“ไมโครเวฟ”คือคลื่นความถี่ชนิดหนึ่งที่ถูกนำมาใช้กับระบบสื่อสารแบบไร้สายมานานหลายสิบปี แต่อีกไม่นานเกษตรกรอาจมีเฮ เมื่อมีการใช้คลื่นดังกล่าวช่วยในการเก็บเกี่ยวผลผลิตในสวนผลไม้ไทย โดยการติด“ชิพ”ไว้กับผลไม้บนต้น เมื่อผลไม้สุกระบบจะส่งสัญญาณออกมา เพื่อบอกให้เกษตรกรที่เข้าไปในสวนพร้อมกับเครื่อง PDA ทราบว่าผลไม้ลูกไหนพร้อมที่จะเก็บเกี่ยวได้แล้ว
ศ.ดร.โมไนย ไกรฤกษ์ อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมโทรคมนาคม คณะวิศวกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง และเมธีวิจัยอาวุโส สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย(สกว.) ประจำปี 2548 ได้พัฒนา “เครื่องอบลดความชื้นระบบไมโครเวฟขนาดเล็ก” เพื่อใช้สำหรับลดความชื้นให้กับข้าวสารและข้าวโพด ซึ่งเหมาะในการใช้งานในระดับกลุ่มเกษตรกร หรือระดับชุมนุมสหกรณ์ที่ทำให้สามารถนำผลผลิตซึ่งสต๊อกเก็บไว้ในช่วงที่มีผลผลิตมีราคาต่ำ มาลดความชื้นอีกครั้งจนเหลือความชื้นในระดับที่ตลาดต้องการได้อย่างรวดเร็ว และส่งให้ลูกค้าได้ทันต่อยอดที่สั่งซื้อเข้ามา
นอกจากการใช้ไมโครเวฟกับการลดความชื้นผลผลิตพืชไร่แล้ว ทีมวิจัยของ ศ.ดร.โมไนย ยังมีการประยุกต์ความรู้ “ไมโครเวฟ” ร่วมกับความรู้ด้าน “ระบบสื่อสารแบบไร้สาย” เพื่อพัฒนา”เครื่องมือตรวจวัดความสุกของผลไม้”
“ปัจจุบันในหลายประเทศ ได้มีการจดสิทธิบัตรเทคนิคการใช้แสงอินฟราเรดในการตรวจวัดค่าความสุก หรือความหวานของผลไม้ อันทำให้ลดปัญหาการเก็บผลไม้ลูกที่ยังไม่ถึงระยะเวลาเก็บเกี่ยวได้เป็นอย่างดี และได้พัฒนาเครื่องมือดังกล่าวมาให้เกษตรได้ใช้แล้ว แต่ยังไม่มีการศึกษาวิจัยถึงการใช้คลื่นไมโครเวฟกับการตรวจวัดความสุกดิบ หรือความหวาน ความเปรี้ยว ของสินค้าเกษตรมาก่อน ดังนั้น การศึกษาถึงเทคนิคการใช้คลื่นไมโครเวฟในการวิเคราะห์หาความสุกของผลไม้จึงเกิดขึ้นเมื่อ 4 ปีก่อน”
ทั้งนี้ จากการทดลองในห้องแลปที่ใช้คลื่นไมโครเวฟยิงเข้าไปในมะม่วงที่เก็บเกี่ยวมาในระยะเวลาต่างกัน ก็พบว่า ในเนื้อของผลไม้สุกและมะม่วงดิบจะมีความแตกต่างกันของคุณสมบัติทางไฟฟ้า ซึ่งสามารถตรวจวัดได้จากคลื่นไมโครเวฟที่ถูกยิงผ่านผลมะม่วง และเป็นตัวเลขที่ค่อนข้างคงที่สำหรับไม้ผลแต่ละชนิด โดยเฉพาะกับผลไม้ที่มีเปลือกบาง เช่น มะม่วง ส้ม นอกจากนี้ เทคนิคดังกล่าวยังสามารถใช้ได้ในการคัดแยกมังคุดที่มีปัญหาเนื้อแก้วยางไหลได้ โดยไม่ต้องปอกเปลือก ซึ่งช่วยแก้ปัญหาสำคัญของการส่งออกผลไม้ได้อีกด้วย
“ในช่วง 2 ปีข้างหน้านี้ ทางเราต้องการจะใช้ความรู้ด้านสายอากาศมาช่วยพัฒนาเครื่องมือตรวจวัดความสุกของผลไม้ ด้วยไมโครเวฟนี้ ให้มีขนาดเล็กเท่ากับพวงกุญแจ ซึ่งจะทำให้เกษตรกรพกติดตัวเข้าไปในสวนได้ และสามารถใช้ตรวจสอบได้ทันทีว่าผลไม้ลูกไหนพร้อมที่จะเก็บเกี่ยวแล้ว นอกจากนี้ เราได้นำความรู้ด้านเทคโนโลยีสายอากาศมาผสมผสานกับเครื่องไมโครเวฟ เพื่อสร้าง “ระบบฟาร์มฉลาด”หรือ Smart Farm”
ระบบฟาร์มฉลาด(Smart Farm) คือระบบการจัดการฟาร์มที่ใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการดูแลอย่างครบวงจร ซึ่งในส่วนของการตรวจวัดความพร้อมของผลผลิตเพื่อการเก็บเกี่ยวนั้น ทีมวิจัยมุ่งหวังที่จะนำความรู้มาพัฒนาออกแบบ “ชิพ”ที่สามารถนำไปติดไว้กับผลไม้บนต้น โดยชิพดังกล่าวจะมีระบบไมโครเวฟที่สามารถตรวจวัดความสุกของผลไม้ลูกนั้นได้ตลอดเวลา และมีระบบส่งสัญญาณออกมา เพื่อบอกให้เกษตรกรที่เข้าไปในสวนพร้อมกับเครื่อง PDA ทราบว่าผลไม้ลูกไหนพร้อมที่จะเก็บเกี่ยวได้แล้ว
“สิ่งที่เราทำตอนนี้คือ การออกแบบชิพที่จะสามารถวิเคราะห์ความสุกของผลไม้ได้อย่างแม่นยำ และส่งสัญญาณเตือนไปยังเครื่องรับที่ตัวเกษตรได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยภายใน 3 ปี จะเริ่มทำการทดสอบเทคโนโลยีนี้กับสวนทุเรียนที่ จ.จันทบุรี ซึ่งหากสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นได้จริง ก็จะช่วยทำให้สามารถเก็บเกี่ยวทุเรียนได้ตรงกับระยะเวลาเก็บเกี่ยวที่เหมาะสมได้ทุกๆลูก ซึ่งนอกจากจะช่วยให้มีรายได้จากการขายมากขึ้นแล้ว ยังทำให้มีผลผลิตคุณภาพส่งออกในปริมาณที่มากขึ้นอีกด้วย” ศ.ดร.โมไนย กล่าว
นับเป็นงานวิจัยที่จะนำมาซึ่งประโยชน์ต่อเกษตรกรไทย โดยการติด “สายอากาศ” ให้กับทุเรียนทุกลูก ซึ่งหากสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นได้จริง การเก็บเกี่ยวผลผลิตในสวนผลไม้ไทยก็จะกลายเป็นเรื่องง่ายและไฮเทคแบบสุดๆ
