พัทลุง - เกษตรกร “เมืองลุง” หันเลี้ยง “วัวชน” สร้างอาชีพเสริม หลังราคายางร่วงหนักเงินไม่พอใช้ พบเป็นอาชีพที่สร้างรายได้งดงาม ด้านเซียนวัวแนะให้กิน “หญ้าสด” จะให้พลังงานสูงกว่า อย่าให้วัวถูกฝน โดนยุงกัด อาจทำวัวป่วยง่าย ตอนเช้าจูงวัวเดินออกกำลังกายวันละ 10 กิโลเมตร เผยหากชนชนะ 2-3 ครั้ง ราคาวัวพุ่งเฉียดล้าน
วันนี้ (22 ก.ย.) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า พื้นที่จังหวัดพัทลุง ได้ชื่อว่าเป็นเมืองเกษตรที่ยั่งยืนของภาคใต้ โดยเฉพาะทางด้านปศุสัตว์ จนพัทลุงมีคนเรียกขานว่า “เมืองโคบาล” ทั้งนี้ เนื่องจากพัทลุงเป็นเมืองที่เลี้ยง “วัว” รายใหญ่สุดของภาคใต้ก็ว่า มีทั้งวัวเนื้อ วัวนม วัวชน ตลอดจนบรรดาเซียนวัวชนด้วย โดยประมาณการมีวัวอยู่สัก 100,000 ตัว เลี้ยงทั้งประเภทฟาร์มธุรกิจขนาดใหญ่ เลี้ยงแบบรายย่อย และเลี้ยงเป็นอาชีพเสริมก็มีอยู่จำนวนมาก
นายอำนวย เส้งสุ้น กำนันตำบลท่ามิหร่ำ อ.เมือง จ.พัทลุง กล่าวว่า หลังสภาวะยางพาราตกต่ำทำให้ชาวพัทลุงเริ่มหันมาเลี้ยงวัวพื้นบ้าน และวัวชนมากขึ้น สำหรับผู้ที่นิยมชมชอบการเลี้ยงวัวชนเป็นชีวิตจิตใจ พอกรีดยางพาราซึ่งเป็นอาชีพหลักเสร็จแล้ว พอยังมีเวลาที่เหลืออยู่ก็หันมาเลี้ยงวัวชนที่ชื่นชอบ อีกทั้งยังได้เป็นอาชีพเสริมอีกอาชีพหนึ่ง และสามารถทำรายได้เสริมนำมาจุนเจือครอบครัวได้อีกทางหนึ่งด้วย แต่ก็เลี้ยงไม่มากโดยเลี้ยงภายในครัวเรือน
หากจะเลี้ยงวัวชนมากกว่านี้โดยเลี้ยงประมาณ 5 ตัว ก็ต้องมีคนเลี้ยง หรือเรียกว่า “ควาญ” เข้ามาเสริมอีก วัวชน 1 ตัว ต่อควาญวัว 1 คน โดยควาญจะทำหน้าที่เลี้ยงวัวชน ตัดหญ้าให้วัวกิน จูงวัวเดินออกกำลังกาย และก็ต้องเฝ้าคอกวัว เป็นต้น บรรดาเซียนวัวจะดูบุคลิกของวัวว่าขวัญสมบูรณ์ รูปร่างหน้าสง่างาม ยอดวงงาม หรือเรียกว่าเขายาว ให้ดีขนาด 30 เซนติเมตร ร่างกายบึกบึนหนาแน่น เนื้อเต็มไปด้วยมัดกล้าม แขน ขา ท่าเดิน ท่วงทำนองเข้มแข็ง และด้านหลังหางต้องร่วง รูปร่างสีที่เป็นยอดนิยม รูปร่างดำเนียน สีแดง สีโหนด สีลางสาด ส่วนสีขาว สีลาย นานๆ ก็เจอบ้าง
นายอำนวย ยังกล่าวอีกว่าว่า การเลี้ยงวัวชน สิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึงที่สุดของการเลี้ยงวัวชน คือ วัวชนเชื้อสายพันธุ์ ต้องดูความเป็นมาของพ่อแม่ด้วย แต่ให้ดีถ้าวัวชนติดไปทางเชื้อสายแม่จะดีกว่า แล้วมาถึงวิธีการเลี้ยงวัวชน คือ สิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่พ้น คือ ต้องมียาบำรุง ซึ่งมีจำหน่ายอยู่ตามสนามวัวชนทั่วๆ ไป ส่วนหญ้าคือ อาหารหลัก มีทั้งหญ้าแห้ง หญ้าเปียก แต่ที่มีคุณภาพทางโภชนาการ สุขภาพอนามัยให้แก่วัวชน ต้องเป็นหญ้าสดๆ จะทำให้วัวชนมีสุขภาพแข็งแรง มีพลังงานที่สูง
ถ้าเราเลี้ยงวัวชนจำนวน 5 ตัว ต้องมีแปลงหญ้าประมาณ 5 ไร่ และการปลูกหญ้าจะไม่ซ้ำกัน หญ้าวัวมีหลายชนิด วิธีการฝึกวัว หรือเรียกกันว่า “ซ้อมวัวชน” ซ้อมประมาณ 20-25 วันต่อเดือน ก่อนเข้าสู่สนามชนวัว ที่มีอยู่หลายสิบสนามในพื้นที่ภาคใต้ การซ้อมนั้นมีการพันเขา ซ้อมครั้งแรก 15 นาที แล้ววันถัดไปประมาณ 20-25 นาที
ตอนเช้าๆ ก็จูงให้เดินวันละ 10 กิโลเมตร แล้วพอตกตอนบ่ายๆ นำวัวออกมาตากแดด ตากจนให้ลิ้นห้อย แล้วเว้นไว้สักพัก คือ เอาเข้าไปพักผ่อนที่ร่มประมาณ 1 ชั่วโมง แล้วพอตกบ่ายสายๆ ก็เอาวัวไปอาบน้ำ โดยอาบน้ำให้ทุกๆ วัน วัวชนบ่อยครั้งนั้นอย่าให้ถูกฝน สำหรับสถานที่พักหลับนอนนั้น จะสร้างขนาด 4x4 เมตร ที่นอนต้องแห้ง แล้วให้อบอุ่น ถ้าให้ชั้นดีต้องโรยด้วยทรายอ่อนๆ ก่อน และจะต้องกันยุง มิให้ยุงกัด หรือไม่ก็ทำมุ้งกางให้วัวชนก็จะดี
เบื้องต้นที่เพาะพันธุ์ขายลูกวัว ราคาเบื้องต้นลูกวัวชน ประมาณ 10,000 บาทต่อตัว แต่มาเลี้ยงขุนซ้อมอย่างดีประมาณ 1 ปี ไม่นานราคาก็จะลื่นไหลเขยิบขึ้นถึง 20,000 บาท แต่บางโอกาสเข้าตาบรรดาเซียนวัวชน ตกเวลาประมาณ 10 วัน ราคาสูงขึ้นอีกระดับหนึ่งได้วัวชน ที่ผ่านสนามแข่งขันได้รับชัยชนะเพียง 2-3 ครั้ง ราคาก็ทะยานขึ้นชนเพดานไปอยู่ในระดับ 100,000 บาท หรือหลักล้านก็มี
โดยปกติวัวชน ราคาธรรมดาปกติเคลื่อนไหวอยู่ที่ประมาณ 10,000-15,000 บาท แล้วเอามาขุน มาฝึกซ้อม มาปั้น แล้วถ้าชนชนะมาบ้างราคาจะขยับในเวลา 1 ปี ตกอยู่ที่ 30,000-50,000 บาท วัวชน 1 ตัว มีกำไรตกเดือนละ 1,500 บาท ถ้าเลี้ยงสัก 5 ตัว จะมีกำไรตกเดือนละ 7,500 บาท
“การเลี้ยงวัวชน จะเลี้ยงเป็นอาชีพเสริมได้ดี วัวชนสามารถปล่อยโดยไม่มีอัตราเสี่ยงขาดทุน มีแต่กำไร เลี้ยงคราวละ 1 ตัว ภายในครอบครัว ปลูกหญ้าไว้ข้างบ้านหญ้าก็ขึ้นเรื่อยๆ ไว้เป็นอาหารของวัว ที่หลับนอนวัวก็บริเวณบ้าน ไม่ต้องลงทุนอะไรมากมาย” นายกอเส็ม กล่าว ดังนั้น วัวชนเป็นกีฬาพื้นบ้านของชาวใต้ และปัจจุบันนี้ สนามวัวชนก็ยังคงยืนอยู่คู่กับวัวชน ไม่ล่มสลาย และสนามยังได้รับความนิยมอย่างล้นหลาม เช่น สนามพื้นที่จังหวัดสงขลา สตูล พัทลุง นครศรีธรรมราช และตรัง