นักวิจัยเอ็มเทคพัฒนาหม้อแปลงไฟฟ้าเซรามิกส์ขนาดจิ๋วแทนการใช้หม้อแปลงขดลวดแบบเก่า หวังให้เป็นแหล่งกำเนิดไฟฟ้าสำหรับอุปกรณ์พกพา อาทิ แล็ปท็อป – โทรศัพท์มือถือ เปลี่ยนพลังงานกลเป็นพลังงานไฟฟ้า และเปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าเป็นพลังงานกลได้ ชี้มีข้อดีหลายประการ นับตั้งแต่มีขนาดเล็กและเบา มีความปลอดภัย ไม่ติดไฟ แถมยังช่วยประหยัดไฟได้กว่า 90%
ปัจจุบันอุตสาหกรรมการผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ มีการเจริญเติบโตของกิจการขยายวงกว้างมากขึ้น ทำให้มีการแข่งขันในตลาดสูงขึ้นตามมา ทั้งในเรื่องประสิทธิภาพการใช้งานของตัวสินค้าและผลิตภัณฑ์ ประกอบกับราคาของต้นทุนการผลิตด้วย ที่จะเป็นดัชนีชี้วัดถึงความสำเร็จในการที่จะนำผลิตภัณฑ์ออกสู่ตลาดส่งถึงมือผู้ใช้ได้อย่างคุ้มค่าและมีประสิทธิภาพ
ดังนั้น ชิ้นส่วนอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีขนาดเล็กแต่ให้ประสิทธิภาพสูง จึงเป็นส่วนสำคัญอย่างยิ่งต่อการนำไปใช้งานในส่วนประกอบต่างๆของเครื่องใช้ไฟฟ้า โดยเฉพาะชิ้นส่วนที่เป็นแหล่งกำเนิดพลังงานไฟฟ้า และต้องนำไปใช้กับอุปกรณ์ที่มีขนาดเล็ก เช่น โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์พกพา เป็นต้น
ดร.พิทักษ์ เหล่ารัตนกุล นักวิจัยศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (วท.) จึงได้ทำการวิจัยคิดค้นพัฒนาชิ้นส่วนอุปกรณ์ที่มีขนาดจิ๋วแต่แจ๋วที่เราเรียกว่า “หม้อแปลงไฟฟ้าเซรามิกส์” ขึ้น เพื่อมาใช้ทดแทนหม้อแปลงไฟฟ้าแบบดั่งเดิมที่เป็นขดลวด ลดการสูญเสียและสิ้นเปลืองของพลังงานได้
ดร.พิทักษ์ ผู้ทำการวิจัยพัฒนาผลงานจิ๋วชิ้นนี้ กล่าวว่า “หม้อแปลงไฟฟ้าเซรามิกส์” เป็นหม้อแปลงที่ทำมาจากเซรามิกส์ชนิด “เพียโซอิเล็กทริก”โดยมีส่วนประกอบที่มีคุณสมบัติพิเศษสามารถเปลี่ยนพลังงานกลให้เป็นพลังงานไฟฟ้าได้ และในทางกลับกันก็สามารถเปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าให้เป็นพลังงานกลได้ด้วยเช่นกัน ที่สำคัญ หม้อแปลงไฟฟ้าเซรามิกส์ ยังมีข้อดีคือ มีขนาดเล็ก น้ำหนักเบา ทนต่อกำลังไฟฟ้าที่สูงกว่า ไม่เกิดความร้อนขณะใช้งาน ลดอันตรายจากการเกิดอุบัติเหตุการลุกไหม้ได้ด้วย
ทั้งนี้ เมื่อเทียบกับหม้อแปลงไฟฟ้าแบบขดลวดแบบเก่า ที่หากใช้กำลังไฟที่สูงเกินไปจะทำให้ขดลวดไหม้ไฟ ทำให้ประสิทธิภาพของการใช้งานต่ำลง นอกจากนี้ “หม้อแปลงไฟฟ้าเซรามิกส์” ยังมีโครงสร้างไม่ซับซ้อนสามารถใช้เทคโนโลยีในการผลิตไม่สูงนัก ประกอบกับยังไม่มีคลื่นแม่เหล็กรบกวน ทำให้หม้อแปลงมีประสิทธิภาพในการทำงานสูง ลดการสูญเสียพลังงาน ประหยัดพลังงานไฟฟ้าได้มากกว่า 90 %
ดร.พิทักษ์ กล่าวด้วยว่า ปัจจุบันหม้อแปลงไฟฟ้าเซรามิกส์ ได้มีการนำไปใช้กันอย่างแพร่หลายในเครื่องคอมพิวเตอร์แบบพกพา(Laptop Computer) โดยใช้เป็นแหล่งกำเนิดพลังงานไฟฟ้าในการขับหลอดไฟที่อยู่เบื้องหลังของตัวแสดงภาพแบบผนึกของเหลว ด้วยข้อดีของหม้อแปลงที่มีขนาดเล็ก บางเบา ไม่มีคลื่นแม่เหล็กรบกวนต่อจอภาพ ทำให้ภาพที่ได้มีความคมชัดและราบเรียบด้วย นอกจากนี้เรายังได้มีการพัฒนานำไปใช้เป็นส่วนประกอบในเครื่องกำเนิดไฟฟ้ากำลังสูงของเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ มากมาย เช่น เครื่องถ่ายเอกสาร เครื่องดักจับฝุ่นละออง เครื่องส่งโทรสาร และตัวบัลลาสต์ของหลอดฟลูออเรสเซ็น เป็นต้น
“หม้อแปลงไฟฟ้าเซรามิกส์” จึงนับเป็นตัวอย่างนวัตกรรมที่น่าชื่นชมอีกชิ้นหนึ่ง ซึ่งเกิดจากสมองและสองมือของชาวไทย ที่จะเป็นแรงผลักดันให้กับหลายคนได้เกิดการคิดค้นงานวิจัยใหม่ๆเพิ่มมากขึ้น เพื่อจะเป็นประโยชน์สำหรับผู้ประกอบการ ประชาชน ตลอดจนในการพัฒนาประเทศให้ก้าวไกลต่อไป
