คืนสู่ธรรมชาติ สุดยอดเทคโนโลยีกีฬา

อาการบาดเจ็บหลังการเล่นกีฬาเป็นปัญหาที่ผู้คนจำนวนไม่น้อยประสบ แม้พยายามหาสาเหตุเพื่อหลีกเลี่ยง แต่บางกรณีก็ไม่สามารถป้องกันได้จนบางคนตัดสินใจยกเลิกการทำกิจกรรมนั้นไป ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว ต้นตอของปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นอาจเป็นเรื่องใกล้ตัวที่เราท่านนึกไม่ถึงอย่างเรื่องของอุปกรณ์เครื่องใช้ที่หลายคนปักใจเชื่อว่ายิ่งทันสมัยยิ่งส่งเสริมการออกกำลังกาย แต่ความเข้าใจนี้ไม่ถูกต้องเสมอไป ดังเช่นผลการวิจัยทางวิทยาศาสตร์การกีฬาหลายชิ้นเกี่ยวกับการวิ่งเปิดเผยว่ารองเท้าวิ่งสมัยใหม่เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้นักวิ่งมีปัญหาอาการบาดเจ็บเพิ่มขึ้นกว่าแต่ก่อน

ธุรกิจรองเท้ากีฬาหากนับเฉพาะเซ็กชั่นการวิ่งมีมูลค่าทางตลาดไม่ต่ำกว่า 2 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐฯ (ประมาณ 7 แสนล้านบาท) แต่ละบริษัทพยายามโหมโฆษณาเพื่อโน้มน้าวผู้บริโภคเห็นคุณประโยชน์ของเทคโนโลยีตัวใหม่ตัวใหม่ในรองเท้ารุ่นที่มีราคาแพง อย่างการฝังชิพตัวเล็กๆ เพื่อช่วยปรับและลดแรงกระแทกตามลักษณะการใช้งาน หรือการอัดอากาศใต้แผ่นรองเพื่อความนุ่มสบายและทำให้เท้าของคุณไม่ระบมหลังออกกำลังกาย

แต่ผลวิจัยกลับชี้ให้เห็นถึงสิ่งตรงกันข้าม ดังเช่นรายงานของ ดร. ดาเนียล ลีเบอร์แมน ศาสตราจารย์ทางด้านมานุษยวิทยาเชิงชีววิทยาแห่งมหาวิทยาลัยฮาร์เวิร์ด เปิดเผยว่าอาการบาดเจ็บจากการวิ่งเพิ่มขึ้นอย่างมากทั่วโลกนับแต่มีการประดิษฐ์รองเท้าวิ่งสมัยใหม่ คุณมีความเสี่ยงที่จะได้รับบาดเจ็บไม่ว่าคุณเป็นใคร เพศชายหรือหญิง วิ่งด้วยความเร็วหรือช้า ระยะทางใกล้หรือไกลเพียงใด เพราะรองเท้าวิ่งทำให้เท้าของคุณอ่อนแออันนำมาซึ่งการเกิดข้อเท้าพลิก การอักเสบของเอ็นร้อยหวายและโรคหัวเข่า

ขณะที่รายงานในนิตยสารทางการแพทย์ "British Journal of Sports Medicaine" ของ ดร.เคร็ก ริชาร์ด นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเมืองนิวคาสเซิล ประเทศออสเตรเลีย เปิดเผยว่าไม่มีหลักฐานใดแม้แต่ชิ้นเดียวที่พิสูจน์ว่ารองเท้าวิ่งทำให้อาการบาดเจ็บของคุณลดลง นอกจากนี้ยังมีเรื่องตลกร้ายเกี่ยวกับรองเท้าวิ่งจากผลการวิจัยของ ดร. เบอร์นาร์ด มาร์ติ แห่งมหาวิทยาลัยเบิร์น ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ระบุว่านักวิ่งที่ใส่รองเท้าแพงมีโอกาสสูงถึง 123 เปอร์เซนต์ที่จะได้รับบาดเจ็บมากว่าคนใส่รองเท้าถูก

โดยศาสตราจารย์ท่านนี้สำรวจข้อมูลส่วนตัวจากนักวิ่งมาราธอนจำนวน 4,358 คนที่เข้าร่วมการแข่งขันเบิร์น กรังด์ปรีซ์ พบว่าปัญหาอาการบาดเจ็บส่วนใหญ่ไม่เกี่ยวข้องเลยกับสภาพพื้นผิวที่ผู้เข้าแข่งขันทำการฝึกซ้อม ความเร็วหรือระยะทางในการวิ่ง น้ำหนักตัวหรือแม้แต่ประวัติการเจ็บป่วยมาก่อน หากแต่อาการบาดเจ็บนั้นขึ้นอยู่กับราคาของรองเท้าที่สวมใส่ โดยนักวิ่งที่สวมรองเท้ามีราคาสูงกว่า 90 เหรียญสหรัฐฯ (ประมาณ 3 พันกว่าบาท) จะบาดเจ็บสูงกว่าผู้ที่ใส่รองเท้าราคาต่ำกว่า 40 เหรียญสหรัฐฯ (ประมาณ 1,400 บาท) ถึง 2 เท่า

นอกจากนี้ยังมีรายงานว่าการอัดอากาศลงในแผ่นรองฝ่าเท้าก็ไม่ช่วยลดการกระแทกแต่อย่างใด เพราะตามหลักทางฟิสิกส์ การวิ่งในแต่ละก้าวทำให้เกิดแรงกระแทกต่อขาของคุณสูงเป็น 12 เท่าของน้ำหนักตัวเอง ดังนั้น การมีแผ่นรองหนาเพิ่มขึ้นไม่กี่นิ้วจะสามารถลดปัญหาดังกล่าวได้จึงเป็นเรื่องไร้สาระ

ตามธรรมชาติเท้าของคนเรามีการปรับตัวให้เข้ากับสภาพของพื้นผิวต่างๆโดยอัตโนมัติ อย่างการเดินบนพื้นทรายซึ่งเป็นเม็ดละเอียดพบว่าเท้าจะพยายามแผ่กว้างและนิ้วกางออกเพื่อให้ยึดกับพื้นผิวได้ดี ตามผลการวิจัยของ ดร.สตีเวน ร็อบบินส์ และ ดร. เอ็ดเวิร์ด เวเกด แห่งมหาวิทยาลัยแม็คกิล เมืองมอนทรีอัล ประเทศแคนาดา ได้ศึกษาการปรับตัวของเท้าภายใต้พื้นผิวต่างๆ โดยทั้งสองคนสังเกตจากกีฬายิมนาสติกพบว่าเบาะรองรับที่หนาทำให้การลอยตัวลงมาจากอากาศของนักยิมนาสติกมีความยากขึ้นเพราะสัญชาตญาณของมนุษย์ต้องการหาพื้นที่มั่นคง ดังนั้นเมื่อพวกเขารู้สึกว่าพื้นที่รองรับอยู่อ่อน ร่างกายจะพยายามหาพื้นที่แข็งเพื่อลงมาด้วยความสมดุล เช่นเดียวกับการที่คุณสวมรองเท้าซึ่งพื้นมีความอ่อนนุ่ม เท้าของคุณจะพยายามดันฝ่าเท้าให้ขยายออกเพื่อหาส่วนของพื้นที่มั่นคง เมื่อเป็นเช่นนี้รองเท้าที่ควรสวมใส่สบายกลับกลายทำให้เท้าของเราอึดอัดยิ่งขึ้น ดังนั้นจึงเกิดคำถามว่าแล้วเราควรสวมรองเท้าแบบใดที่เหมาะสมกับการวิ่ง

ดร.เกราร์ด ฮาร์ทมันน์ นักกายภาพบำบัดชาวไอริชซึ่งทำงานร่วมกับ พอลา เรดคลิฟฟ์ ยอดนักวิ่งระยะไกลหญิงเมืองผู้ดีเปิดเผยว่าวิธีดีที่สุดคือการวิ่งด้วยเท้าเปล่า เพราะอวัยวะส่วนนี้ของมนุษย์ถูกออกแบบมาให้มีความอิสระเพื่อเอื้อต่อปรับตัวไปตามสภาพของพื้นผิวที่ยึดเกาะ แต่หากคุณไม่คุ้นชินกับการเปลือยเปล่าควรเลือกรองเท้าที่มีความบางและยืดหยุ่นดีอย่างรองเท้าผ้าใบซึ่งสามารถรองรับการเปลี่ยนแปลงรูปเท้าได้ดี

ทั้งหมดนี้คือข้อเท็จจริงที่ถูกเปิดเผยโดยงานวิจัย เป็นข้อเท็จจริงที่แสดงให้เห็นว่าเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าไม่จำเป็นเสมอไปว่าจะทำให้การใช้ชีวิตของคุณดีขึ้น เพราะสิ่งที่สำคัญที่สุดคือการเลือกใช้ในสิ่งที่สอดคล้องกับธรรมชาติเพื่อทำให้การออกกำลังกายเกิดผลดีต่อสุขภาพมากที่สุด