หากจะเลือกเสื้อผ้า ที่มีสีสันและลวดลายบ่งบอกถึงอารมณ์ความรู้สึกของผู้สวมใส่ได้ หลายคนคงจะไปเดินเลือกซื้อตามห้างสรรพสินค้า หรือตลาดนัด ซึ่งอาจใช้เวลาค่อนข้างนาน สำหรับการเลือกสรรให้ตรงกับใจ
ความก้าวล้ำทางเทคโนโลยีของศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ภายใต้โครงการดิจิไทย (Digitized Thailand) จึงได้พัฒนาระบบค้นหาลายผ้าตามอารมณ์ ความรู้สึก ผ่านทางเทคโนโลยีที่ทันสมัย เพียงนิ้วคลิก ก็สามารถบอกทั้งลวดลายผ้าพร้อมโทนสีที่บ่งบอกถึงอารมณ์ ให้ง่ายสำหรับผู้ที่เข้ามาใช้บริการ
ระบบการค้นหาลายผ้า จะช่วยอำนวยความสะดวกให้ผู้ที่ต้องการแสดงออกทางอารมณ์ความรู้สึก ผ่านสีและลายเสื้อผ้าที่สวมใส่ ซึ่งพัฒนาขึ้นโดย ดร.เทพชัย ทรัพย์นิธิ นักวิจัยอาวุโส หัวหน้าโครงการจัดตั้งและพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานสำหรับ กริดภาษาและ กริดบริการ เนคเทค ซึ่งมุ่งเน้นไปที่การใช้ลายผ้าไทยทางภาคเหนือผสานเข้ากับสีที่สื่ออารมณ์
ทั้งนี้ เมื่อเข้าสู่ระบบการเลือกลายผ้าแล้ว ผู้ใช้จะสามารถเลือกเรียกฐานข้อมูลได้ใน 4 แบบคือ รูปทรงลายทอ ผู้ประดิษฐ์ลายทอ เทคนิคการทอ และอารมณ์ เพื่อจับมาประมวลผลตามความต้องการของผู้ใช้
เมื่อเลือกเงื่อนไขทั้งลายผ้า รวมถึงอารมณ์แล้ว ระบบจะปรากฏหุ่นจำลอง พร้อมโชว์ลวดลายเสื้อตามอารมณ์ที่ผู้ใช้บริการเลือกไว้ตั้งแต่ขั้นตอนแรก
ดร.เทพชัย ยกตัวอย่างว่า หากต้องการเลือกเสื้อผ้าที่เหมาะสำหรับจะไปงานศพ เพียงคลิกเลือกรูปทรงลายทอ ผู้ประดิษฐ์ลายทอ ตลอดจนเทคนิคการทอ แล้วเลือกความรู้สึกที่เศร้า ลายผ้าที่โชว์อยู่บนหุ่นนั้น ก็จะเป็นลายของผ้าที่ออกโทนสีดำ หรือสีเทา ที่บ่งบอกถึงอารมณ์เศร้าหมอง แต่แฝงไปด้วยความกิ๊บเก๋ พร้อมลวดลายที่ทันสมัย
แต่หากอยู่ในช่วงอารมณ์โกรธ สีของผ้าก็จะมีลายผ้าที่ออกโทนสีแดง เพื่อบ่งบอกถึงอารมณ์ที่รุนแรง โกรธกริ้ว หรือหากเป็นอารมณ์ที่สงบสีของลายผ้านั้นจะเป็นโทนสีฟ้า เบาๆ สบาย และหากเป็นอารมณ์ที่ร่าเริง สดใส โทนก็จะเน้นไปทางสีเขียว สีสดใส
นอกจากนี้ ยังมีแอปพลิเคชั่น ให้ผู้ใช้สามารถดีไซน์ลวดลายให้ทันสมัย และตามใจผู้ใช้บริการอีกด้วย
ระบบการเลือกลายผ้าตามอารณ์นี้ เป็นการนำฐานของข้อมูลที่มีอยู่เดิม มาสร้างเป็นแพลตฟอร์มใหม่ขึ้นมา โดย ดร.เทพชัย อธิบายว่า ได้นำฐานข้อมูลของเทคโนโลยีการสืบค้นเชิงอารมณ์และความรู้สึก (Emotional Search) ซึ่งเนคเทคได้ร่วมมือกับมหาวิทยาลัยเคอิโอะ (Keio Univesity) ประเทศญี่ปุ่น บวกกับฐานข้อมูลของโครงการเก็บรวบรวมลายผ้าพื้นถิ่นภาคเหนือ ที่เก็บรวบรวมข้อมูลลายผ้าในพื้นถิ่นภาคเหนือครอบคลุมทั้งผ้ายก ผ้าจก ผ้าขิด และผ้ายกดอก
จากนั้นได้ศึกษาและเก็บรวบรวมลวดลายทอผ้าโบราณ จากภูมิปัญญาพื้นบ้านล้านนา และได้รับความร่วมมือกับมหาวิทยาลัยล้านนา และกระทรวงวัฒนธรรม ในการทำฐานข้อมูลซึ่งมีลายผ้า 200 - 300 ลวดลายได้เลือกสรรกัน
อย่างไรก็ดี ระบบดังกล่าวยังไม่เปิดให้ประชาชนทั่วไปได้เข้ามาใช้บริการอย่างเต็มรูปแบบ เพียงแต่ให้นักพัฒนาที่สนใจได้เข้ามาศึกษา และเรียนรู้ระบบ เพื่อนำไปต่อยอดพัฒนาออกมาเป็นรูปแบบการบริกาที่ทันสมัยมากขึ้น โดยติดตั้งตัวต้นแบบไว้ที่ http://www.servicegrid-bangkok.org/playground
“เป้าหมายหลักของระบบนี้ เพื่อให้นักพัฒนาที่มีความคิดสร้างสรรค์ มีจินตนาการ สามารถเข้ามาศึกษาในเรื่องของระบบบริการดังกล่าวว่าเป็นอย่างไร เสมือนเป็นการจุดประกาย ให้นักพัฒนานำแนวคิดไปต่อยอดผลิตเป็นบริการต่างๆ ออกมาเพื่อให้ทันสมัย และเหนือชั้นกว่า กอรปกับเพื่อเป็นประโยชน์ทางอ้อมสำหรับผู้ที่สนใจทั่วไปที่อยากจะเข้ามาค้นหาลายผ้าให้เข้ากับอารมณ์ได้ตรงใจและถูกใจมากที่สุด” ดร.เทพชัยกล่าว
สำหรับนักพัฒนาที่สนใจ สามารถนำไปพัฒนาติดตั้งใช้งานในรูปแบบเว็บแอปพลิเคชั่น โดย ดร.เทพชัยคาดว่า น่าจะใช้เวลาต่อยอดโปรแกรมสำเร็จได้ภายในสัปดาห์เดียวเท่านั้น
“จะเป็นผลให้อนาคต จะได้มีโปรแกรมรองรับ และเพิ่มความสะดวกสะบายให้กับผู้ที่สนใจ ได้เข้ามาเลือกสรรลายผ้าตามอารมณ์ โดยที่ไม่ต้องเสียเวลาในการเดินเลือกซื้อตามสถานที่ต่างๆ อีกด้วย” ดร. เทพชัยบอกถึงจุดหมายปลายทางของการสร้างต้นแบบระบบเลือกลายผ้าตามอารมณ์
นอกจากนี้ ระบบดังกล่าวยังเป็นการเผยแพร่วัฒนธรรมของไทยไปยังต่างชาติ เพื่อเป็นการเพิ่มมูลค่าทางภูมิปัญญาและคงความเป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมไทย
อีกทั้ง ดร.เทพชัย ยังวางแผนอนาคตได้ว่า จะจัดอบรมนักพัฒนาที่มีผลงานอยู่ในมือ และนักพัฒนาที่มีความคิดสร้างสรรค์แต่ยังไม่มีผลงาน เพื่อให้เข้ามาเรียนรู้ศึกษา และเรียนรู้ระบบ เพื่อนำไปต่อยอดสำหรับพัฒนาแพลตฟอร์มใหม่ๆ ให้สามารถนำมาใช้ในเชิงสาธารณประโยชน์ และอาจจะต่อยอดในเชิงพาณิชย์ต่อไป
จะเห็นได้ว่า “ระบบค้นหาลายผ้าตามอารมณ์ความรู้สึก” นั้น ถือเป็นการต่อยอดสำหรับนักพัฒนาที่มีไอเดียจนสามารถนำระบบบริการที่มีอยู่ มาประยุกต์ จนเกิดบริการใหม่ที่ทันสมัยมากขึ้น ถือเป็นการพัฒนาทางเทคโนโลยีของไทยอีกก้าวหนึ่ง เชื่อว่าอนาคตอันใกล้นี้ ระบบดังกล่าวคงจะเผยแพร่สู่ตลาดอย่างเต็มตัว เพื่อให้ประชาชนทั่วไปได้มาเลือกสรรลายผ้าตามอารมณ์ได้อย่างสะดวกรวดเร็ว ชนิดที่ไม่ต้องเดินทางค้นหากันให้เหนื่อยอีกต่อไป.