ตุ๊กตาไหมพรมของ “บ้านถักทอ” (bAntAktor) ไม่ได้เป็นเพียงของเล่นธรรมดาๆ ชิ้นหนึ่งเท่านั้น แต่ได้สร้างบุคลิกให้ตุ๊กตาแต่ละตัว และเปิดโอกาสให้เจ้าของได้สนุกสนานที่จะเลือกเครื่องแต่งกายสำหรับตุ๊กตาตัวโปรด นับเป็นไอเดียสุดเก๋ที่สร้างจุดเด่น และเพิ่มมูลค่าแก่ผลิตภัณฑ์ ที่สำคัญ เบื้องหลังการผลิต มีที่มาจากการสืบสานงานฝีมือถักทอของชาวเชียงคำ จ.พะเยา และยังช่วยสร้างงานแก่ชุมชนบ้านเกิดด้วย
ผู้บุกเบิกและต้นไอเดีย คือ “สายอรุณ เวียงคำ” ชาวหมู่บ้านพระนั่งดิน อ.เชียงคำ จ.พะเยา โดยกำเนิด ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากที่เห็นว่า ชาวบ้านในชุมชนบ้านเกิดมีฝีมือด้านถักไหมพรมยอดเยี่ยมอยู่แล้ว ถ่ายทอดความรู้กันมารุ่นสู่รุ่น ทว่า ส่วนใหญ่มักจะทำเป็นประเภทเสื้อผ้าหรือเครื่องแต่งกายเท่านั้น ดังนั้น จึงอยากจะนำงานถักมาพลิกแพลงทำเป็นประเภทตุ๊กตา ที่สามารถสื่อถึงความเป็นสินค้าจาก “เชียงคำ” ได้อย่างชัดเจน
วิธีสร้างความน่าสนใจของผลิตภัณฑ์ “บ้านถักทอ” ได้ออกแบบตุ๊กตาเป็นตัวละครเด็ก 3 ตัว ที่มีลักษณะแตกต่างกันไป ทั้งหน้าตา ทรงผม และบุคลิก ได้แก่ “น้องถัก” อุปนิสัยเรียบร้อยน่ารัก “น้องทอ” เป็นเด็กขี้เล่น สดใส และ “น้องโบโซ่” บุคลิกแสบซ่ายียวน โดยจะมอบหน้าที่ให้ผู้ซื้อ เลือกเครื่องแต่งกายต่างๆ มาสวมใส่ให้แก่ตุ๊กตาตัวโปรดตามความพอใจ มีให้เลือกทั้ง เสื้อ กางเกง กระโปรง หมวก ผ้าพันคอ รองเท้า กระเป๋า เป็นต้น
นอกจากนั้น อีกเอกลักษณ์ที่สื่อถึงความเป็นสินค้าจากเชียงคำอย่างเด่นชัด คือ การนำผ้าพื้นเมืองของชาวไทยภูเขาในท้องถิ่น เช่น ผ้าปัก ผ้าพื้นบ้าน ผ้าขาวม้า เป็นต้น มาผสมผสานทำเป็นเครื่องแต่งกายต่างๆ ของตุ๊กตาด้วย
“ใน อ.เชียงคำ มีชาวไทยภูเขาอาศัยอยู่จำนวนมาก ซึ่งเครื่องแต่งกายของชาวไทยภูเขา ก็มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ซึ่งคนทั่วไปนึกถึงได้เป็นอย่างดี ดิฉันจึงหยิบผ้าพื้นบ้านมาทำเป็นเครื่องแต่งกายของตุ๊กตา แต่ปรับดีไซน์ให้ดูทันสมัยขึ้น ขณะที่ การถักทอต่างๆ เป็นแฮนด์เมดจากฝีมือของชาวเชียงคำ ตัวจริงเสียงจริง 100% เพื่อสื่อให้เห็นว่าเป็นสินค้าจากชุมชนจริงๆ” สายอรุณ ระบุ และเผยด้วยว่า
ตัวตุ๊กตา มีให้เลือก 4 ขนาด ได้แก่ เล็ก กลาง ใหญ่ และใหญ่พิเศษ เริ่มจากความยาวประมาณ 25 เซนติเมตรถึงใหญ่สุดประมาณ 80 เซนติเมตร ส่วนเครื่องแต่งกายต่างๆ ของตุ๊กตา มีให้เลือกหลายประเภท หลากสีสัน แต่ละประเภทมีหลายสิบแบบ ส่วนราคาขาย ถ้าเป็นตุ๊กตาตัวเล็ก+เครื่องแต่งกาย 1 ชุด 350-380 บาท (แล้วแต่อุปกรณ์) ส่วนตัวใหญ่สุด+เครื่องแต่งกาย 1 ชุด 800-950 บาท (แล้วแต่อุปกรณ์) ขณะที่เครื่องแต่งกายต่างๆ สามารถซื้อเพิ่ม แยกชิ้นได้ ราคาเริ่มต้นที่ชิ้นละ 30 บาท นอกจากนั้น ยังมีผลิตภัณฑ์เสริมอื่นๆ ไว้ให้เลือกสรร เช่น พวงกุญแจ กระเป๋า เสื้อ เป็นต้น ทั้งหมดคงเอกลักษณ์เป็นงานถักไหมพรมเช่นเดิม
สายอรุณ ระบุว่า ขั้นตอนการทำงาน ส่วนตัวจะเป็นคนออกแบบตุ๊กตา และผลิตภัณฑ์ต่างๆ รวมถึง จัดหาวัสดุอุปกรณ์ที่สำคัญ ได้แก่ ไหมพรม คอตตอน 100% คุณภาพสีไม่ตก เนื้อนุ่น ซึ่งเป็นชนิดเดียวกับทำเสื้อถักไหมพรมเพื่อการส่งออก กับใยสังเคราะห์สำหรับยัดใส่ตัวตุ๊กตา ขณะที่ด้านการผลิตเป็นฝีมือชาวบ้านล้วนๆ ปัจจุบัน มีสมาชิกกว่า 40 คน โดยเฉลี่ยแต่ละคนจะมีรายได้เสริมจากอาชีพนี้ ประมาณ 1,000-3,000 บาทต่อเดือน
“อาชีพหลักของชาวบ้าน ยังทำเกษตร แต่อาชีพนี้ มาช่วยสร้างรายได้เสริม แม้จะไม่มากนัก แต่ชาวบ้านก็พึงพอใจ เพราะเขาสามารถทำงานได้ที่บ้านตัวเอง อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญ เราต้องพยายามปรับการทำงานให้สอดคล้องกับวิถีชุมชน เช่น ต้องทำสต็อกสินค้าไว้ก่อนเข้าฤดูเก็บเกี่ยว หรือตอนมีออเดอร์จำนวนมากเข้ามา ก็ต้องสื่อสารให้ชาวบ้านเข้าใจว่า ต้องช่วยกันรับผิดชอบผลิตงานให้ตรงตามนัดหมาย” ประธานกลุ่ม กล่าว
ด้านช่องทางขายเวลานี้ มีตัวแทนรับไปวางที่แหล่งท่องเที่ยวใน จ.เชียงใหม่ และหัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ รวมถึง ออกงานแฟร์สินค้าชุมชน นอกจากนั้น ยังมีออเดอร์สั่งไปขายต่างประเทศ เช่น สหรัฐฯ ออสเตรเลีย เกาหลีใต้ และญี่ปุ่น เป็นต้น โดยเฉลี่ยยอดขายประมาณ 200-300 ตัวต่อเดือน ขณะที่กำลังผลิตยังเพียงพอ สามารถทำได้สูงสุดประมาณ 500 ตัวต่อเดือน
“แม้ว่าในท้องตลาดจะมีตุ๊กตาไหมพรมขายอยู่จำนวนมาก แต่ส่วนตัวไม่กังวลเรื่องคู่แข่ง หรือการถูกเลียนแบบมากนัก เพราะเชื่อว่า สิ่งสำคัญอยู่ที่ตัวเราเอง ที่ต้องมีดีไซน์เฉพาะตัวที่ชัดเจน ซึ่งจากบุคลิกของตุ๊กตาที่เราสร้างขึ้น กับจุดเด่นเรื่องมีเครื่องแต่งกายให้เลือกเปลี่ยนได้หลากหลาย ช่วยให้ลูกค้าเริ่มรู้จักงานของเรา และจดจำได้มากขึ้นเรื่อยๆ” สายอรุณ ปิดท้าย
@@@@@@@@@@@@@@
โทร.08-1950-7008
