รศ.นพ.วินัย รัตนสุวรรณ
ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม
เห็นน้ำขังทีไร นึกถึงเจ้ายุงลาย ที่หลายคนป่วยเป็นไข้เลือดออก
ไข้เลือดออก เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเดงกี่ ที่มียุงลายเป็นพาหะนำโรคมาสู่คน เชื้อไวรัสนี้จะอาศัยอยู่บริเวณผนังกระเพาะและต่อมน้ำลายของยุง เมื่อยุงไปกัดคนจะแพร่เชื้อเข้าสู่ร่างกายคน โดยเชื้อไวรัสเดงกี่มีอยู่ 4 สายพันธุ์ หากผู้ป่วยได้รับเชื้อสายพันธุ์ใด ก็จะมีภูมิคุ้มกันเฉพาะสายพันธุ์นั้นๆ ซึ่งอาจมีโอกาสเป็นไข้เลือดออกจากเชื้อไวรัสเดงกี่สายพันธุ์อื่นได้อีก
โดยทั่วไปผู้ป่วยไข้เลือดออกส่วนใหญ่จะมีอาการไม่มาก การดูแลตนเองในระยะแรก จะเป็นการติดตามอาการ ผู้ป่วยควรดื่มน้ำหรือน้ำเกลือแร่ให้พอ โดยสังเกตสีของปัสสาวะจะต้องเป็นสีเหลืองอ่อน หากเป็นสีเหลืองเข้ม แสดงว่าร่างกายยังขาดน้ำ และรับประทานยาลดไข้ โดยใช้ยาพาราเซตามอลตามขนาดที่แพทย์สั่ง ห้ามรับประทานเกินขนาด เพราะอาจเป็นสาเหตุของตับอักเสบจากยาได้ รวมทั้งห้ามใช้ยาแอสไพริน เพราะอาจทำให้เลือดออกได้ง่ายขึ้นและมากขึ้นด้วย
ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการไข้เฉียบพลัน ซึ่งอาจสูงถึง 39-40 องศาเซลเซียส ภายใน 2-7 วัน หลังจากได้รับเชื้อเข้าไป แม้จะรับประทานยาลดไข้แล้ว ไข้ก็อาจไม่ลดได้ และมักมีอาการเบื่ออาหาร ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว หน้าแดง ในรายที่มีเกล็ดเลือดต่ำ อาจเห็นจุดเลือดออกสีแดงเล็กๆ ตามผิวหนัง เนื่องจากมีเลือดออกที่ผิวหนัง บางคนมีเลือดกำเดาไหล ซึ่งมักเกิดขึ้นภายหลัง 2-3 วันหลังจากอาการไข้ขึ้นสูง และอาจมีอาการปวดท้อง เนื่องจากตับในช่องท้องโตขึ้น นอกจากนี้บางรายอาจมีเลือดออกจากกระเพาะอาหาร อาเจียนมีเลือดปน หรือถ่ายดำ มือเท้าเย็น ชีพจรเต้นเบาและเร็ว เนื่องจากความดันเลือดต่ำ อาการนี้จะเป็นอยู่ประมาณ 24-48 ชั่วโมง ซึ่งต้องได้รับการรักษาทันท่วงที หากตรวจพบว่า เลือดข้นขึ้น เกล็ดเลือดลดต่ำลง จะต้องให้น้ำเกลือทางหลอดเลือดและเฝ้าติดตามอาการอย่างใกล้ชิด
ปัจจุบันสามารถนำการตรวจทางห้องปฏิบัติการมาช่วยในการวินิจฉัยโรคได้ในบางกรณี เช่น การตรวจนับเม็ดเลือด และจำนวนเกล็ดเลือดต่ำ ซึ่งเป็นขั้นตอนของการรักษา
แต่การดูแลสุขภาพก่อนป่วยย่อมดีกว่า โดยไม่ให้ยุงลายมากัด ด้วยการนอนในมุ้ง และถ้าต้องทำงานอยู่ในที่ที่มียุง ให้ใช้ยาทากันยุง รวมถึงการดูแลบริเวณบ้าน เช่น ปิดฝาตุ่มน้ำ ใส่ทรายอะเบทที่น้ำหล่อขาตู้กับข้าว เลี้ยงปลาสำหรับกินลูกน้ำยุงลาย เช่น ปลาหางนกยูง และคว่ำภาชนะที่อาจมีน้ำขัง เพื่อกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายไม่ให้วางไข่
...........................................................................
พบกิจกรรมดีๆ ที่ศิริราช
ชวนร่วมงานศิริราชรักษ์สิ่งแวดล้อม
วันนี้ ถึง 7 มิ.ย. 56 ตั้งแต่ 08.30-18.00 น.คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล ชวนประชาชนร่วมงาน “ศิริราชรักษ์สิ่งแวดล้อม” เนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลก ชมนิทรรศการ 10 นโยบาย มุ่งสู่การเป็นศิริราชสีเขียว ร่วมกับหน่วยงานภาครัฐและเอกชน อาทิ กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมมลพิษ การไฟฟ้าฝ่ายผลิต ฯลฯ กิจกรรมรณรงค์ใช้ปิ่นโต ภาชนะส่วนตัวเพื่อช่วยลดปริมาณขยะ การออกร้านจำหน่ายพันธุ์ไม้ ผลิตภัณฑ์ธรรมชาติเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม การประกวดจัดสวนหย่อมจากวัสดุเหลือใช้ ประกวดวาดภาพแต่งแต้มสีสัน เสวนาสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการเยียวยา (4 มิ.ย./13.00-15.00 น.) การแสดงดนตรีในสวน อาทิ โดม กวาง จูเนียร์ จากเดอะ สตาร์ (7 มิ.ย./14.00-15.00 น.) ณ โถงอาคาร ๑๐๐ ปี สมเด็จพระศรีนครินทร์ รพ.ศิริราช
ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม
เห็นน้ำขังทีไร นึกถึงเจ้ายุงลาย ที่หลายคนป่วยเป็นไข้เลือดออก
ไข้เลือดออก เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเดงกี่ ที่มียุงลายเป็นพาหะนำโรคมาสู่คน เชื้อไวรัสนี้จะอาศัยอยู่บริเวณผนังกระเพาะและต่อมน้ำลายของยุง เมื่อยุงไปกัดคนจะแพร่เชื้อเข้าสู่ร่างกายคน โดยเชื้อไวรัสเดงกี่มีอยู่ 4 สายพันธุ์ หากผู้ป่วยได้รับเชื้อสายพันธุ์ใด ก็จะมีภูมิคุ้มกันเฉพาะสายพันธุ์นั้นๆ ซึ่งอาจมีโอกาสเป็นไข้เลือดออกจากเชื้อไวรัสเดงกี่สายพันธุ์อื่นได้อีก
โดยทั่วไปผู้ป่วยไข้เลือดออกส่วนใหญ่จะมีอาการไม่มาก การดูแลตนเองในระยะแรก จะเป็นการติดตามอาการ ผู้ป่วยควรดื่มน้ำหรือน้ำเกลือแร่ให้พอ โดยสังเกตสีของปัสสาวะจะต้องเป็นสีเหลืองอ่อน หากเป็นสีเหลืองเข้ม แสดงว่าร่างกายยังขาดน้ำ และรับประทานยาลดไข้ โดยใช้ยาพาราเซตามอลตามขนาดที่แพทย์สั่ง ห้ามรับประทานเกินขนาด เพราะอาจเป็นสาเหตุของตับอักเสบจากยาได้ รวมทั้งห้ามใช้ยาแอสไพริน เพราะอาจทำให้เลือดออกได้ง่ายขึ้นและมากขึ้นด้วย
ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการไข้เฉียบพลัน ซึ่งอาจสูงถึง 39-40 องศาเซลเซียส ภายใน 2-7 วัน หลังจากได้รับเชื้อเข้าไป แม้จะรับประทานยาลดไข้แล้ว ไข้ก็อาจไม่ลดได้ และมักมีอาการเบื่ออาหาร ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว หน้าแดง ในรายที่มีเกล็ดเลือดต่ำ อาจเห็นจุดเลือดออกสีแดงเล็กๆ ตามผิวหนัง เนื่องจากมีเลือดออกที่ผิวหนัง บางคนมีเลือดกำเดาไหล ซึ่งมักเกิดขึ้นภายหลัง 2-3 วันหลังจากอาการไข้ขึ้นสูง และอาจมีอาการปวดท้อง เนื่องจากตับในช่องท้องโตขึ้น นอกจากนี้บางรายอาจมีเลือดออกจากกระเพาะอาหาร อาเจียนมีเลือดปน หรือถ่ายดำ มือเท้าเย็น ชีพจรเต้นเบาและเร็ว เนื่องจากความดันเลือดต่ำ อาการนี้จะเป็นอยู่ประมาณ 24-48 ชั่วโมง ซึ่งต้องได้รับการรักษาทันท่วงที หากตรวจพบว่า เลือดข้นขึ้น เกล็ดเลือดลดต่ำลง จะต้องให้น้ำเกลือทางหลอดเลือดและเฝ้าติดตามอาการอย่างใกล้ชิด
ปัจจุบันสามารถนำการตรวจทางห้องปฏิบัติการมาช่วยในการวินิจฉัยโรคได้ในบางกรณี เช่น การตรวจนับเม็ดเลือด และจำนวนเกล็ดเลือดต่ำ ซึ่งเป็นขั้นตอนของการรักษา
แต่การดูแลสุขภาพก่อนป่วยย่อมดีกว่า โดยไม่ให้ยุงลายมากัด ด้วยการนอนในมุ้ง และถ้าต้องทำงานอยู่ในที่ที่มียุง ให้ใช้ยาทากันยุง รวมถึงการดูแลบริเวณบ้าน เช่น ปิดฝาตุ่มน้ำ ใส่ทรายอะเบทที่น้ำหล่อขาตู้กับข้าว เลี้ยงปลาสำหรับกินลูกน้ำยุงลาย เช่น ปลาหางนกยูง และคว่ำภาชนะที่อาจมีน้ำขัง เพื่อกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายไม่ให้วางไข่
...........................................................................
พบกิจกรรมดีๆ ที่ศิริราช
ชวนร่วมงานศิริราชรักษ์สิ่งแวดล้อม
วันนี้ ถึง 7 มิ.ย. 56 ตั้งแต่ 08.30-18.00 น.คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล ชวนประชาชนร่วมงาน “ศิริราชรักษ์สิ่งแวดล้อม” เนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลก ชมนิทรรศการ 10 นโยบาย มุ่งสู่การเป็นศิริราชสีเขียว ร่วมกับหน่วยงานภาครัฐและเอกชน อาทิ กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมมลพิษ การไฟฟ้าฝ่ายผลิต ฯลฯ กิจกรรมรณรงค์ใช้ปิ่นโต ภาชนะส่วนตัวเพื่อช่วยลดปริมาณขยะ การออกร้านจำหน่ายพันธุ์ไม้ ผลิตภัณฑ์ธรรมชาติเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม การประกวดจัดสวนหย่อมจากวัสดุเหลือใช้ ประกวดวาดภาพแต่งแต้มสีสัน เสวนาสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการเยียวยา (4 มิ.ย./13.00-15.00 น.) การแสดงดนตรีในสวน อาทิ โดม กวาง จูเนียร์ จากเดอะ สตาร์ (7 มิ.ย./14.00-15.00 น.) ณ โถงอาคาร ๑๐๐ ปี สมเด็จพระศรีนครินทร์ รพ.ศิริราช
