“ไทรอยด์” เป็นต่อมไร้ท่อขนาดใหญ่ที่สุดในร่างกาย อยู่บริเวณส่วนหน้าของหลอดลมใต้ลูกกระเดือก มีลักษณะคล้ายกับปีกผีเสื้อ ทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ ทั้งยังควบคุมระบบการเผาผลาญของเซลล์ต่างๆ ภายในร่างกายมีผลต่อการทำงานของระบบต่างๆ ได้แก่ หัวใจและหลอดเลือด ทางเดินอาหาร และการควบคุมอุณหภูมิในร่างกาย ดังนั้นหากต่อมไทรอยด์ เกิดการทำงานผิดปกติจะส่งผลกระทบต่อระบบต่างๆ มากมาย
ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ ที่ก่อให้เกิดโรคไทรอยด์ที่พบบ่อย..
1. โรคไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism) เป็นภาวะที่ฮอร์โมนหลั่งออกมามากผิดปกติ แบ่งเป็นชนิดที่มีคอโตทั่วๆ และชนิดที่มีคอโตเป็นก้อนเฉพาะจุด ผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้จะมีอาการใจสั่น มือสั่น น้ำหนักลดทั้งที่รับประทานเยอะ เหนื่อยง่าย เป็นต้น
2. โรคต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยกว่าปกติ (Hypothyroidism) เป็นภาวะที่ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ได้น้อยหรือไม่เพียงพอต่อการนำไปใช้งานของร่างกาย ส่งผลต่อการทำงานระบบต่างๆ ของร่างกาย เช่น ระบบหัวใจ จิตใจและอารมณ์ ระบบขับถ่าย และการควบคุมอุณหภูมิในร่างกายที่ไม่คงที่ ผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้จะมีอาการเฉื่อยช้า ง่วงนอน น้ำหนักขึ้น ท้องผูก เป็นต้น
3. มะเร็งต่อมไทรอยด์ (Thyroid cancer) เป็นการกลายพันธุทางพันธุกรรมที่ทำให้เซลล์ต่างๆ เพิ่มจำนวนขึ้นและเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว จนไม่สามารถควบคุมได้และพัฒนาเป็นก้อนเนื้อมะเร็งในที่สุด โดยในปัจจุบันยังไม่สามารถบอกถึงสาเหตุได้อย่างแน่ชัด มักจะเกิดขึ้นกับเพศหญิงได้มากกว่าเพศชาย โดยเฉพาะผู้ที่ต้องอาศัยหรือทำงานใกล้กับรังสี เคยมีประวัติฉายแสงที่คอ หรืออาจเกิดจากการส่งผ่านทางพันธุกรรมของคนในครอบครัวที่มีประวัติเป็นโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์มาก่อน ผู้ป่วยมะเร็งไทรอยด์มักมีก้อนที่ต่อมไทรอยด์โตเร็ว ก้อนแข็ง อาจมีเสียงแหบหรือกลืนลำบากร่วมด้วย
สัญญาณร่างกายที่กำลังบ่งบอกถึงต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ..
1. น้ำหนักเพิ่มขึ้น หรือลดลงอย่างผิดปกติ
2. อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ใจสั่น
3. นอนไม่หลับ กระสับกระส่าย
4. ผมร่วงผิดปกติ ผิวแห้ง
5. ขี้หนาว รู้สึกหนาวตลอดเวลา หรือขี้ร้อน เหงื่อออกเยอะผิดปกติ
6. สมาธิสั้น เครียด นอนไม่หลับ
7. ถ่ายอุจจาระบ่อยขึ้นวันละ 2-3 ครั้ง หรือท้องผูก
8. พบว่าคอโตขึ้น โดยอาจโตทั่วๆ หรือโตเป็นก้อน
9. ตาโปน หลับตาไม่สนิท
พญ.ภัทรวรรณ โกมุทบุตร อายุรแพทย์เฉพาะทางโรคต่อมไร้ท่อและเมตะบอลิสม คลินิกอายุรกรรม โรงพยาบาลหัวเฉียว
