คำสั่งระงับ “บิสซิเนสแอร์” บิน สะท้อนปัญหาการดูแลนักท่องเที่ยวไทยที่ไร้ระบบ เอเยนต์โวยไม่เคยรับทราบสายการบินมีปัญหา กรมการบินฯ ไม่เคยแจ้งล่วงหน้า ถึงคราวสั่งยกเลิกกะทันหัน ลูกทัวร์กลายเป็นตัวประกัน ต้องวิ่งแก้ปัญหาปลายทางทั้งหาโรงแรม เปลี่ยนตั๋วเพื่อเอาลูกค้ากลับประเทศ เหน็บจากนี้ไปใครจะไปเที่ยวต้องขึ้นอยู่กับโชค ชี้สิ่งที่เกิดขึ้นเข้าทางสายการบินต้นทุนต่ำเกาหลีทันที
การเติมความฝันของชีวิต ด้วยการตั้งเป้าไปเที่ยวต่างประเทศ เพื่อเป็นรางวัลให้กับชีวิตในทุกวันนี้ง่ายขึ้นกว่าเดิมมาก ด้วยการแข่งขันกันของธุรกิจการบิน โดยมีทั้งสายการบินต้นทุนต่ำ และเครื่องบินแบบเช่าเหมาลำมาช่วยให้คนไทยไปเที่ยวต่างประเทศได้ในราคาที่เอื้อมถึง
จากเดิมที่หากจะไปเที่ยวเกาหลีใต้คงต้องเตรียมเงินขั้นต่ำไว้ไม่ต่ำกว่า 3-4 หมื่นบาท และถ้าเป็นญี่ปุ่นคงต้องเริ่มที่ 4 หมื่นบาทปลายๆ ขึ้นไป จึงจะมีโอกาสไปสัมผัสประเทศเหล่านี้ได้ ยิ่งถ้าเป็นโซนยุโรปคงไม่ต้องกล่าวถึงต้องมีเฉียดๆ แสนบาทถึงจะไปได้
แต่วันนี้ทุกอย่างเปลี่ยนไปจากเดิม การผนวกเอาสายการบินต้นทุนต่ำหรือใช้เครื่องบินแบบเช่าเหมาลำมาใช้แทนสายการบินปกติ บวกด้วยการสนับสนุนจากรัฐบาลประเทศปลายทาง ทำให้ราคาทัวร์ไปต่างประเทศมีราคาที่ต่ำลง จนง่ายต่อการตัดสินใจ
เส้นทางเกาหลีนับว่าเป็นเส้นทางที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก หลังจากที่ละครเกาหลีใต้อย่างแดจังกึมเข้ามาฉายในประเทศไทย ตามมาด้วยศิลปินเกาหลีที่ทำเอาสาวไทยตามไปดูคอนเสิร์ตถึงเกาหลี แถมเครื่องสำอางของเกาหลีกลายเป็นสินค้าอีกรายการหนึ่งที่ผู้หญิงไทยนิยมใช้
แม้คนไทยส่วนใหญ่จะชื่นชอบญี่ปุ่นมากกว่า แต่เกาหลีมีภูมิอากาศที่ใกล้เคียงกัน มีหิมะ มีซาะกุระ มีใบไม้เปลี่ยนสีเหมือนกัน เดินทางสะดวกไม่ต้องมีวีซ่า รัฐบาลเกาหลีสนับสนุนทัวร์ทุกกลุ่มแลกกับการเข้าร้านค้าของรัฐบาล แต่ไม่บังคับต้องซื้อ ทำให้โปรแกรมทัวร์เกาหลี 5 วัน 3 คืน อยู่ที่ราคา 2 หมื่นบาทบวก-ลบ
จากชาร์เตอร์ไฟลต์สู่บินประจำ
จากเดิมเครื่องเช่าเหมาลำที่อาจจะนานๆ ครั้งบินครั้งหนึ่ง กลายเป็นบินได้ทุกวัน เจ้าตลาดที่ขนคนไทยไปเกาหลีเป็นว่าเล่นคือสายการบินบิสซิเนสแอร์ จนต่อมาเกาหลีจึงมีสายการบินราคาประหยัดของเกาหลีอย่าง Jin Air และ Jeju Air หรือ T'way เข้ามาร่วมแชร์ตลาดนี้
กว่า 3 ปีของบิสซิเนสแอร์ที่เปิดให้บริการไม่มีปัญหามากนัก มีเรื่องการดีเลย์บ้างถือเป็นเรื่องปกติของสายการบิน แต่เมื่อ 16 มกราคม 2558 ครั้งนี้ถือว่าวิกฤต หลังจากที่กรมการบินพลเรือน สั่งยกเลิกการบินของบิสซิเนสแอร์ในวันดังกล่าว โดยให้เหตุผลว่าเนื่องจากสายการบินมีหนี้สินค้างอยู่กับผู้ให้บริการน้ำมันเครื่องบิน หนี้สินค่าจัดจราจรทางอากาศ ทั้งที่สนามบินอินชอน เกาหลี และที่ฮ่องกง รวมถึงค่าเช่าเครื่องบิน รวมมูลค่ากว่า 1,000 ล้านบาท และไม่สามารถดำเนินการชำระได้เสร็จภายในวันที่ 15 มกราคมที่ผ่านมา จึงต้องหยุดทำการบิน กลายเป็นผู้โดยสารทั้งที่กรุงเทพฯ และที่เกาหลีใต้ไม่สามารถเดินทางไปและกลับได้ไม่น้อยกว่า 1 พันคน
ขณะที่สายการบินบิสซิเนสแอร์ ชี้แจงว่า สาเหตุที่เกิดขึ้นเป็นเพราะกรมการบินพลเรือน เป็นผู้ดำเนินการระงับ/ขัดขวาง การทำการบินในเที่ยวบินดังกล่าว พร้อมทั้งกล่าวถึงเรื่องหนี้สินของทางบริษัทว่า กรณีของหนี้สินค้างชำระของบริษัทที่มีกับบริษัท วิทยุการบิน จำกัด นั้น ขณะนี้ยังคงเป็นประเด็นข้อพิพาทกันอยู่ในชั้นศาล เนื่องจากทั้ง 2 ฝ่ายมีความเห็นที่ไม่ตรงกันเกี่ยวกับอัตราค่าบริการและยอดมูลหนี้
บริษัทได้นำเรื่องดังกล่าวร้องต่อศาลปกครองกลาง เมื่อ 13 มกราคม 2558 เพื่อให้มีการไต่สวนฉุกเฉิน และมีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราว ศาลปกครองกลางมีคำสั่งนัดไต่สวนในวันจันทร์ที่ 19 มกราคม 2558 ขณะที่เงื่อนไขของกรมการบินพลเรือนจะมีผลในวันที่ 15 มกราคม 2558 ซึ่งโดยมารยาทแล้ว หน่วยงานราชการดังกล่าวควรต้องรอก่อน
ลูกค้า-เอเยนต์-ซวย
ทั้งหมดนี้จึงกลายเป็นที่มาให้ลูกทัวร์ที่กำหนดเดินทางในวันที่ 16 มกราคมที่ผ่านมาไม่สามารถเดินทางไปท่องเที่ยวที่ประเทศเกาหลีได้ และผู้โดยสารที่รอกลับมาประเทศไทยก็ไม่สามารถเดินทางกลับได้เช่นเดียวกัน
เอเยนต์ทัวร์ที่ส่งลูกค้าให้กับสายการบินบิสซิเนสแอร์ กล่าวว่า เรื่องของกรมการบินพลเรือนและสายการบินเป็นเรื่องที่ทั้ง 2 ฝ่ายต้องไปหารือเพื่อแก้ปัญหากันเอง แต่เราในฐานะคนที่รับผิดชอบต่อลูกค้าในวันดังกล่าวได้มีการแจ้งยกเลิกการบินสำหรับลูกค้าที่เตรียมตัวจะเดินทาง พร้อมทั้งแก้ปัญหาให้ด้วยเสนอให้เลื่อนช่วงเวลาบิน หรือเปลี่ยนสายการบินให้ หรือเปลี่ยนเป้าหมายปลายทางไปที่อื่นภายใต้งบเดียวกัน
ส่วนลูกค้าที่ตกค้างที่เกาหลี เราได้ประสานไปที่โรงแรมเพื่อจัดหาที่พักให้กับลูกทัวร์ พร้อมทั้งเร่งหาตั๋วโดยสารของสายการบินอื่นเพื่อนำผู้โดยสารกลับประเทศไทย ได้ทั้งสายการบินของเกาหลีและการบินไทย พาผู้โดยสารเดินทางกลับมาได้ทั้งหมด
การแก้ปัญหาในครั้งนี้บรรดาเอเยนต์ต้องดำเนินการกันเองทั้งหมด ไม่ได้มีส่วนของกรมการบินพลเรือนเข้ามาช่วยจัดการในเรื่องนี้แต่อย่างใด ในส่วนของการบินไทยนั้นผู้จัดการการบินไทยที่โซล ได้เปลี่ยนเครื่องที่มาจากประเทศไทยให้ใหญ่ขึ้นเพื่อนำผู้โดยสารที่ตกค้างกลับ
“ภาระที่เกิดขึ้นจากการระงับการบินในครั้งนี้ ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นทั้งค่าโรงแรมหรือส่วนต่างของราคาตั๋วเครื่องบิน ทางเอเยนต์เป็นผู้ดำเนินการออกไปก่อนแล้วไปเรียกเก็บจากสายการบินบิซิเนสแอร์อีกครั้ง ซึ่งไม่มีปัญหาใดๆ โดยตัวสายการบินก็ให้ความช่วยเหลือเป็นอย่างดี”
กรณีนี้แตกต่างจากเหตุการณ์เอเชียนแอร์ ซึ่งเป็นเครื่องบินเช่าเหมาลำเช่นเดียวกัน ที่ยกเลิกบินไปญี่ปุ่นเมื่อ 15 สิงหาคม 2557 ครั้งนั้นเป็นเรื่องของเอเยนต์รายใหญ่กับสายการบินเอเชียนแอร์ที่เกิดปัญหากัน จนสายการบินต้องประกาศยกเลิกการเดินทาง ทำให้มีผู้โดยสารตกค้างที่สนามบินญี่ปุ่นและต้องนอนกันที่สนามบินจนเช้า เพื่อรอการแก้ไข
ถามว่าทำไมจึงเกิดขึ้นกับสายการบินแบบเช่าเหมาลำมากกว่าสายการบินปกติ ผู้รู้ในวงการทัวร์กล่าวว่า เครื่องเช่าเหมาลำมักมีเครื่องบินไม่มากนัก อาจมีเพียง 1-2 ลำเท่านั้น ทำให้มักจะเกิดปัญหาเรื่องของเวลาบินที่อาจเลื่อนออกไปบ้าง กระทบทั้งขาไปและขากลับ
นอกจากนี้เครื่องเช่าเหมาลำจะต้องพึ่งพาผู้โดยสารที่เป็นลักษณะทัวร์ให้ได้จนเต็มลำจึงจะคุ้มค่าในทางธุรกิจ และค่าธรรมเนียมในการบินจะสูงกว่าสายการบินปกติ ยิ่งเช่าเหมาลำที่สามารถทำการบินได้ทุกวัน ซึ่งไม่ต่างกับสายการบินปกติต้องแบกต้นทุนเพิ่ม
หากเป็นเช่าเหมาลำที่นานๆ บิน ถ้ามีการยกเลิกก็จะไม่เกิดปัญหาเรื่องผู้โดยสารตกค้าง เพราะไม่ได้เดินทางไปตั้งแต่แรก แต่สิ่งที่หลายท่านเห็นนั้นเพราะเช่าเหมาลำค่ายนั้นมีการบินถี่ คือรับผู้โดยสารใหม่ไป พร้อมกับรับผู้โดยสารที่เดินทางไปก่อนหน้านี้กลับ เมื่อต้นทางสะดุดจึงเป็นปัญหาที่ปลายทางด้วย
ไร้มาตรการรองรับ
ปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นเป็นเรื่องยากที่จะทราบก่อน มีตัวสายการบินกับคู่กรณีเท่านั้นที่จะทราบ เช่น สายการบินกับเอเยนต์หลัก หรือสายการบินกับหน่วยงานรัฐ ว่าตกลงปัญหากันได้หรือไม่ ส่วนใหญ่แล้วมักจะไม่มีการแจ้งให้เอเยนต์ทัวร์ได้ทราบว่าภายในมีปัญหาอะไร ส่วนหนึ่งเป็นเพราะหากตกลงกันได้ก็ดำเนินการบินตามปกติ แต่ถ้าตกลงกันไม่ได้แล้วประกาศยกเลิกเที่ยวบิน คนที่รับเคราะห์เต็มๆ คือลูกค้าและเอเยนต์รายย่อย
ตอนนี้ยังไม่มีเรื่องของการแจ้งเตือนล่วงหน้าให้กับเอเยนต์และคนที่จะซื้อทัวร์ได้ทราบก่อนว่าจะได้บินหรือไม่ เช่น สายการบินและคู่ความ ควรมีการแจ้งไปยังเอเยนต์รายย่อยให้ทราบล่วงหน้าว่าตัวสายการบินมีปัญหาอะไร จะได้ไม่นำโปรแกรมดังกล่าวนำเสนอต่อลูกค้า หรือแจ้งเตือนว่าไม่ควรจองการเดินทางด้วยสายการบินที่แจ้งไว้ในช่วงเวลาใด เพื่อลดความเสี่ยงให้กับผู้โดยสาร
ประการต่อมากลุ่มบรรดาเอเยนต์ต้องแบกรับภาระที่เกิดขึ้น เช่น จัดหาโรงแรม รถยนต์หรือหาตั๋วสายการบินใหม่ให้ลูกค้าก่อนเพื่อแก้ปัญหา แล้วจึงไปเรียกร้องค่าเสียหายกับสายการบิน ตรงนี้ก็ยังไม่มีมาตรการใดที่จะมารับรองให้กับผู้ประกอบการกลุ่มนี้ว่าจะได้รับการชดเชยเต็มจำนวนหรือไม่
แนวทางในการแก้ปัญหาภาครัฐโดยเฉพาะในส่วนของกรมการบินพลเรือนนั้น ลูกทัวร์หรือเอเยนต์ไม่มีใครทราบว่าสายการบินนั้นๆ เกิดปัญหาอะไร แต่การสั่งระงับแบบปัจจุบันทันด่วนจะทำให้เกิดปัญหาตามมาอีกมาก คนที่กำลังจะไปลางานไว้หมดแล้ว พวกเขาเสียโอกาสไปจากการตัดสินใจสั่งระงับการบิน คนจะกลับอาจมีปัญหาเรื่องเงินหมด หรือครบกำหนดลางาน ตรงนี้เป็นสิ่งที่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องต้องร่วมกันพิจารณาหาทางออกร่วมกัน
คู่แข่งยิ้ม
ภายใต้มิติเดียวกัน ยังกลายเป็นการเอื้อประโยชน์ใหักับสายการบินต้นทุนต่ำของต่างชาติ ที่โดดเข้ามาแข่งขันในสมรภูมินี้ไปในตัว ที่ผ่านมาเส้นทางเกาหลีนั้นคนไทยจำนวนไม่น้อยได้พิจารณาความคุ้มค่าทั้งเรื่องของขนาดที่นั่ง อาหารที่เสิร์ฟและเครื่องดื่ม เป็นเหตุผลในการตัดสินใจ ขณะที่สายการบินต้นทุนต่ำจากเกาหลีเองยังไม่สามารถให้บริการในส่วนนี้ได้
เมื่อคนที่ต้องการไปเที่ยวไม่มีตัวเลือก สุดท้ายก็จำเป็นต้องเลือกใช้บริการของสายการบินสัญชาติเกาหลี หรืออาจต้องยอมเพิ่มเงินอีก 3-4 พันบาทต่อคนเพื่อยกระดับไปนั่งสายการบินในระดับพรีเมียมแทน ไม่ว่าจะเป็นการบินไทยหรือโคเรียนแอร์
หากไม่มีทางออกสำหรับปัญหานี้ ความต้องการที่จะเดินทางไปท่องเที่ยวต่างประเทศภายใต้กำลังทรัพย์ที่จำกัด จะกลายเป็นความเสี่ยงสำหรับผู้เดินทางตลอดไป ขึ้นอยู่กับว่าใครโชคดีหรือโชคไม่ดีเท่านั้น และลูกทัวร์เหล่านี้คือตัวประกันชั้นดีสำหรับคู่กรณีไม่ว่าจะเป็นสายการบินกับเอเยนต์รายใหญ่ หรือสายการบินกับกรมการบินพลเรือน
การเติมความฝันของชีวิต ด้วยการตั้งเป้าไปเที่ยวต่างประเทศ เพื่อเป็นรางวัลให้กับชีวิตในทุกวันนี้ง่ายขึ้นกว่าเดิมมาก ด้วยการแข่งขันกันของธุรกิจการบิน โดยมีทั้งสายการบินต้นทุนต่ำ และเครื่องบินแบบเช่าเหมาลำมาช่วยให้คนไทยไปเที่ยวต่างประเทศได้ในราคาที่เอื้อมถึง
จากเดิมที่หากจะไปเที่ยวเกาหลีใต้คงต้องเตรียมเงินขั้นต่ำไว้ไม่ต่ำกว่า 3-4 หมื่นบาท และถ้าเป็นญี่ปุ่นคงต้องเริ่มที่ 4 หมื่นบาทปลายๆ ขึ้นไป จึงจะมีโอกาสไปสัมผัสประเทศเหล่านี้ได้ ยิ่งถ้าเป็นโซนยุโรปคงไม่ต้องกล่าวถึงต้องมีเฉียดๆ แสนบาทถึงจะไปได้
แต่วันนี้ทุกอย่างเปลี่ยนไปจากเดิม การผนวกเอาสายการบินต้นทุนต่ำหรือใช้เครื่องบินแบบเช่าเหมาลำมาใช้แทนสายการบินปกติ บวกด้วยการสนับสนุนจากรัฐบาลประเทศปลายทาง ทำให้ราคาทัวร์ไปต่างประเทศมีราคาที่ต่ำลง จนง่ายต่อการตัดสินใจ
เส้นทางเกาหลีนับว่าเป็นเส้นทางที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก หลังจากที่ละครเกาหลีใต้อย่างแดจังกึมเข้ามาฉายในประเทศไทย ตามมาด้วยศิลปินเกาหลีที่ทำเอาสาวไทยตามไปดูคอนเสิร์ตถึงเกาหลี แถมเครื่องสำอางของเกาหลีกลายเป็นสินค้าอีกรายการหนึ่งที่ผู้หญิงไทยนิยมใช้
แม้คนไทยส่วนใหญ่จะชื่นชอบญี่ปุ่นมากกว่า แต่เกาหลีมีภูมิอากาศที่ใกล้เคียงกัน มีหิมะ มีซาะกุระ มีใบไม้เปลี่ยนสีเหมือนกัน เดินทางสะดวกไม่ต้องมีวีซ่า รัฐบาลเกาหลีสนับสนุนทัวร์ทุกกลุ่มแลกกับการเข้าร้านค้าของรัฐบาล แต่ไม่บังคับต้องซื้อ ทำให้โปรแกรมทัวร์เกาหลี 5 วัน 3 คืน อยู่ที่ราคา 2 หมื่นบาทบวก-ลบ
จากชาร์เตอร์ไฟลต์สู่บินประจำ
จากเดิมเครื่องเช่าเหมาลำที่อาจจะนานๆ ครั้งบินครั้งหนึ่ง กลายเป็นบินได้ทุกวัน เจ้าตลาดที่ขนคนไทยไปเกาหลีเป็นว่าเล่นคือสายการบินบิสซิเนสแอร์ จนต่อมาเกาหลีจึงมีสายการบินราคาประหยัดของเกาหลีอย่าง Jin Air และ Jeju Air หรือ T'way เข้ามาร่วมแชร์ตลาดนี้
กว่า 3 ปีของบิสซิเนสแอร์ที่เปิดให้บริการไม่มีปัญหามากนัก มีเรื่องการดีเลย์บ้างถือเป็นเรื่องปกติของสายการบิน แต่เมื่อ 16 มกราคม 2558 ครั้งนี้ถือว่าวิกฤต หลังจากที่กรมการบินพลเรือน สั่งยกเลิกการบินของบิสซิเนสแอร์ในวันดังกล่าว โดยให้เหตุผลว่าเนื่องจากสายการบินมีหนี้สินค้างอยู่กับผู้ให้บริการน้ำมันเครื่องบิน หนี้สินค่าจัดจราจรทางอากาศ ทั้งที่สนามบินอินชอน เกาหลี และที่ฮ่องกง รวมถึงค่าเช่าเครื่องบิน รวมมูลค่ากว่า 1,000 ล้านบาท และไม่สามารถดำเนินการชำระได้เสร็จภายในวันที่ 15 มกราคมที่ผ่านมา จึงต้องหยุดทำการบิน กลายเป็นผู้โดยสารทั้งที่กรุงเทพฯ และที่เกาหลีใต้ไม่สามารถเดินทางไปและกลับได้ไม่น้อยกว่า 1 พันคน
ขณะที่สายการบินบิสซิเนสแอร์ ชี้แจงว่า สาเหตุที่เกิดขึ้นเป็นเพราะกรมการบินพลเรือน เป็นผู้ดำเนินการระงับ/ขัดขวาง การทำการบินในเที่ยวบินดังกล่าว พร้อมทั้งกล่าวถึงเรื่องหนี้สินของทางบริษัทว่า กรณีของหนี้สินค้างชำระของบริษัทที่มีกับบริษัท วิทยุการบิน จำกัด นั้น ขณะนี้ยังคงเป็นประเด็นข้อพิพาทกันอยู่ในชั้นศาล เนื่องจากทั้ง 2 ฝ่ายมีความเห็นที่ไม่ตรงกันเกี่ยวกับอัตราค่าบริการและยอดมูลหนี้
บริษัทได้นำเรื่องดังกล่าวร้องต่อศาลปกครองกลาง เมื่อ 13 มกราคม 2558 เพื่อให้มีการไต่สวนฉุกเฉิน และมีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราว ศาลปกครองกลางมีคำสั่งนัดไต่สวนในวันจันทร์ที่ 19 มกราคม 2558 ขณะที่เงื่อนไขของกรมการบินพลเรือนจะมีผลในวันที่ 15 มกราคม 2558 ซึ่งโดยมารยาทแล้ว หน่วยงานราชการดังกล่าวควรต้องรอก่อน
ลูกค้า-เอเยนต์-ซวย
ทั้งหมดนี้จึงกลายเป็นที่มาให้ลูกทัวร์ที่กำหนดเดินทางในวันที่ 16 มกราคมที่ผ่านมาไม่สามารถเดินทางไปท่องเที่ยวที่ประเทศเกาหลีได้ และผู้โดยสารที่รอกลับมาประเทศไทยก็ไม่สามารถเดินทางกลับได้เช่นเดียวกัน
เอเยนต์ทัวร์ที่ส่งลูกค้าให้กับสายการบินบิสซิเนสแอร์ กล่าวว่า เรื่องของกรมการบินพลเรือนและสายการบินเป็นเรื่องที่ทั้ง 2 ฝ่ายต้องไปหารือเพื่อแก้ปัญหากันเอง แต่เราในฐานะคนที่รับผิดชอบต่อลูกค้าในวันดังกล่าวได้มีการแจ้งยกเลิกการบินสำหรับลูกค้าที่เตรียมตัวจะเดินทาง พร้อมทั้งแก้ปัญหาให้ด้วยเสนอให้เลื่อนช่วงเวลาบิน หรือเปลี่ยนสายการบินให้ หรือเปลี่ยนเป้าหมายปลายทางไปที่อื่นภายใต้งบเดียวกัน
ส่วนลูกค้าที่ตกค้างที่เกาหลี เราได้ประสานไปที่โรงแรมเพื่อจัดหาที่พักให้กับลูกทัวร์ พร้อมทั้งเร่งหาตั๋วโดยสารของสายการบินอื่นเพื่อนำผู้โดยสารกลับประเทศไทย ได้ทั้งสายการบินของเกาหลีและการบินไทย พาผู้โดยสารเดินทางกลับมาได้ทั้งหมด
การแก้ปัญหาในครั้งนี้บรรดาเอเยนต์ต้องดำเนินการกันเองทั้งหมด ไม่ได้มีส่วนของกรมการบินพลเรือนเข้ามาช่วยจัดการในเรื่องนี้แต่อย่างใด ในส่วนของการบินไทยนั้นผู้จัดการการบินไทยที่โซล ได้เปลี่ยนเครื่องที่มาจากประเทศไทยให้ใหญ่ขึ้นเพื่อนำผู้โดยสารที่ตกค้างกลับ
“ภาระที่เกิดขึ้นจากการระงับการบินในครั้งนี้ ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นทั้งค่าโรงแรมหรือส่วนต่างของราคาตั๋วเครื่องบิน ทางเอเยนต์เป็นผู้ดำเนินการออกไปก่อนแล้วไปเรียกเก็บจากสายการบินบิซิเนสแอร์อีกครั้ง ซึ่งไม่มีปัญหาใดๆ โดยตัวสายการบินก็ให้ความช่วยเหลือเป็นอย่างดี”
กรณีนี้แตกต่างจากเหตุการณ์เอเชียนแอร์ ซึ่งเป็นเครื่องบินเช่าเหมาลำเช่นเดียวกัน ที่ยกเลิกบินไปญี่ปุ่นเมื่อ 15 สิงหาคม 2557 ครั้งนั้นเป็นเรื่องของเอเยนต์รายใหญ่กับสายการบินเอเชียนแอร์ที่เกิดปัญหากัน จนสายการบินต้องประกาศยกเลิกการเดินทาง ทำให้มีผู้โดยสารตกค้างที่สนามบินญี่ปุ่นและต้องนอนกันที่สนามบินจนเช้า เพื่อรอการแก้ไข
ถามว่าทำไมจึงเกิดขึ้นกับสายการบินแบบเช่าเหมาลำมากกว่าสายการบินปกติ ผู้รู้ในวงการทัวร์กล่าวว่า เครื่องเช่าเหมาลำมักมีเครื่องบินไม่มากนัก อาจมีเพียง 1-2 ลำเท่านั้น ทำให้มักจะเกิดปัญหาเรื่องของเวลาบินที่อาจเลื่อนออกไปบ้าง กระทบทั้งขาไปและขากลับ
นอกจากนี้เครื่องเช่าเหมาลำจะต้องพึ่งพาผู้โดยสารที่เป็นลักษณะทัวร์ให้ได้จนเต็มลำจึงจะคุ้มค่าในทางธุรกิจ และค่าธรรมเนียมในการบินจะสูงกว่าสายการบินปกติ ยิ่งเช่าเหมาลำที่สามารถทำการบินได้ทุกวัน ซึ่งไม่ต่างกับสายการบินปกติต้องแบกต้นทุนเพิ่ม
หากเป็นเช่าเหมาลำที่นานๆ บิน ถ้ามีการยกเลิกก็จะไม่เกิดปัญหาเรื่องผู้โดยสารตกค้าง เพราะไม่ได้เดินทางไปตั้งแต่แรก แต่สิ่งที่หลายท่านเห็นนั้นเพราะเช่าเหมาลำค่ายนั้นมีการบินถี่ คือรับผู้โดยสารใหม่ไป พร้อมกับรับผู้โดยสารที่เดินทางไปก่อนหน้านี้กลับ เมื่อต้นทางสะดุดจึงเป็นปัญหาที่ปลายทางด้วย
ไร้มาตรการรองรับ
ปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นเป็นเรื่องยากที่จะทราบก่อน มีตัวสายการบินกับคู่กรณีเท่านั้นที่จะทราบ เช่น สายการบินกับเอเยนต์หลัก หรือสายการบินกับหน่วยงานรัฐ ว่าตกลงปัญหากันได้หรือไม่ ส่วนใหญ่แล้วมักจะไม่มีการแจ้งให้เอเยนต์ทัวร์ได้ทราบว่าภายในมีปัญหาอะไร ส่วนหนึ่งเป็นเพราะหากตกลงกันได้ก็ดำเนินการบินตามปกติ แต่ถ้าตกลงกันไม่ได้แล้วประกาศยกเลิกเที่ยวบิน คนที่รับเคราะห์เต็มๆ คือลูกค้าและเอเยนต์รายย่อย
ตอนนี้ยังไม่มีเรื่องของการแจ้งเตือนล่วงหน้าให้กับเอเยนต์และคนที่จะซื้อทัวร์ได้ทราบก่อนว่าจะได้บินหรือไม่ เช่น สายการบินและคู่ความ ควรมีการแจ้งไปยังเอเยนต์รายย่อยให้ทราบล่วงหน้าว่าตัวสายการบินมีปัญหาอะไร จะได้ไม่นำโปรแกรมดังกล่าวนำเสนอต่อลูกค้า หรือแจ้งเตือนว่าไม่ควรจองการเดินทางด้วยสายการบินที่แจ้งไว้ในช่วงเวลาใด เพื่อลดความเสี่ยงให้กับผู้โดยสาร
ประการต่อมากลุ่มบรรดาเอเยนต์ต้องแบกรับภาระที่เกิดขึ้น เช่น จัดหาโรงแรม รถยนต์หรือหาตั๋วสายการบินใหม่ให้ลูกค้าก่อนเพื่อแก้ปัญหา แล้วจึงไปเรียกร้องค่าเสียหายกับสายการบิน ตรงนี้ก็ยังไม่มีมาตรการใดที่จะมารับรองให้กับผู้ประกอบการกลุ่มนี้ว่าจะได้รับการชดเชยเต็มจำนวนหรือไม่
แนวทางในการแก้ปัญหาภาครัฐโดยเฉพาะในส่วนของกรมการบินพลเรือนนั้น ลูกทัวร์หรือเอเยนต์ไม่มีใครทราบว่าสายการบินนั้นๆ เกิดปัญหาอะไร แต่การสั่งระงับแบบปัจจุบันทันด่วนจะทำให้เกิดปัญหาตามมาอีกมาก คนที่กำลังจะไปลางานไว้หมดแล้ว พวกเขาเสียโอกาสไปจากการตัดสินใจสั่งระงับการบิน คนจะกลับอาจมีปัญหาเรื่องเงินหมด หรือครบกำหนดลางาน ตรงนี้เป็นสิ่งที่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องต้องร่วมกันพิจารณาหาทางออกร่วมกัน
คู่แข่งยิ้ม
ภายใต้มิติเดียวกัน ยังกลายเป็นการเอื้อประโยชน์ใหักับสายการบินต้นทุนต่ำของต่างชาติ ที่โดดเข้ามาแข่งขันในสมรภูมินี้ไปในตัว ที่ผ่านมาเส้นทางเกาหลีนั้นคนไทยจำนวนไม่น้อยได้พิจารณาความคุ้มค่าทั้งเรื่องของขนาดที่นั่ง อาหารที่เสิร์ฟและเครื่องดื่ม เป็นเหตุผลในการตัดสินใจ ขณะที่สายการบินต้นทุนต่ำจากเกาหลีเองยังไม่สามารถให้บริการในส่วนนี้ได้
เมื่อคนที่ต้องการไปเที่ยวไม่มีตัวเลือก สุดท้ายก็จำเป็นต้องเลือกใช้บริการของสายการบินสัญชาติเกาหลี หรืออาจต้องยอมเพิ่มเงินอีก 3-4 พันบาทต่อคนเพื่อยกระดับไปนั่งสายการบินในระดับพรีเมียมแทน ไม่ว่าจะเป็นการบินไทยหรือโคเรียนแอร์
หากไม่มีทางออกสำหรับปัญหานี้ ความต้องการที่จะเดินทางไปท่องเที่ยวต่างประเทศภายใต้กำลังทรัพย์ที่จำกัด จะกลายเป็นความเสี่ยงสำหรับผู้เดินทางตลอดไป ขึ้นอยู่กับว่าใครโชคดีหรือโชคไม่ดีเท่านั้น และลูกทัวร์เหล่านี้คือตัวประกันชั้นดีสำหรับคู่กรณีไม่ว่าจะเป็นสายการบินกับเอเยนต์รายใหญ่ หรือสายการบินกับกรมการบินพลเรือน
