ผศ. นพ.สุภเลิศ ประคุณหังสิต
ภาควิชาจักษุวิทยา
ความเสื่อมของร่างกายเป็นไปตามวัย ดวงตาก็เช่นกันเมื่ออายุมากขึ้นอาจมีสายตาขุ่นมัว มองเห็นไม่ชัด สาเหตุหนึ่งที่พบบ่อยคือ โรคต้อกระจก และอาจจำเป็นต้องรักษาด้วยการผ่าตัด แต่ยังมีอีกหลายคนที่รักษาด้วยความเชื่อแบบผิด ๆ มาทำความเข้าใจที่ถูกต้องกับเรื่องนี้กันครับ
ผู้สูงอายุจะสามารถป้องกันไม่ให้เป็นโรคต้อกระจกได้หรือไม่
เนื่องจากสาเหตุหลักของโรคต้อกระจกนั้นคือการเสื่อมตามวัย ดังนั้นเราจะสามารถพบภาวะต้อกระจกได้ทั่วไปในผู้ป่วยสูงอายุอยู่แล้วแต่นอกจากเรื่องของอายุแล้ว ปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ที่สามารถก่อให้เกิดภาวะต้อกระจกได้เร็วขึ้น เช่น การได้รับรังสีอัลตร้าไวโอเลตจากแสงแดดจัด การมีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน ที่ควบคุมได้ไม่ดี การใช้ยากลุ่มสเตียรอยด์เป็นเวลานาน รวมทั้งการที่เคยได้รับการบาดเจ็บ การผ่าตัด การอักเสบที่ดวงตา ซึ่งสาเหตุต่าง ๆ เหล่านี้ จะทำให้ผู้ป่วยเกิดภาวะต้อกระจกได้เร็วขึ้น
ดังนั้น การป้องกัน และชะลอการเกิดต้อกระจกนั้น จึงสามารถทำได้โดยการควบคุมปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ที่กล่าวมา เช่น การใส่แว่นกันแดดหรือกางร่มก่อนออกกลางแจ้ง ในผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวควรรักษาและควบคุมโรคประจำตัวต่าง ๆ ให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ หากมีความจำเป็นต้องรับประทานยาใด ๆ ต่อเนื่องก็ควรปรึกษาแพทย์ ไม่ควรซื้อยารับประทานเอง และ สิ่งหนึ่งที่มีความสำคัญ คือ ผู้ป่วยควรได้รับการตรวจคัดกรองสายตาเป็นระยะ โดยเฉพาะผู้ป่วยสูงอายุ
ความเชื่อผิดๆ ในการรักษาโรคต้อกระจกจะเป็นอันตรายหรือไม่
ในปัจจุบันนั้น ผู้สูงอายุบางคนยังมีความเชื่อที่ไม่ถูกต้องในการซื้อยามาหยอดตาเอง หรือการรับประทานอาหารเสริมบางชนิดซึ่งในปัจจุบันนี้ ยังไม่มีข้อมูลจากการศึกษาทางการแพทย์ใด ๆ ที่ยืนยันถึงประสิทธิภาพว่า การใช้อาหารเสริม หรือยาหยอดตาสามารถป้องกันและชะลอภาวะต้อกระจกได้ดังนั้น จึงไม่ควรเชื่อคำโฆษณาใดๆ ในการซื้อยาอาหารเสริม และยาหยอดตามาใช้เพื่อป้องกันภาวะต้อกระจก เพราะในรายที่มีภาวะต้อกระจกที่เป็นมากหากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสมอย่างทันท่วงที ผู้ป่วยอาจมีความเสี่ยงต่อการสูญเสียการมองเห็นได้อีกด้วย
การรักษาโรคต้อกระจกที่ถูกต้องควรทำอย่างไร
การรักษาโรคต้อกระจกในระยะเริ่มแรกสามารถทำได้โดยการใส่แว่นตา เพื่อปรับค่าสายตาให้เหมาะสม จนกระทั่งภาวะต้อกระจกเป็นมากขึ้น จักษุแพทย์ก็จะพิจารณาเรื่องการผ่าตัดต้อกระจกและใส่เลนส์ตาเทียม ซึ่งในปัจจุบันการผ่าตัดสามารถทำได้โดยการใช้คลื่นเสียงความถี่สูง(อัลตราซาวนด์)สลายต้อกระจก ทำให้แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก และไม่จำเป็นต้องเย็บแผลผู้ป่วยก็จะสามารถกลับมามองเห็น ได้เป็นปกติอีกครั้งหลังจากที่ได้รับการผ่าตัดดังนั้นเมื่อสงสัยว่าเป็นต้อกระจก จึงควรไปพบแพทย์ เพื่อวางแผนการรักษาอย่างถูกต้องต่อไป
************************
กิจกรรมดี ๆ ที่ศิริราช
#รพ.ศิริราชเชิญชวนประชาชนที่ต้องการเลิกบุหรี่เข้ารับบริการโดยไม่มีค่าใช้จ่าย ณ คลินิกฟ้าใสศิริราช ผู้สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม โทร.0 2419 7369 (ยุวรัตน์ ม่วงเงิน)
#คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล จัดงานประชุมวิชาการ SICMPH 2020 Webinar Series: Healthcare Collaboration for Aged Society เพื่อคุณภาพชีวิตที่สมบูรณ์ของผู้สูงอายุไทยผ่านระบบออนไลน์ตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2563 - เดือนกรกฎาคม 2564ขอเชิญชวนบุคลากรทางการแพทย์ลงทะเบียนตั้งแต่วันที่ 29 กรกฎาคมเป็นต้นไป ฟรี ไม่มีค่าใช้จ่ายสามารถดูรายละเอียดและลงทะเบียนได้ที่ www.sirirajlive.com”