คงปฏิเสธไม่ได้ว่า นอกจากความรัก ความผูกพัน และความเข้าใจระหว่างกันอันเป็นองค์ประกอบของการใช้ชีวิตคู่แล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญไม่แพ้กันนั่นคือเรื่องของ “เพศสัมพันธ์” เพราะมีหลายคู่ที่สัมพันธ์รักดำเนินมาอย่างยาวนานและราบรื่น แต่สุดท้ายก็ไม่อาจเคียงคู่ไปได้ตลอดรอดฝั่ง เนื่องจากการมีปัญหาในเรื่องเพศสัมพันธ์นั่นเอง และยิ่งสำหรับสาวอายุ 50-70 ปี หรือที่เรียกกันว่า สาววัยทองนั้น การทำงานของฮอร์โมนบางอย่าง ก็อาจเสื่อมสภาพไปตามกาลเวลา และอาจส่งผลกระทบให้กิจกรรมบนเตียงมีปัญหาตามไปด้วย
จากสถิติระบุว่า 2 ใน 3 ของสาววัยทองมักมีปัญหาในการมีเพศสัมพันธ์กับสามี และพบว่า 72% มาจากปัญหาช่องคลอดแห้ง นพ.ก้องศาสดิ์ ดีนิรันดร์ สูตินรีแพทย์ประจำคลินิกเครือโรงพยาบาลกล้วยน้ำไท อธิบายว่า เกิดจากการลดลงของฮอร์โมนเอสโตรเจน (ฮอร์โมนเพศหญิง) ซึ่งหน้าที่หนึ่งของฮอร์โมนดังกล่าว คือ ทำให้ภายในช่องคลอดมีความอวบอิ่ม ยืดหยุ่น และทำให้เกิดความชุ่มชื้นภายใน เมื่อระดับฮอร์โมนลดลงในช่วงวัยทอง ก็จะทำให้ความรู้สึกทางเพศลดลง ภายในช่องคลอดก็จะบาง ไม่ยืดหยุ่น และชุ่มชื้นอีกต่อไป และส่งผลให้ปริมาณแบคทีเรียที่ดีต่อช่องคลอดลดน้อยลงตามไปด้วย ซึ่งทำให้เกิดการระคายเคืองและรู้สึกไม่สบายในบริเวณนั้น
“นอกจากฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลงแล้ว ประสิทธิภาพในการทำงานของต่อมบาร์โธลินที่ทำหน้าที่ผลิตน้ำหล่อลื่นก็ลดลงไปด้วย ในช่วงก่อนอาจใช้เวลาเพียงไม่กี่วินาทีในการเตรียมพร้อมสำหรับการมีเพศสัมพันธ์ แต่ในช่วงวัยทองอาจใช้เวลาค่อนข้างนาน เนื่องจากสาเหตุดังกล่าว ทำให้สาววัยทองหลายคน พบว่า ความรื่นรมย์ในการร่วมเพศลดลง เพราะเกิดความเจ็บแสบระหว่างการมีเพศสัมพันธ์ และยังอาจติดเชื้อได้ง่ายขึ้น” นพ.ก้องศาสดิ์ กล่าว
สำหรับปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลให้ฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลงก่อนเข้าสู่วัยทอง นพ.ก้องศาสดิ์ ระบุว่า การดื่มแอลกอฮอลล์ การสูบบุหรี่ การไม่ออกกำลังกาย การพักผ่อนน้อย และความเครียด รวมไปถึงการตัดรังไข่ก็จะเป็นตัวเร่งให้เข้าสู่ช่วงวัยทองได้เร็วยิ่งขึ้น ฉะนั้น สาวๆสามารถหันกลับมาดูแลตัวเองได้ โดยการรับประทานอาหารที่มีสารไฟโตรเอสโตรเจน ไอโซฟลาโวนส์ และลิกแนน ซึ่งมีโครงสร้างและคุณสมบัติคล้ายเอสโตรเจน พบมากในผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง ถั่วประเภทต่างๆ ธัญพืช และเมล็ดลินิน (เฟล็กซีด) นอกจากนี้ ยังต้องเลือกรับประทานอาหารที่มีกรดไขมันไลโนเลอิก เพราะจะทำหน้าที่เพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผนังช่องคลอดและเยื่อบุช่องคลอด พบมากในดอกคำฝอย เมล็ดทานตะวัน เมล็ดงา และผักใบเขียว
“การดื่มน้ำมะพร้าวที่หาง่ายๆ ในบ้านเรา และกำลังเป็นที่นิยมของนักร้องชื่อดังอย่างมาดอนนา และดาราสาวเจนิเฟอร์ อนิสตัส ก็ช่วยสาววัยทองได้เช่นกัน เนื่องจากมีเอสโตรเจน ส่วนอาหารที่ต้องระวังคือ อาหารประเภทไขมัน เครื่องดื่มแอลกอฮอลล์และกาเฟอีน ควรงดสูบบุหรี่ ออกกำลังกายเป็นประจำ พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่เครียด ทำจิตใจให้แจ่มใสพร้อมรับความเปลี่ยนแปลง และที่สำคัญคือ ไม่ควรหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์กับสามี เพราะเพศสัมพันธ์จะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ซึ่งจะช่วยทำให้ผนังช่องคลอดแข็งแรง และช่วยบรรเทาความไม่สบายตัวจากผนังช่องคลอดบางลงได้ดีขึ้น” นพ.ก้องศาสดิ์ แนะ
นอกจากวิธีการดังกล่าวแล้ว การไปพบแพทย์เฉพาะทาง เพื่อรักษาอาการสำหรับสาววัยทองโดยเฉพาะเป็นสิ่งจำเป็น นพ.ก้องศาสดิ์ กล่าวว่า เมื่อสาววัยเริ่มประสบปัญหาดังกล่าว หลายคนอาจรู้สึกอายและไม่กล้าเข้าพบสูตินรีแพทย์ ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่สมควร เพราะการเข้าพบแพทย์เฉพาะทางจะช่วยลดปัญหาต่างๆ ในวัยทองได้ และทำให้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างปกติสุข โดยไม่ส่งผลกระทบต่อตนเอง สามี และคนใกล้ชิด ฉะนั้น หากมีปัญหาดังกล่าวควรเข้าพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อตรวจอาการเบื้องต้น โดยแพทย์จะดูความสมดุลของฮอร์โมนในร่างกาย และรักษาเพื่อบรรเทาอาการต่างๆ เช่น ร้อนวูบวาบ ช่องคลอดแห้ง หงุดหงิด นอนไม่หลับ ฯลฯ ในบางคนแพทย์อาจให้คำแนะนำให้ใช้เจล ฮอร์โมนเหน็บ หรือรับฮอร์โมนเอสโตรเจนเสริม และจะหยุดการใช้ยาเมื่ออาการต่างๆ ดีขึ้น
“ไม่ควรจะเครียดกังวลกับปัญหานี้มากเกินไปจนเสียสมดุลในชีวิตประจำวันและความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ปัญหาช่องคลอดแห้งในผู้หญิงวัยทองเป็นเรื่องธรรมดาที่เกิดขึ้นได้ และจะหายไปโดยเฉลี่ยประมาณ 4 ปี ไม่ได้เป็นตลอดชีวิต การดูแลตัวเองทั้งร่างกายและจิตใจเป็นสิ่งสำคัญ และหากสามารถทำได้ตั้งแต่ยังไม่เข้าสู่วัยทองก็นับเป็นเรื่องดี” นพ.ก้องศาสดิ์ กล่าวทิ้งท้าย
