เครือข่ายผู้บริโภคใต้เฝ้าระวังเคเบิล-วิทยุชุมชนโฆษณา “ยา-อาหารเสริม” เกินจริงระบาด

ศูนย์ข่าวหาดใหญ่ - เครือข่ายผู้บริโภคภาคใต้ กระทุ้งสาธารณสุขจังหวัดเร่งจัดการโฆษณายาอาหารเสริมที่อวดอ้างสรรพคุณเกินจริงระบาดในสื่อวิทยุชุมชน ภายหลังจากที่องค์กรที่เป็นเครือข่ายใน 5 จังหวัด มีการเฝ้าระวังผลิตภัณฑ์อาหารและสุขภาพทางสื่อวิทยุชุมชน และเคเบิลทีวี ซึ่งผลิตภัณฑ์บางตัวนั้นทำผิดซ้ำซากแต่ถูกปรับเพียงเล็กน้อย

วันนี้ (21 มิ.ย.) เมื่อเวลา 11.00 น.ณ โรงแรมคริสตัล อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา เครือข่ายองค์กรผู้บริโภคภาคใต้รายงานผลการเฝ้าระวังผลิตภัณฑ์อาหารและสุขภาพทางสื่อวิทยุชุมชน และเคเบิลทีวี ที่มีการโฆษณาเกินจริง ขณะที่หน่วยงานรัฐรับร้องเรียนแต่ติดปัญหาการกำกับดูแลส่งข้อมูลปัญหาให้สาธารณสุขจังหวัด แต่ติดขัดไม่มีอำนาจดำเนินการเบ็ดเสร็จต่อสถานีวิทยุและเคเบิลทีวีเนื่องจาก กสทช.ที่ต้องทำหน้าที่หลักยังไม่มีการจัดตั้ง ผู้ประกอบการจึงไม่กลัวบทลงโทษ

นางสาวจุฑา สังขชาติ ผู้ประสานงานเครือข่ายองค์กรผู้บริโภคภาคใต้ กล่าวว่า ปัญหาด้านอาหารและผลิตภัณฑ์ด้านสุขภาพ นับวันจะรุนแรงมากขึ้น เห็นได้จากข่าวไก่เน่า ท้องเสียเป็นกลุ่มขายตรง โฆษณาเกินจริง ซึ่งในภาคใต้เคยประสบปัญหาปลากระป๋องเน่า แต่การดำเนินการเป็นได้เพียงส่งเรื่องร้องเรียน เหตุการณ์ทำนองเดียวกันนี้จึงเกิดอย่างต่อเนื่อง

เครือข่ายองค์กรผู้บริโภคทั้งประเทศ 5 ภูมิภาค โดยภาคใต้มีพื้นที่ปฏิบัติการ 5 จังหวัด คือสุราษฎร์ธานี สงขลา ตรัง สตูล พัทลุง ขณะนี้มีเป้าหมายที่การโฆษณาผลิตภัณฑ์อาหารสุขภาพ และยาผ่านช่องทางวิทยุชุมชน และเคเบิลทีวี ซึ่งมีการถกเถียงก่อนหน้านี้ในเครือข่ายว่าเป็นปัญหาหนัก เพราะขณะนี้มีความถี่และเข้าถึงชาวบ้านในพื้นที่ผ่านการขายตรงโดยชักชวนคนในชุมชนเป็นสมาชิกขายตรง แต่โฆษณานั้นไม่ได้รับอนุญาตและมีเนื้อหาที่อวดอ้างสรรพคุณเกินจริง

การเฝ้าระวังในพื้นที่ นางสาวสิรินา เพชรรัตน์ ผู้ประสานงานโครงการบริโภคสร้างสรรค์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี เปิดเผยว่า จากการเฝ้าฟังวิทยุชุมชน 3 สถานี คือคลื่นเอฟเอ็ม 98.25 MHz, 103.25 MHz, 106 .00 MHz ซึ่งโฆษณาตัวผลิตภัณฑ์ที่ชัดเจนมีทั้งที่เป็นสปอตโฆษณาและการจัดรายการพูดคุยเป็นช่วงๆ ทั้งวัน ผลิตภัณฑ์ยา 15 ตัว มีตัวหนึ่งที่เน้นเรื่องความน่ากลัวของกินทำให้เป็นมะเร็งโดยผลิตภัณฑ์นี้จะช่วยถอนพิษได้ ไปจนถึงการโฆษณาว่าเพิ่มแรงจูงใจทางเพศ

สอดรับกับสงขลาโดย นางสาวบารีย๊ะ ยาดำ สมาคมผู้บริโภคสงขลา เล่าว่า มีการเฝ้าฟัง 2 คลื่น คือ เอฟเอ็ม 87.75 MHz, 91.25 MHz น่าสังเกตว่า เป็นตัวผลิตภัณฑ์เดียวกันกับที่โฆษณาอวดอ้างสรรพคุณเกิดจริงใน จ.สุราษฎร์ธานี โดยมีการจัดรายการพูดคุย 2 ช่วงเวลาใช้บุคคลที่อ้างอิงว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องมดลูก และมีสปอตถี่ทั้งวัน ขณะที่จังหวัดตรัง นายสุชานนท์ สินธิทันยา ผู้ประสานงานพื้นที่เฝ้าคลื่นเอฟเอ็ม 105.25 MHz ให้ข้อมูลเป็นทิศทางเดียวกัน

ทั้งนี้ นางอภิญญา แก้วจันทร์ อาสาสมัครในจังหวัดสงขลาให้ข้อมูลเพิ่มเติมปัญหาการใช้ผลิตภัณฑ์ในอำเภอรัตภูมิ โดยว่ามีเซลล์บอกขายตรงกับญาติ ซึ่งมีปัญหาเส้นเลือดขอด กินไป 3 เดือน มีอาการปวดท้องจึงหยุด อีกผลิตภัณฑ์ คือ เจนิฟูด ลูกหลานดูเคเบิลทีวี ซื้อให้ย่าวัย 80 ปี กินมีปัญหาต้องส่งโรงพยาบาล หมอสั่งให้หยุดและนำผลิตภัณฑ์ส่งต่อให้โรงพยาบาลรัตภูมิ ซึ่งอยู่ระหว่างตรวจสอบว่าสาเหตุของอาการป่วยนั้นมาจากการใช้ผลิตภัณฑ์หรือไม่

จากการแลกเปลี่ยนข้อมูลกับสาธารณสุขจังหวัด นางชโลม เกตุจินดา ที่ปรึกษาเครือข่ายผู้บริโภค ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า การบังคับใช้กฎหมายของ อย.จะมีความแตกต่างกันตามตัวผลิตภัณฑ์ถ้าเป็นอาหารก็จะเป็น พ.ร.บ.อาหาร เครื่องสำอางจะเป็น พ.ร.บ.เครื่องสำอาง ซึ่งยาจะเป็นผลิตภัณฑ์ที่เข้มงวดต้องมีการส่งข้อมูลการโฆษณา เพื่อขออนุญาตก่อนนำไปใช้ในสื่อต่างๆ และมีการดำเนินการจับปรับทั่วประเทศโดยบทลงโทษไม่หนัก ทำให้ผู้ประกอบการไม่เกรงกลัวมีการกระทำซ้ำซาก ทำให้ผู้บริโภคเข้าใจว่ามีการรับรองโดยสามารถสื่อในสาธารณะอย่างต่อเนื่อง

“ที่น่าสนใจผลิตภัณฑ์ตัวนี้ชื่อ ซันคาร่า และมีการดำเนินการแพร่หลายทั้งที่ถูกดำเนินการโดยตลอด รวมถึง กสทช.โดยศูนย์เฝ้าฟังยังไม่สามารถดำเนินการใดกับสถานีวิทยุที่ทำการโฆษณา ซึ่งทำได้เพียงส่งเรื่องกลับมาสาธารณสุขจังหวัด” นางชโลมจิต กล่าว

ทั้งนี้ เครือข่ายมีข้อเสนอให้มีมาตรการขั้นเด็ดขาดในการปิดสถานีใช้หลักเกณฑ์วิทยุกระจายเสียงชุมชน 2552 ข้อ 8(3) (ค) ข้อ 12(4) ข้อ 12(5) และเงื่อนไขตามข้อกฎหมาย (ไม่มีโฆษณา) โดยจะมีการดำเนินการร่วมมือกับสาธารณสุขจังหวัด โดยเครือข่ายจะจัดทำข้อมูลส่งต่อเทปเสียงที่บันทึกไว้เพื่อให้สาธารณสุขจังหวัด และ กสทช.(ศูนย์เฝ้าฟังในพื้นที่) ดำเนินการจัดการสถานีที่กระทำผิดชัดเจนเพื่อเตรียมการเมื่อมี กสทช.จริง และระยะจากนี้เครือข่ายจะดำเนินการเฝ้าระวังฉลากอาหาร และอาหาร ขนมหน้าโรงเรียนที่มีความไม่ปลอดภัย และเป็นปัญหาที่ไม่สามารถจัดการแก้ปัญหาได้เช่นกัน

หลังจากนี้ เครือข่ายผู้บริโภคภาคใต้จะทำการรณรงค์อย่างต่อเนื่องร่วมกับเครือข่ายผู้บริโภคทั้งประเทศ และมูลนิธิเพื่อผู้บริโภคเพื่อเตรียมความพร้อมองค์การอิสระผู้บริโภคที่อยู่ในวาระค้างคาในวุฒิสภาต่อไปเมื่อผ่านการเลือกตั้งครั้งนี้