สดร.ชวนชมดาวศุกร์สว่างที่สุดครั้งสุดท้ายในรอบปี เช้ามืด 30 เมษายน ทางทิศตะวันออก สว่างชัด เห็นได้ทั่วไทยด้วยตาเปล่า คาดความสว่างปรากฏถึง -4.6 หลังจากนี้ ความสว่างปรากฏของดาวศุกร์จะลดลงเพียงเล็กน้อย แต่ยังคงมองเห็นสว่างโดดเด่นบนท้องฟ้าในช่วงเวลาดังกล่าวยาวไปจนถึงเดือน มิ.ย.
ดร.ศรัณย์ โปษยะจินดา รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) เปิดเผยว่า ในช่วงเช้ามืดของวันที่ 30 เม.ษ.60 เวลาประมาณ 04:00-06:00 น. ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น ดาวศุกร์จะปรากฏสว่างที่สุดครั้งสุดท้ายในรอบปี สามารถสังเกตได้ด้วยตาเปล่าอย่างชัดเจน ในทุกภูมิภาคของประเทศ คาดว่าจะมีความสว่างปรากฏถึงแมกนิจูด -4.6 เมื่อเปรียบเทียบระดับความส่องสว่างปรากฏของดวงจันทร์เต็มดวงนั้นมีความสว่างแมกนิจูด -12.6 หากสังเกตผ่านกล้องโทรทรรศน์ดาวศุกร์จะปรากฏเป็นเสี้ยวคล้ายดวงจันทร์
ในวันที่ 12 ม.ค.60 ที่ผ่านมา ดาวศุกร์อยู่ในตำแหน่งห่างจากดวงอาทิตย์ไปทางทิศตะวันออกมากที่สุด เราจึงมองเห็นดาวศุกร์สว่างในช่วงหัวค่ำหลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้าทางทิศตะวันตก หากใช้กล้องโทรทรรศน์สังเกตการณ์ จะเห็นดาวศุกร์ปรากฏครึ่งดวง จนกระทั่งในวันที่ 17 ก.พ. ดาวศุกร์จะปรากฏสว่างที่สุด หากใช้กล้องโทรทรรศน์สังเกตการณ์ จะเห็นดาวศุกร์ปรากฏเป็นเสี้ยว เมื่อวันที่ 25 มี.ค. ดาวศุกร์จะอยู่ระหว่างดวงอาทิตย์และโลก เรียกว่า “ตำแหน่งร่วมทิศวงใน” หากใช้กล้องโทรทรรศน์สังเกตการณ์จะเห็นดาวศุกร์ปรากฎเป็นเสี้ยวบางมากๆ
หลังจากวันที่ 25 มี.ค. เรากลับมาสังเกตเห็นดาวศุกร์ในเวลารุ่งเช้า ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออก โดยเห็นดาวศุกร์เป็นเสี้ยวหนาขึ้นเรื่อยๆ เมื่อส่องด้วยกล้องโทรทรรศน์ จนกระทั่งวันที่ 30 เม.ษ.ดาวศุกร์จะปรากฎสว่างที่สุดอีกครั้งหนึ่ง หลังจากนั้นในวันที่ 3 มิ.ย.60 ดาวศุกร์จะโคจรอยู่ในตำแหน่งห่างจากดวงอาทิตย์ไปทางทิศตะวันตกมากที่สุด
“การที่ดาวศุกร์มีความสว่างปรากฏมากที่สุดในรอบปี 2560 ในวันที่ 17 ก.พ. และ 30 เม.ษ.นั้นเนื่องจากดาวศุกร์โคจรมาอยู่ในตำแหน่งห่างจากดวงอาทิตย์ในระยะที่พอดี ประกอบกับมีขนาดเสี้ยวค่อนข้างหนา ส่งผลให้มีความสว่างปรากฏค่อนข้างมาก หากเทียบกับช่วงที่ดาวศุกร์อยู่ในตำแหน่งห่างจากดวงอาทิตย์ออกไปทางทิศตะวันออกและตะวันตกมากที่สุด ถึงแม้เสี้ยวจะหนาขึ้น แต่ขนาดปรากฏของดาวศุกร์จะลดลง เพราะอยู่ห่างจากโลกมาก และช่วงที่ดาวศุกร์โคจรผ่านตำแหน่งรวมทิศวงใน แม้ดาวศุกร์จะมีขนาดปรากฏใหญ่ขึ้น แต่จะปรากฏเป็นเสี้ยวบาง ๆ เนื่องจากอยู่ระหว่างดวงอาทิตย์และโลก ดังนั้น ในวันดังกล่าวเมื่อเราสังเกตดาวศุกร์จากโลก จะมองเห็นดาวศุกร์มีความสว่างปรากฏมากที่สุดเมื่อเทียบกับช่วงเวลาอื่น”
ทั้งนี้ ดาวศุกร์เป็นดาวเคราะห์ลำดับที่ 2 ในระบบสุริยะ ถัดจากดาวพุธ อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากกว่าโลก สามารถสังเกตเห็นดาวศุกร์ด้วยตาเปล่าได้ง่าย เพราะดาวศุกร์มีความสว่างมาก ดาวศุกร์นับเป็นวัตถุที่สว่างที่สุดบนท้องฟ้า ไม่นับรวมดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ ดาวศุกร์จะปรากฏอยู่ใกล้กับดวงอาทิตย์เช่นเดียวกับดาวพุธ
“เนื่องจากทั้งสองเป็นดาวเคราะห์วงในเหมือนกัน ดาวศุกร์จะปรากฏอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์มากที่สุดได้ถึง 47.8 องศา เราจึงสามารถสังเกตดาวศุกร์ได้ในช่วงเวลาสั้นๆ ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น หรือหลังดวงอาทิตย์ตกเท่านั้น หากสังเกตเห็นดาวศุกร์ในช่วงหัวค่ำหลังดวงอาทิตย์ตกปรากฏทางทิศตะวันตก คนไทยมักเรียกว่า “ดาวประจำเมือง” หากสังเกตเห็นดาวศุกร์ในช่วงเช้ามืดก่อนดวงอาทิตย์ขึ้นปรากฏทางด้านตะวันออก คนไทยมักเรียกว่า “ดาวประกายพรึก” เป็นที่น่าสังเกตว่าดาวศุกร์จะไม่เคยปรากฏให้เห็นอยู่กลางท้องฟ้า หรือปรากฏในช่วงเวลาดึกเลย”
