กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ พัฒนาชุดทดสอบ “ไวรัสซิกา” ตรวจหาแอนติบอดีจำเพาะต่อเชื้อ รู้ผลภายใน 15 นาที มีประสิทธิภาพและได้รับการรับรองมาตรฐานแล้ว ช่วยการตรวจยืนยันเชื้อรวดเร็วขึ้น ทันต่อการควบคุมป้องกันโรค
นพ.สุขุม กาญจนพิมาย อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า โรคติดเชื้อไวรัสซิกา มียุงลายเป็นพาหะนำโรค ผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่แสดงอาการหรืออาการไม่รุนแรง เช่น มีผื่นไข้ ตาแดง ปวดข้อ แต่การแพร่เชื้อจากแม่สู่ลูก พบว่า มีความเกี่ยวข้องกับภาวะทารกแรกเกิดศีรษะเล็กตั้งแต่กำเนิด และอาการระบบประสาทอักเสบ โดยปี 2561 ข้อมูลเมื่อวันที่ 7 พ.ค. 2561 ประเทศไทยมีรายงานผู้ติดเชื้อไวรัสซิกาจำนวน 73 ราย ปัจจุบันยังไม่มียารักษาและวัคซีนป้องกัน สำหรับการตรวจยืนยันเชื้อไวรัสซิกานั้น กรมฯ มีวิธีการตรวจ 2 รูปแบบ คือ 1. การตรวจสารพันธุกรรมไวรัสซิกา ในตัวอย่างเลือด ปัสสาวะ และน้ำลาย ด้วยวิธี Real-time RT-PCR สามารถรู้ผลได้ภายใน 8 ชั่วโมง เป็นการเพิ่มปริมาณดีเอ็นเอให้ได้ครั้งละมากๆ ในเวลาอันรวดเร็ว โดยอ้างอิงวิธีของศูนย์ควบคุมโรคติดต่อสหรัฐอเมริกา (US-CDC) และ 2. การตรวจแอนติบอดีชนิด IgM และ IgG ต่อไวรัสซิกา ในตัวอย่างซีรัม ด้วยวิธี ELISA เพื่อตรวจทารกแรกเกิดและมารดา
นพ.สุขุม กล่าวว่า เดิมกรมฯ ตรวจแยกเชื้อไวรัสซิกาด้วยเซลล์เพาะเลี้ยง C6 และตรวจแอนติบอดีวิธี Plaque Reduction Neutralization Test (PRNT) ซึ่งเป็นวิธีการตรวจที่ยุ่งยากและใช้ทักษะความชำนาญสูงจึงใช้สำหรับการตรวจยืนยันเป็นกรณีพิเศษ ดังนั้น จึงได้พัฒนาชุดทดสอบวิธี Immunochromatography เพื่อตรวจหาแอนติบอดี IgM และ IgG ต่อเชื้อไวรัสซิกา โดยรู้ผลภายใน 15 นาที ซึ่งชุดทดสอบนี้ ได้ดำเนินการทดสอบประสิทธิภาพและได้รับการรับรองคุณภาพตามมาตรฐาน ISO 13485:2016 แล้ว หากพบผู้ป่วยสงสัยติดเชื้อไวรัสซิกา สถานพยาบาลทุกระดับสามารถส่งตัวอย่างมาที่สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ในพื้นที่ต่างจังหวัดสามารถส่งตัวอย่างตรวจได้ที่ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ทั้ง 14 แห่ง ที่ตั้งกระจายอยู่ตามภูมิภาคต่างๆ ทั่วประเทศ
“วิธีป้องกันโรคติดเชื้อไข้ซิกาที่ดีที่สุด คือ ประชาชนต้องป้องกันตัวเองไม่ให้ยุงกัด และกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย ทั้งในและนอกบ้านโดยสวมเสื้อผ้าให้มิดชิด ทายาป้องกันยุงกัด นอนกางมุ้ง และหลีกเลี่ยงการเดินทางไปพื้นที่ที่มีการระบาด ของโรค ทั้งนี้ หากเดินทางกลับมาจากพื้นที่ที่มีการระบาด แล้วมีอาการออกผื่น มีไข้ ตาแดง ปวดข้อปวดศีรษะ โดยอาการจะปรากฏหลังผู้ป่วยได้รับเชื้อภายใน 3 - 12 วัน ให้รีบไปพบแพทย์ทันทีและแจ้งประวัติการเดินทางให้แพทย์ทราบด้วย” นพ.สุขุม กล่าว