การศึกษาการกักเก็บคาร์บอนของป่าเขตร้อน ที่ได้เผยแพร่ในวารสาร Nature Climate Change เมื่อวันที่ 15 เมษายน 2024 เผยว่า นกกินผลไม้ที่อาศัยอยู่ในป่าเขตร้อน มีความสามารถฟื้นฟูความสมบูรณ์ของป่า และขยายพื้นที่การกักเก็บคาร์บอนได้มากถึง 38%
Carolina Bello นักวิจัยหลังปริญญาเอกจากห้องปฏิบัติการ Crowther Lab สถาบันเทคโนโลยีแห่งสหพันธ์สวิส (ETH Zurich) และ ผู้เขียนการศึกษาการกักเก็บคาร์บอนของป่าเขตร้อน กล่าวว่า ป่าเขตร้อนในประเทศบราซิลเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพมากที่สุดในโลก เป็นที่อยู่อาศัยของพืชเกือบ 7 เปอร์เซ็นต์ของโลก
แต่เนื่องจากการตัดไม้ทำลายป่า การเกษตร และกิจกรรมอื่นๆ ของมนุษย์ ในยุคปัจจุบัน พืชพรรณในป่านี้สูญหายไปประมาณ 88 เปอร์เซ็นต์ โดยเหลือเพียง 12 เปอร์เซ็นต์ของป่าดั้งเดิมที่ยังคงอยู่ และป่าในปัจจุบันเป็นป่าที่มีพื้นที่กระจัดกระจายห่างกันไม่ได้เป็นผืนเดียวกันแบบเมื่อครั้งอดีต
ในการจะฟื้นฟูป่านั้นมีหลายหลายวิธีที่สามารถทำได้ แต่วิธีที่น่าสนใจคือ การปล่อยนกกินผลไม้ได้บินอย่างอิสระ แม้ว่าการศึกษาก่อนหน้านี้จะระบุว่า นกมีความสำคัญต่อความหลากหลายทางชีวภาพของป่า แต่ปัจจุบันนักวิจัยที่ Crowther Lab ก็มีความเข้าใจเชิงปริมาณว่า นกมีส่วนสนับสนุนการฟื้นฟูป่าได้มากน้อยอย่างไร
ต้นไม้ในป่าเขตร้อนประมาณ 70% ถึง 90% ต้องอาศัยการกระจายเมล็ดพืชของสัตว์ กระบวนการเริ่มต้นนี้มีความจำเป็นอย่างยิ่งในการทำให้ป่าเติบโต ด้วยการเคลื่อนที่ไปอย่างอิสระของนก พวกมันจะกินผลไม้ ขับถ่าย และกระจายเมล็ดพันธุ์ไปตามเส้นทาง พืชพันธุ์ไม้ป่าเขตร้อนจึงถูกแพร่กระจายด้วยวิธีนี้ ทำให้ป่าสามารถเติบโตและมีความหลากหลายได้มากขึ้น
ข้อมูลการศึกษายังแสดงให้เห็นว่า เมื่อต้นไม้โตขึ้นและป่าเริ่มได้รับการฟื้นฟู จะมีส่วนช่วยดูดซับคาร์บอนได้มากถึง 38% ทั้งนี้ มีเงื่อนไขสำคัญคือ ป่านั้นต้องมีต้นไม้ครอบคลุมไม่ต่ำกว่า 40% ของพื้นที่ ซึ่งจะช่วยให้นกสามารถอาศัยได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด
การศึกษาในเรื่องนี้ ยังพบข้อมูลใหม่คือ ทั้งนกขนาดเล็กและใหญ่ ต่างก็มีประโยชน์ทั้งคู่ โดยนกเล็กที่กินผลไม้มีประสิทธิภาพในการแพร่กระจายเมล็ดสูงกว่าเนื่องจากสามารถเคลื่อนไหวได้คล่องตัวตามต้นไม้ แต่นกขนาดใหญ่ก็มีศักยภาพในการกระจายเมล็ดพันธุ์ที่มีความสามารถในการกักเก็บคาร์บอนสูงกว่าเช่นกัน ทั้งคู่จึงส่งเสริมซึ่งกันและกัน
“เรารู้มาโดยตลอดว่านกมีความสำคัญ แต่ก็เป็นเรื่องที่น่าทึ่งมากที่ได้ค้นพบเกี่ยวกับขนาดของผลกระทบเหล่านี้ หากเราสามารถฟื้นฟูความซับซ้อนของชีวิตภายในป่าเหล่านั้นได้ ศักยภาพในการกักเก็บคาร์บอนของมันก็จะเพิ่มขึ้นอย่างมาก”
Thomas Crowther ศาสตราจารย์ด้านนิเวศวิทยาที่ ETH Zurich กล่าว
ข้อมูล - รูปอ้างอิง
- nature.com (Frugivores enhance potential carbon recovery in fragmented landscapes)
- popsci.com (How fruit-eating birds could help regrow tropical forests)
- phys.org (Tropical forests can't recover naturally without fruit eating birds, carbon recovery study shows)
