลนส์ตาเทียมเข้าไปแทน...อย่างไรก็ตามไม่ใช่ทุกคนที่จะผ่าตัดด้วยวิธีนี้ จำเป็นต้องพบแพทย์เพื่อหาวิธีการรักษาที่เหมาะสม
สิ่งที่จักษุแพทย์กังวลที่สุดสำหรับการผ่าตัดก็คือเรื่องของภาวะติดเชื้อ ซึ่งมักเกิดจากน้ำเข้าตาดังนั้นจึงห้ามผู้ป่วยล้างหน้าหลังการผ่าตัดนานถึง 1 เดือน! เพื่อไม่ให้มีอะไรเข้าตาทั้งสิ้น ยกเว้นยาที่แพทย์สั่งเท่านั้น เพราะแผลจะหายสนิทใน 1 เดือน หลังการผ่าตัด
แต่ผู้ป่วยสามารถเช็ดทำความสะอาดใบหน้าได้ สำหรับการสระผมต้องนอนสระเหมือนตามร้านตัดผมเพื่อป้องกันน้ำไหลเข้าตา นอกจากนั้นไม่มีอะไรสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ
"มีคนไปสลายต้อมาแล้ว...เห็นชัดเลยนะเฮีย"
"เออ! กูก็อยากทำเหมือนกัน...แต่ไม่อยากเห็นอี...กลัว...น่าชัดๆ ว่ะ!!"
"โหยเฮีย!...ปากจัดอ่ะ"