"อิทธิพล" ประชุม คกก.ทวงคืนโบราณวัตถุ จี้ตามทับหลังหนองหงส์-ปราสาทเขาโล้น ให้ได้ภายใน 6 เดือน พร้อมเดินหน้าทวงพระพุทธรูป-ศิลปะทราวดี ที่สหรัฐ อีก 1 รายการ
นายอิทธิพล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวภายหลังการประชุมคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทย ครั้งที่ 1/2563 ว่า การประชุมครั้งนี้ถือเป็นการประชุมชับเคลื่อนงานครั้งแรกของตน โดยที่ประชุมได้รับทราบผลการดำเนินงานตลอด 2 ปีที่ผ่านมา ซึ่งได้รับการส่งคืนโบราณวัตถุชิ้นสำคัญได้แก่ โบราณวัตถุจำพวกภาชนะดินเผาจากแหล่งโบราณคดีบ้านเชียง จ.อุดรธานี จากสหรัฐ ซึ่งถือเป็นความสำเร็จจากการทำงานบนความความสัมพันธ์อันดีระหว่าง 2 ประเทศตามนโยบายรัฐบาล สำหรับการดำเนินการต่อจากนี้ ประชุมตั้งเป้าหมายติดตามทวงคืนโบราณวัตถุที่อยู่ระหว่างการติดตามจำนวน 124 ชิ้น 6 ลำดับ คือ 1. ทับหลังจากปราสาทหนองหงส์ จ.บุรีรัมย์ และทับหลังจากปราสาทเขาโล้น จ.สระแก้ว ซึ่งทั้ง 2 รายการมีแนวโน้มจะได้คืนเป็นลำดับต้นๆ ล่าสุดอยู่ในขั้นตอนกฎหมายสหรัฐ
ลำดับที่ 2 เป็นโบราณวัตถุสมัยก่อนประวัติศาสตร์ จากพิพิธภัณฑ์ศิลปะฮอนโนลูลู 14 รายการ ส่วนใหญ่เป็นพระพุทธรูป เทวรูป 3.โบราณวัตถุกลุ่มประโคนชัย 23 รายการ ส่วนใหญ่เป็นประติมากรรมสำริด พระโพธิสัว์อวโลกิเตศวร 4.โบราณวัตถุที่จัดแสดง ณ Norton Simon Museum จำนวน 9 รายการ 5.องค์พระพุทธรูปยืน 1 รายการ และ 6. โบราณวัตถุบ้านเชียง 75 รายการ ซึ่งสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองและศุลกากรแห่งสหรัฐอเมริกาขอความร่วมมือไทยตรวจสอบ ทั้งนี้ในการประชุมได้มีการเพิ่มภารกิจของคณะอนุกรรมการฝ่ายวิชาการให้มีการประสานงานกับสำนักงานสืบสวนความมั่นคงแห่งมาตุภูมิสหรัฐอย่างใกล้ชิดควบคู่กับการประสานงานของกระทรวงการต่างประเทศ (กต.)ผ่านเอกอัครราชทูตประจำประเทศไทย ณ กรุงวอชิงตัน โดยจะมีการติดตามความคืบหน้าแบบเดือนเว้นเดือน เนื่องจากการยื่นเอกสารต่อพนักงานอัยการสำนักงานสืบสวนความมั่นคงแห่งมาตุภูมิสหรัฐล่าช้าทำให้ไม่สามารถเข้าสู่ชั้นตอนการสืบพยานได้ทัน ทั้งนี้จะรายงานผลให้นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรี กต.รับทราบเพื่อเร่งรัดห้วงการดำเนินการให้เร็วยิ่งขึ้น
“ตนได้ให้กรอบเวลาการทำงานในการทวงคืนทับหลัง 2 รายการที่ไทยได้มีหลักฐานทั้งภาพถ่าย และเอกสารทางวิชาการต่างๆชัดเจนมีแนวโน้มจะได้คืน เพื่อให้คณะอนุกรรมการไปเร่งรัดการดำเนินการให้เห็นผลภายใน 6 เดือนของปี 2563 โดยเฉพาะ กต.ที่จะมีส่วนสำคัญในการประสานการทำงานด้านต่างๆ ทั้งนี้ตนได้เสนอ ว่า ในกรอบการเจรจาระหว่างประเทศของผู้นำเวทีต่างๆ ให้มีการนำเสนอเรื่องการติดตามทวงคืนโบราณวัตถุเป็นอีกหนึ่งหัวข้อในการเจรจาเพื่อยกระดับความสำคัญ พร้อมกันนี้ที่ประชุมยังมีมติให้ดำเนินการติดตามโบราณวัตถุคืนเพิ่มเติม 1 รายการ คือ พระพุทธรูปประทับยืนเหนือพนัสบดี ศิลปะทวารวดี พุทธศตวรรษที่ 13 ที่ปรากฏอยู่ในฐานข้อมูลอินเทอร์เน็ตของสถาบันเอเชียไซไซตี้ นิวยอร์ก สหรัฐ ซึ่งเปรียบเทียบได้กับโบราณวัตถุที่คณะโบราณคดี ม.ศิลปากร ได้ถ่ายรูปไว้เมื่อคราวสำรวจเมืองโบราณซับจำปาปี 2514 ขณะนั้นชาวบ้านได้เก็บรักษาไว้ โดยระบุว่า นาย จอห์น ดี ร็อกกี้เฟลเลอร์และภริยา เป็นผู้มอบให้แก่สถาบันดังกล่าว โดยเชื่อว่าโบราณวัตถุดังกล่าวลูกลักลอบนำออกนอกประเทศไป อย่างไรก็ตาม หลังจากนี้ คณะอนุกรรมการจะรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องทั้งข้อมูลพยานและหลักฐานให้ชัดเจนต่อไป” นายอิทธิพล กล่าว
