“ฤดูหนาว” เป็นอีกหนึ่งฤดูกาลของประเทศไทยที่มีหลายคนตั้งตารอคอย เนื่องจากเป็นฤดูการมีอุณหภูมิต่ำที่สุด ด้วยมวลอากาศเย็นและแห้งจากซีกโลกเหนือ ทำให้รู้สึกสบายตัว ท้องฟ้าปลอดโปร่ง และในบางพื้นที่ยังมีปรากฏการณ์ทะเลหมอกและน้ำค้างแข็งให้ได้ชมความสวย
Science MGROnline จึงขอพาไปทำความรู้จักกับ “ฤดูหนาว” หรือ “เหมันตฤดู” เป็นฤดูที่มีอากาศหนาวที่สุด 1 ใน 3 ฤดูกาลของประเทศไทย ว่าเริ่มเมื่อไหร่ สิ้นสุดช่วงไหนของปี สังเกตได้จากอะไร
ฤดูหนาวของประเทศไทยนั้น เป็นฤดูกาลที่ต่อเนื่องจากฤดูฝน เริ่มตั้งแต่ช่วงกลางเดือนตุลาคมถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์ ข้อสังเกตในช่วงฤดูหนาวนั้น สามารถสังเกตได้จากทิศทางลม โดยในช่วงนี้การเปลี่ยนแปลงของทิศทางลมชั้นบนระดับล่าง ได้เปลี่ยนเป็นลมตะวันออกหรือตะวันออกเฉียงเหนือ และลมชั้นบนระดับบนได้เปลี่ยนเป็นลมตะวันตก รวมถึงเกณฑ์ของอุณหภูมิและปริมาณฝนในตอนบนของประเทศได้ลดลงอย่างต่อเนื่อง
เมื่อมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือพัดเข้าปกคลุมประเทศไทย สภาพอากาศเริ่มต้นจะแปรปรวน อาจมีอากาศเย็น หรือฝนฟ้าคะนอง โดยเฉพาะภาคกลางตอนล่าง มรสุมตะวันออกเฉียงเหนือมีแหล่งกำเนิดจากบริเวณความกดอากาศสูงในซีกโลกเหนือแถบประเทศมองโกเลียและจีน จะพัดพาเอามวลอากาศเย็นและแห้งเข้ามาในประเทศไทย ทำให้ท้องฟ้าปลอดโปร่ง อากาศจะหนาวเย็นและแห้งโดยทั่วพื้นที่ประเทศไทยตอนบน แต่จะทำให้ภาคใต้มีฝนตกชุกเนื่องจากนำเอาความชื้นจากอ่าวไทยเข้าไปในพื้นที่
ในฤดูกาลนี้ ส่วนมากจะมีอุณหภูมิต่ำสุดในตอนเช้าและในอยู่เกณฑ์หนาวถึงหนาวจัดช่วงประมาณเดือนธันวาคมถึงมกราคม ซึ่งอุณหภูมิอาจลดลงได้จนต่ำกว่าจุดเยือกแข็งในพื้นที่ที่มีภูมิประเทศเป็นเทือกเขาหรือยอดเขาสูงของภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยอุณหภูมิต่ำที่สุดในประเทศไทยที่เคยวัดได้ในระหว่างปี พ.ศ. 2494 ถึง พ.ศ. 2558 คือ -1.4 องศาเซลเซียส ที่สถานีอากาศเกษตร (สกษ.) สกลนคร จังหวัดสกลนคร ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เมื่อวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2517
สำหรับในปี 2566 นี้ ทางกรมอุตุนิยมวิทยาได้ มีการพยากรณ์ คาดหมายลักษณะอากาศช่วงฤดูหนาวของประเทศไทย ปี พ.ศ.2566 (ออกประกาศเมื่อวันที่ออกประกาศวันที่ 28 กันยายน พ.ศ.2566 ) ว่า
การคาดหมายลักษณะอากาศช่วงฤดูหนาวของประเทศไทย จะเริ่มจากบริเวณประเทศไทยตอนบน จะเริ่มประมาณปลายเดือนตุลาคม 2566 ซึ่งจะช้ากว่าค่าเฉลี่ยปกติประมาณ 2 สัปดาห์ และจะสิ้นสุดประมาณปลายเดือนกุมภาพันธ์ 2567
อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ยบริเวณประเทศไทยตอนบนประมาณ 21 – 22 องศาเซลเซียส ซึ่งจะสูงกว่าค่าปกติประมาณ 1.5 องศาเซลเซียส สำหรับอุณหภูมิต่ที่สุดประมาณ 9 – 10 องศาเซลเซียส ส่วนมากจะอยู่ตอนบนของทั้งภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ช่วงเวลาที่มีอากาศหนาวเย็นที่สุด จะอยู่ประมาณต้นเดือนธันวาคม 2566 ถึงปลายเดือนมกราคม 2567 ส่าหรับยอดดอยและยอดภู รวมทั้งเทือกเขาจะมีอากาศหนาวถึงหนาวจัด และมีน้ำค้างแข็งเกิดขึ้นได้บ่อยครั้ง ส่วนภาคใต้ จะมีอากาศเย็นบางแห่งในบางช่วงส่วนมากตอนบนของภาค แต่ยังคงมีฝนตกชุกหนาแน่นต่อไป
ขอบคุณข้อมูลอ้างอิง : กรมอุตุนิยมวิทยา
