“ทัวร์จีน” ดิ่งเหว จากทัวร์ศูนย์เหรียญสู่ทัวร์ติดลบ

รายงานพิเศษ....เส้นทางธุรกิจต่างชาติ บนเกาะภูเก็ต ตอนที่ 3

ศูนย์ข่าวภูเก็ต - จากที่ “ASTVผู้จัดการ” ได้นำเสนอข่าวเปิดเส้นทางธุรกิจท่องเที่ยวแบบครบวงจรของกลุ่มทัวร์จากรัสเซีย และเกาหลี ที่เงินทองแทบจะไม่ตกถึงคนท้องถิ่น และนักลงทุนไทยไปแล้วนั้น กลุ่มทัวร์ที่น่าสนใจและน่าจับตามองเป็นพิเศษอีกหนึ่งชาติ คือ จีน

การเข้ามาของกลุ่มทุนทัวร์จีน ก็ไม่ได้แตกต่างจากรัสเซีย และเกาหลีเลย กลุ่มทุนทัวร์เหล่านี้มีวิวัฒนาการที่ใกล้เคียงกันที่เริ่มจากเข้ามาทำทัวร์ในตอนแรก หลังจากนักท่องเที่ยวเข้ามาจำนวนมาก ก็ได้ขยายไปสู่ธุรกิจต่างๆ ที่รองรับนักท่องเที่ยวของชาติตัวเองได้อย่างครบถ้วน และครบวงจรชนิดที่แทบจะไม่ต้องใช้บริการกิจการของคนไทยเลย หรือจะใช้บ้างก็เพียงเล็กน้อยในกลุ่มกิจการที่ในเครือของต่างชาติไม่ได้ลงทุน

จีน นับเป็นกลุ่มทัวร์ที่เข้ามาภูเก็ตสูงเป็นอันดับ 1 ติดต่อกันหลายปี จากตัวเลขของสำนักงานการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานภูเก็ต ระบุว่า ในช่วงไตรมาสแรกของปี 2556 นี้ นักท่องเที่ยวจีนที่เดินทางมาภูเก็ตผ่านทางท่าอากาศยานนานาชาติภูเก็ต มีตัวเลขสูงถึง 229,719 คน จากนักท่องเที่ยวจีนที่เข้าประเทศไทยทั้งหมดตั้งแต่เดือนมกราคม-มีนาคม 2556 นี้ จำนวน 1,176,697 คน และในปี 2555 ที่ผ่านมา ตัวเลขนักท่องเที่ยวจีนเข้ามาภูเก็ตสูงอันดับ 1 อยู่ที่ 953,319 คน

ตัวเลขนักท่องเที่ยวจีนที่เข้าภูเก็ตสูงเป็นอันดับ 1 ติดต่อกันมาหลายปีนั้น สร้างความภาคภูมิใจให้แก่หน่วยงานภาครัฐ และเอกชน แต่ลืมนึกไปว่า เมื่อจีนเข้ามามากปัญหาจากนักท่องเที่ยวจีนก็ตามมาเป็นเงาตามตัวเช่นกัน จนทางกงสุลจีน ประจำจังหวัดสงขลา และเอกอัครราชทูตสาธารณรัฐประชาชนจีน ประจำประเทศไทย ต้องลงมาหารือร่วมกับหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง เพื่อแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นกับนักท่องเที่ยวจีน

อย่างไรก็ตาม การเดินทางมาท่องเที่ยวประเทศไทยของนักท่องเที่ยวจีนก็ยังมีปัญหาเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องอยู่ 6 ด้าน คือ ห้องพัก รถทัวร์ ให้บริการไม่เพียงพอในช่วงไฮซีซัน ขาดแคลนไกด์ภาษาจีน ปัญหาการต้มตุ๋นนักท่องเที่ยวจีน ปัญหาทัวร์ศูนย์เหรียญ ปัญหาเจ้าหน้าที่ของรัฐปฏิบัติหน้าที่ไม่เป็นธรรมต่อนักท่องเที่ยวจีน ไม่มีการป้องกันและแจ้งเตือนภัยที่จะเกิดแก่นักท่องเที่ยว ทำให้นักท่องเที่ยวจมน้ำเสียชีวิต เกิดอุบัติเหตุ อาหารเป็นพิษ ฯลฯ รวมทั้งไม่มีป้ายแนะนำที่เป็นภาษาจีน ทั้งในส่วนของแหล่งท่องเที่ยว ชายหาด สนามบิน ศูนย์การค้าฯ เป็นต้น

ทั้งหมดนี้เป็นปัญหาที่สะท้อนมาจากหน่วยงานราชการของจีน ที่ต้องการให้ภูเก็ตแก้ไขเพื่ออำนวยความสะดวกแก่นักท่องเที่ยวจีนที่มาเที่ยวภูเก็ตให้ได้รับความสะดวก และปลอดภัยมากที่สุด ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาที่ใครๆ ก็อยากให้คนของประเทศตนเองปลอดภัย และมีความสุขในการเดินทางท่องเที่ยว

แต่ถ้าหันกลับมามองถึงพฤติกรรมการทำทัวร์จีน ของบริษัททัวร์จีนในภูเก็ต ก็จะพบว่ามีปัญหาที่สร้างความเสียหายต่อภาพลักษณ์การท่องเที่ยวของภูเก็ตเช่นกัน โดยเฉพาะกลุ่มทัวร์ไม่มีคุณภาพ หรือทัวร์ศูนย์เหรียญ ยังคงเกิดขึ้นในภูเก็ต และซ้ำร้ายไปกว่านั้น ได้มีพัฒนาการเป็น ทัวร์ติดลบเสียด้วยซ้ำ

ถึงแม้ว่าในปัจจุบัน ทัวร์จีนที่เข้ามาภูเก็ตจะมีกลุ่มที่มีคุณภาพสูงขึ้น เดินทางมาเป็นครอบครัว ไม่มากับบริษัททัวร์ พักในโรงแรมระดับ 4-5 ดาว และมีกำลังซื้อสูง จากการที่หน่วยงานภาครัฐ และเอกชนได้เดินทางไปทำตลาดส่งเสริมการขายท่องเที่ยวภูเก็ตในเมืองและมณฑลต่างๆ ของจีน ที่มีกำลังซื้อสูงก็ตาม แต่นักท่องเที่ยวจีนกลุ่มนี้ยังมีจำนวนไม่มากนักในปัจจุบัน ทัวร์จีนที่เข้ามาภูเก็ตยังคงเป็นกรุ๊ปทัวร์ที่เดินทางเข้ามากับบริษัททัวร์ และทำตามที่ไกด์แนะนำทุกอย่าง

ลักษณะของทัวร์ติดลบนั้น บริษัททัวร์ในภูเก็ตจะต้องเสียเงินซื้อหัวนักท่องเที่ยวจากบริษัททัวร์ในประเทศจีนที่เป็นพันธมิตรทางธุรกิจด้วยกัน เพื่อนำนักท่องเที่ยวจีนเข้ามาท่องเที่ยวที่จังหวัดภูเก็ต โดยราคาที่ซื้อขายกันนั้น แหล่งข่าวในวงการท่องเที่ยวภูเก็ตรายหนึ่งระบุว่า มีหลายราคา หลายคุณภาพ และหลายโปรแกรมทัวร์ที่มีตั้งแต่หัวละ 800 บาท จนถึง 2,500 กว่าบาท

หลังจากได้นักท่องเที่ยวเข้ามาแล้ว ก็จะนำไปเที่ยว กิน ชอปปิ้ง ตามโปรแกรมทัวร์ที่กำหนดไว้ โดยจะเน้นเฉพาะร้านที่มีค่าคอมมิชชันให้แก่บริษัททัวร์ที่นำนักท่องเที่ยวเข้าเท่านั้น จะไม่นำนักท่องเที่ยวไปเที่ยว กิน ชอปปิ้ง ในร้านที่ไม่ได้ค่าคอมมิชชันให้ ทั้งนี้ เพื่อทำรายได้เอาทุนและกำไรคืนจากการซื้อทัวร์ติดลบเข้ามา

แหล่งข่าวระบุอีกว่า กลุ่มนักท่องเที่ยวที่เดินทางมากับบริษัททัวร์ในลักษณะทัวร์ติดลบเหล่านี้ ส่วนใหญ่เป็นนักท่องเที่ยวจากเมืองในชนบทของจีน ที่ขณะนี้นิยมเดินทางมาท่องเที่ยวภูเก็ตมาก เดินทางเข้ามาโดยเครื่องบินเช่าเหมาลำ ที่ขณะนี้มีบินตรงมาจากหลายเมือง หลายมณฑลของจีน ขายโปรแกรมทัวร์แบบ 5 วัน 4 คืน พักโรงแรมในตัวเมืองภูเก็ต หรือโรงแรมชายหาดบ้างแต่เป็นโรงแรมระดับ 3 ดาวลงมา

โปรแกรมนำเที่ยวจะไปยังเกาะต่างๆ ที่คนจีนชื่นชอบ แบบทัวร์ครึ่งวัน หรือทัวร์ทั้งวันแบบไป-เช้าเย็นกลับ ทั้งเกาะพีพี กระบี่ เกาะเฮ เกาะโหลน เกาะราชา จ.ภูเก็ต เกาะไข่ จ.พังงา เพื่อเล่นน้ำ ดำน้ำดูปะการังน้ำตื้น กิจกรรมทางน้ำ รับประทานอาหารที่เกาะ หรือไม่ก็ไปท่องเที่ยวตามแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆ ในภูเก็ต แหลมพรหมเทพ เขารัง พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ สวนสัตว์ สวนผีเสื้อ สวนนก ดูโชว์ ที่ภูเก็ตแฟนตาซี โชว์สาวประเภทสอง เป็นต้น

หลังจากนั้น บริษัททัวร์ก็จะแทรกโปรแกรมทัวร์เพื่อนำนักท่องเที่ยวเข้าไปยังสถานที่ หรือร้านที่มีค่าคอมมิชชันให้แก่คนที่พานักท่องเที่ยวเข้าไปใช้บริการ หรือซื้อสินค้า ซึ่งมีทั้งร้านอาหาร ร้านขายของที่ระลึก ร้านจิวเวลรี ร้านรังนก โชว์ต่างๆ ซึ่งนักท่องเที่ยวที่เข้าไปก็จะต้องซื้อสินค้า ดูโชว์ตามที่บริษัททัวร์เลือกสรรให้ บางบริษัททัวร์ถ้าลูกทัวร์ หรือนักท่องเที่ยวไม่ยอมซื้อสินค้า หรือดูโชว์ตามที่กำหนดไว้ ก็จะไม่ยอมปล่อยนักท่องเที่ยวกลับออกมา

นอกจากนี้ ยังพบว่ามีบริษัททัวร์บางบริษัทที่อาศัยเรื่องของความเชื่อ ความศรัทธา ความเลื่อมใส ในพระพุทธศาสนา หลอกพานักท่องเที่ยวไปไหว้พระตามวัดต่างๆ โดยวัดที่พาไปส่วนใหญ่จะเป็นวัดทั่วๆ ไป ที่ไม่เป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยวอย่างวัดฉลอง วัดพระทอง วัดพระผุด ที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักจะไม่พานักท่องเที่ยวเข้าไป

การพานักท่องเที่ยวไปวัดที่ไม่เป็นที่รู้จัก จะมีการสร้างเรื่องหลอกว่าวัดเหล่านั้นมีพระศักดิ์สิทธิ์ที่คนเคารพบูชา เมื่อมาถึงภูเก็ตแล้วจะต้องไปกราบไว้ขอพร อย่างบางวัดมีการสร้างพระขึ้นมาใหม่เพื่อให้นักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ไปกราบไหว้ เมื่อไหว้พระเสร็จก็จะนำนักท่องเที่ยวไปเช่าพระ วัตถุมงคล หรือของที่ระลึกที่เกี่ยวกับความเชื่อความศรัทธา โดยการบรรยายถึงความศักดิ์สิทธิ์ของพระ และวัตถุมงคลที่นำเสนอขายให้แก่นักท่องเที่ยว โดยจะมีคนจีนเป็นคนให้เช่าพระอยู่ตามวัดต่างๆ ซึ่งในขณะนี้มีวัดในภูเก็ตที่ทำในลักษณะดังกล่าวแล้วหลายวัด ทั้งในพื้นที่อำเภอกะทู้ และอำเภอเมืองภูเก็ต

ก่อนหน้านี้ ทางตำรวจตรวจคนเข้าเมืองภูเก็ตได้มีการจับกุมคนจีนเหล่านั้นจากวัดแห่งหนึ่งในอำเภอกะทู้ไปแล้วหนึ่งครั้งในข้อหาไม่มีใบอนุญาตทำงาน หลังจากที่มีคนร้องเรียนถึงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ในการหลอกลวงนักท่องเที่ยว และไม่มีใบอนุญาตทำงาน

จากการลงพื้นที่ตรวจสอบของ “ASTVผู้จัดการ” พบว่าในวัดดังกล่าว ยังคงใช้คนจีนที่ไม่สามารถพูดภาษาไทยได้ มาให้บริการเช่าพระ วัตถุมงคล และของที่ระลึกเหมือนเดิม และในแต่ละวันยังคงมีบริษัททัวร์นำนักท่องเที่ยวจีนเข้ามาไหว้พระ โดยที่บริเวณจุดที่ไหว้พระนั้นจะมีภาษาจีนกำกับไว้ เมื่อนักท่องเที่ยวไหว้พระเสร็จก็พาเข้าไปยังอาคารอเนกประสงค์ที่ใช้เป็นสถานที่ให้เช่าพระ เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้เช่าพระตามความเชื่อ และความศรัทธา

ขณะที่แหล่งข่าวจากวงการไกด์ในภูเก็ตรายหนึ่ง ระบุว่า เมื่อก่อนทัวร์จีนเป็นลักษณะทัวร์ศูนย์เหรียญ บริษัททัวร์จีนยังใช้คนไกด์ทำหน้าที่ไกด์อยู่ แต่เมื่อมีการนำทัวร์ในลักษณะติดลบเข้ามาซึ่งมีค่าใช้จ่ายสูงขึ้น บริษัทดังกล่าวแทบจะไม่ใช้คนไกด์ทำหน้าที่ไกด์เลย ทั้งนี้ เพราะการใช้คนไทยทำหน้าที่ไกด์ทำให้ไม่สะดวกในการนำนักท่องเที่ยวไปทำเงินจากการชอปปิ้งตามจุดต่างๆ บริษัททัวร์จีนจึงหันมาใช้คนจีนทำหน้าที่ไกด์แทนคนไทย ทำทุกอย่างเพื่อให้ได้เงินคุ้มกับการซื้อทัวร์มา แม้แต่การบิดเบือนประวัติศาสตร์ พุทธพาณิชย์ ฯลฯ ซึ่งสิ่งเหล่านี้สร้างความเสียหายให้แก่การท่องเที่ยวของภูเก็ต

การให้คนจีนมาทำหน้าที่ไกด์เถื่อนแทนคนไทยนั้น ได้สร้างความเดือดร้อนให้แก่ไกด์คนไทยภาษาจีนเป็นอย่างมาก ทำให้ไกด์คนไทยตกงาน ไกด์ไทยจึงได้รวมตัวกันประท้วงเรียกร้องให้จังหวัดภูเก็ต และหน่วยงานที่รับผิดชอบจับกุมดำเนินคดีกับไกด์เถื่อนคนจีนที่มาแย่งอาชีพสงวนของคนไทย

“การจับกุมไกด์เถื่อนชาวต่างชาติ คงจะทำได้ลำบากมากสำหรับเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องที่รับผิดชอบเรื่องนี้โดยตรง ที่ไม่สามารถจับกุมให้หมดไปได้ เพราะเจ้าหน้าที่แยกไม่ออกว่าคนไหนเป็นไกด์เถื่อนชาวจีน หรือคนไหนเป็นไกด์คนไทย และไม่รู้จะไปจับกุมที่ไหน จึงทำให้ไกด์เถื่อนชาวจีนทำหน้าที่ไกด์แทนคนไทยอยู่ตามรถทัวร์จีนเต็มทั้งภูเก็ตอยู่ในขณะนี้” แหล่งข่าวกล่าวในที่สุด

การมีทัวร์ศูนย์เหรียญ และทัวร์ติดลบอยู่ในภูเก็ตขณะนี้ เหมือนเป็นการตอกย้ำความล้มเหลวในการแก้ปัญหาทัวร์ศูนย์เหรียญให้หมดไป เพื่อยกระดับคุณภาพนักท่องเที่ยวที่เข้ามาภูเก็ต เพราะตัวเลขนักท่องเที่ยวที่เข้ามาสูง แต่รายได้ที่เกิดขึ้นไม่ได้สูงตามตัวเลขนักท่องเที่ยว และยังเป็นการสร้างภาพลักษณ์ที่ไม่ดีต่อการท่องเที่ยวอีกด้วย