ผลวิจัยชี้ชัดการตรวจคัดกรองเบาหวาน พบการใช้แบบสอบถามคัดกรองและเจาะเลือดที่เส้นเลือดดำเพื่อยืนยันเลยมีความคุ้มค่าและต้นทุนต่ำที่สุด เผยการเจาะเลือดปลายนิ้วมักให้ผลลวง เกิดค่าใช้จ่ายโดยไม่จำเป็น เตรียมเสนอเข้าบรรจุเป็นชุดสิทธิประโยชน์
น.ส.ปฤษฐพร กิ่งแก้ว นักวิจัยโครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP) กล่าวถึงการวิจัยเรื่อง “การคัดกรองเบาหวานแบบไหนเหมาะที่สุดกับคนไทย เพื่อประเมินต้นทุนประสิทธิผลและต้นทุนอรรถประโยชน์” ร่วมกับ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล ว่า เบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่ผู้ป่วย 1 ใน 3 ไม่รู้ว่าตนเองเป็น เพราะไม่มีอาการ จนกว่าจะเกิดภาวะโรคแทรกซ้อน เช่น เบาหวานขึ้นจอประสาทตา แผลที่เท้าจากเบาหวาน เป็นต้น โดยพบว่าความเสี่ยงการเกิดโรคเบาหวานจะเกิดในผู้หญิงมากกว่า โดยคนอ้วนมีความเสี่ยงมากกว่าคนน้ำหนักตัวปกติ นอกจากนี้ อายุที่เพิ่มขึ้นก็ทำให้เกิดความเสี่ยงด้วย ซึ่งการทราบว่าตนเองป่วยโรคเบาหวานเร็ว จะทำให้ผู้ป่วยควบคุมการใช้ชีวิต ควบคุมน้ำตาลให้เป็นปกติได้โดยไม่ทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน
น.ส.ปฤษฐพร กล่าวอีกว่า การคัดกรองโรคเบาหวานมีหลายวิธี ซึ่งงานวิจัยนี้ได้นำวิธีต่างๆ มาเปรียบเทียบเพื่อหาความคุ้มค่า รวม 3 วิธี คือ 1.การใช้แบบสอบถามคัดกรองความเสี่ยง การเจาะเลือดปลายนิ้ว หากพบความเสี่ยงจะนำไปตรวจยืนยันอีกครั้ง 2.ใช้แบบสอบถามคัดกรองความเสี่ยง และเจาะเลือดที่เส้นเลือดดำเพื่อยืนยันเลย และ 3.การพิจารณาจากปัจจัยเสี่ยง เช่น เรื่องความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน อายุ แล้วเจาะเลือดปลายนิ้ว หากพบความเสี่ยงนำไปตรวจยืนยันอีกครั้ง ซึ่งผลการเปรียบเทียบพบว่า การใช้วิธีที่ 2 เป็นวิธีที่คุ้มค่าที่สุด มีต้นทุนต่ำที่สุดและสามารถเพิ่มปีสุขภาวะดีได้ เมื่อเทียบกับการคัดกรองชนิดอื่น
“การเจาะเลือดที่ปลายนิ้วเพื่อคัดกรองนั้น มักทำให้เกิดผลลวงทั้งบวก และลบขึ้น ทำให้เกิดผลกระทบและเสียค่าใช้จ่ายโดยไม่จำเป็นได้ โดยจากงานวิจัยดังกล่าว จะจัดทำข้อเสนอ เชิงนโยบายให้บรรจุการคัดกรองด้วยวิธีดังกล่าว ในชุดสิทธิประโยชน์ของหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ให้ผู้มีอายุ 30 ปีขึ้นไปได้รับการตรวจทุก 5 ปี ต่อไป” น.ส.ปฤษฐพร กล่าว
น.ส.ปฤษฐพร กิ่งแก้ว นักวิจัยโครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP) กล่าวถึงการวิจัยเรื่อง “การคัดกรองเบาหวานแบบไหนเหมาะที่สุดกับคนไทย เพื่อประเมินต้นทุนประสิทธิผลและต้นทุนอรรถประโยชน์” ร่วมกับ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล ว่า เบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่ผู้ป่วย 1 ใน 3 ไม่รู้ว่าตนเองเป็น เพราะไม่มีอาการ จนกว่าจะเกิดภาวะโรคแทรกซ้อน เช่น เบาหวานขึ้นจอประสาทตา แผลที่เท้าจากเบาหวาน เป็นต้น โดยพบว่าความเสี่ยงการเกิดโรคเบาหวานจะเกิดในผู้หญิงมากกว่า โดยคนอ้วนมีความเสี่ยงมากกว่าคนน้ำหนักตัวปกติ นอกจากนี้ อายุที่เพิ่มขึ้นก็ทำให้เกิดความเสี่ยงด้วย ซึ่งการทราบว่าตนเองป่วยโรคเบาหวานเร็ว จะทำให้ผู้ป่วยควบคุมการใช้ชีวิต ควบคุมน้ำตาลให้เป็นปกติได้โดยไม่ทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน
น.ส.ปฤษฐพร กล่าวอีกว่า การคัดกรองโรคเบาหวานมีหลายวิธี ซึ่งงานวิจัยนี้ได้นำวิธีต่างๆ มาเปรียบเทียบเพื่อหาความคุ้มค่า รวม 3 วิธี คือ 1.การใช้แบบสอบถามคัดกรองความเสี่ยง การเจาะเลือดปลายนิ้ว หากพบความเสี่ยงจะนำไปตรวจยืนยันอีกครั้ง 2.ใช้แบบสอบถามคัดกรองความเสี่ยง และเจาะเลือดที่เส้นเลือดดำเพื่อยืนยันเลย และ 3.การพิจารณาจากปัจจัยเสี่ยง เช่น เรื่องความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน อายุ แล้วเจาะเลือดปลายนิ้ว หากพบความเสี่ยงนำไปตรวจยืนยันอีกครั้ง ซึ่งผลการเปรียบเทียบพบว่า การใช้วิธีที่ 2 เป็นวิธีที่คุ้มค่าที่สุด มีต้นทุนต่ำที่สุดและสามารถเพิ่มปีสุขภาวะดีได้ เมื่อเทียบกับการคัดกรองชนิดอื่น
“การเจาะเลือดที่ปลายนิ้วเพื่อคัดกรองนั้น มักทำให้เกิดผลลวงทั้งบวก และลบขึ้น ทำให้เกิดผลกระทบและเสียค่าใช้จ่ายโดยไม่จำเป็นได้ โดยจากงานวิจัยดังกล่าว จะจัดทำข้อเสนอ เชิงนโยบายให้บรรจุการคัดกรองด้วยวิธีดังกล่าว ในชุดสิทธิประโยชน์ของหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ให้ผู้มีอายุ 30 ปีขึ้นไปได้รับการตรวจทุก 5 ปี ต่อไป” น.ส.ปฤษฐพร กล่าว
