หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา จุฬาฯ ตอบข้อสงสัยสำหรับสุภาพสตรี เกี่ยวกับการฉีดวัคซีน covid 19 ในวันมีประจำเดือน ตั้งครรภ์ เตรียมตัวมีบุตร ตลอดจนระยะให้นมบุตร
วันนี้ (9 พ.ค.) ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก “Yong Poovorawan” ตอบข้อสงสัย คำถามที่ถามบ่อยเกี่ยวกับการฉีดวัคซีน covid 19 สำหรับสุภาพสตรี
1. มีประจำเดือนหรือกำลังจะมีประจำเดือน ฉีดวัคซีนได้ไหม
ตอบ ฉีดได้เลยไม่มีข้อห้ามอันใด ที่เกี่ยวข้องกับการมีประจำเดือน
2. กำลังตั้งครรภ์ฉีดวัคซีนได้ไหม
ตอบ เนื่องจากวัคซีนนี้เป็นวัคซีนใหม่ โดยทั่วไปเราจะไม่ให้วัคซีนในสตรีตั้งครรภ์ที่เป็นวัคซีนใหม่ แต่หลักการทั่วไปทางการให้วัคซีน เช่น วัคซีนเชื้อตายเราให้ในสตรีตั้งครรภ์ได้ โดยเฉพาะในไตรมาส 2 และ 3 เช่นวัคซีนไข้หวัดใหญ่ วัคซีนคอตีบไอกรนบาดทะยัก สำหรับ covid วัคซีนเป็นวัคซีนใหม่ เราจะไม่ให้ในไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ แต่ในไตรมาสที่ 2 และ 3 ให้คำนึงถึงประโยชน์ที่ได้กับความเสี่ยงของวัคซีน เช่น ถ้าสตรีตั้งครรภ์นั้นทำงานด่านหน้าที่มีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อได้ง่ายเช่นเป็นพยาบาลเป็นแพทย์ หรืออยู่ในแหล่งระบาดสูง ก็ให้คำนึงถึง ความเสี่ยงที่จะเกิดการติดเชื้อ เพราะถ้าติดเชื้อแล้วในสตรีตั้งครรภ์จะมีความรุนแรงมากกว่าคนปกติ มีโอกาสที่ทารกจะคลอดก่อนกำหนด และมีโอกาสที่จะแพร่เชื้อสู่คนอื่น การให้วัคซีนส่วนใหญ่จะแนะนำให้วัคซีนที่เป็นเชื้อตาย และที่มีข้อมูลในสตรีตั้งครรภ์บ้าง คือวัคซีนในกลุ่ม mRNA ที่มีการให้ในสตรีตั้งครรภ์ ส่วนไวรัสเวกเตอร์ โดยหลักการถือว่ามีชีวิตแต่ไม่สามารถแบ่งตัวได้ การเกิด ลิ่มเลือดก็เกี่ยวข้องกับฮอร์โมนตัวอย่างเพราะในสตรีตั้งครรภ์ จึงยังไม่มีข้อมูล มากเพียงพอในสตรีตั้งครรภ์
วัคซีนของจีน sinovac เป็นวัคซีนเชื้อตาย แต่ก็ยังไม่มีข้อมูลในการศึกษาในสตรีตั้งครรภ์ จึงใช้ชั่งน้ำหนักระหว่างผลประโยชน์ที่ได้กับความเสี่ยงหรืออันตรายของวัคซีน อย่างไรก็ตาม ขณะนี้กำลังมีการศึกษากันมากถึงการให้วัคซีนในสตรีตั้งครรภ์ข้อมูลต่างๆคงจะมีการเปิดเผยออกมาเป็นระยะระยะ
3. กำลังจะเตรียมตัวมีบุตรฉีดวัคซีนได้ไหม
ตอบ วัคซีนนี้ไม่มีข้อห้าม และไม่มีความจำเป็นที่จะต้องตรวจว่ากำลังตั้งครรภ์หรือเริ่มจะตั้งครรภ์ ไม่ต้องไปซื้อชุดตรวจมาตรวจก่อน แต่เมื่อทราบว่าตั้งครรภ์หลังฉีดวัคซีนเข็ม 1 ไปแล้ว ก็ให้เลื่อนการฉีดเข็ม 2 ออกไป ไปฉีดหลังการตั้งครรภ์ หรือฉีดวัคซีนนั้นต่อ ในไตรมาส 2 หรือ 3 ในกรณีที่สตรีผู้นั้นมีความเสี่ยงสูงที่จะติดโควิด 19 โดยดูประโยชน์ที่ได้และความเสี่ยงของวัคซีนเป็นหลัก
4. คุณแม่ที่ให้นมบุตรฉีดวัคซีนได้ไหม
ตอบ ถึงแม้จะไม่มีข้อมูลในรายละเอียดทั้งหมด แต่เป็นที่ทราบกันดีว่าส่วนประกอบที่อยู่ในวัคซีน จะมีโอกาสผ่านมาในน้ำนมน้อยมากหรือแทบจะวัดไม่ได้ ดังนั้น การให้นมบุตรจึงไม่ได้ถือเป็นข้อห้ามเด็ดขาด ที่จะให้วัคซีน และถ้าเราถึงกำหนดที่จะต้องให้วัคซีนโดยเฉพาะในแหล่งระบาด ก็ควรจะได้รับวัคซีน เพราะมีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงที่เกิดขึ้น และเมื่อให้วัคซีนมาแล้ว ก็ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องงดนมมารดาแต่อย่างใด
5. การให้วัคซีน covid 19 จะมีผลทำให้มีบุตรยากหรือไม่
ตอบ ในปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานอันใดที่บ่งบอกว่า covid 19 vaccine จะทำให้มีผลทำให้มีบุตรยาก