อเมริกา คืนหนังใหญ่ “ชุดรามเกียรติ์” โบราณวัตถุ 30 ชิ้น อายุกว่า 200 ปีกลับไทย หลังถูกซื้อไปตั้งแต่สมัย ร.6 กรมศิลปากร มอบผู้เชี่ยวชาญซ่อมแซมให้ใกล้เคียงสภาพเดิม
วันนี้ (26 มี.ค.) นางสุกุมล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) กล่าวว่า กรมศิลปากรได้รายงานว่า สถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน ดี.ซี.สหรัฐอเมริกา เป็นผู้แทนกรมศิลปากร รับมอบหนังใหญ่ ซึ่งเป็นโบราณสถานวัตถุ ศิลปะสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ อายุประมาณ 200 ปี ทำจากหนังวัว จำนวน 30 รายการ เมื่อปี 2552 ชาวสหรัฐอเมริกา Dr.Sarah M Bekker พร้อมสามี Dr.Konrad Bekker มีหนังสือถึงสถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน ดี.ซี.แจ้งขอมอบโบราณวัตถุให้รัฐบาลไทย ซึ่งได้ซื้อต่อมาจากชาวเยอรมัน ชื่อนาง Irmgard Eisenhofer ภรรยาของนาย Emil Eisenhofer โดยได้ซื้อต่อมาจากนักเชิดหนังชาวไทย เมื่อปี 2453 สมัยต้นรัชกาลที่ 6
นางสุกุมล กล่าวว่า หนังใหญ่ชุดนี้เคยจัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์เครื่องหนังเยอรมัน ที่ Offenbach, Main ดังนั้น ทางสถานทูตจึงแจ้งเรื่องดังกล่าวมายังกรมศิลปากร เพื่อพิจารณาว่า สมควรรับเข้าเป็นสมบัติของชาติหรือไม่ ทางกรมศิลปากรเห็นสมควรรับมอบไว้ เพราะมีความสำคัญด้านโบราณคดี ประวัติศาสตร์ ขณะนี้ได้นำหนังใหญ่ทั้ง 30 รายการ มาเก็บรักษาที่คลังพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ (คลังกลาง) ต.คลองห้า อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี
หนังใหญ่ทั้ง 30 รายการ มีขนาดแตกต่างกัน แบ่งเป็น ขนาดใหญ่ กว้าง 120-150 เซนติเมตร สูง 150-175 เซนติเมตร 13 รายการ ขนาดกลาง กว้าง 90-125 เซนติเมตร สูง 85-140 เซนติเมตร 7 รายการ และขนาดเล็ก กว้าง 40-75 เซนติเมตร สูง 70-150 เซนติเมตร 10 รายการ ส่วนใหญ่เป็นตัวภาพเรื่องรามเกียรติ์ ประกอบด้วย หนังจับ เป็นหนังที่มีภาพในตัวเรื่องตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไป หนังคเนจร เป็นหนังภาพเดี่ยว หน้าเสี้ยว อยู่ในท่าเดิน หนังง่า หนังภาพเดี่ยว หน้าเสี้ยว ทำท่าเหาะ คือ ยกขาข้างใดข้างหนึ่งและหนังเมือง หนังที่ประกอบด้วย ภาพอาคาร เช่น ปราสาท ราชวัง วิมาน และหนังเบ็ดเตล็ด เช่น ตัวตลก สัตว์ต่างๆ ในเรื่อง ทั้งนี้ จากการตรวจสอบหนังใหญ่ชุดนี้ ทำขึ้นด้วยฝีมือประณีตงดงามยิ่ง คล้ายคลึงกับหนังใหญ่ชุดพระนครไหว ฝีมือช่างสมัยรัชกาลที่ 2 ที่ถือว่าเป็นหนังใหญ่ชุดงามที่สุด
นางสุกุมล แสดงความเห็นว่า ถึงแม้ว่าหนังใหญ่เหล่านี้จะมีสภาพชำรุด ตัวหนังบิดงอ และฉีกขาดตามกาลเวลา แต่คุณค่าความสำคัญด้านศิลปกรรมยังคงอยู่ ทั้งนี้ ตัวอย่างหนังใหญ่ 30 รายการที่ส่งคืน เช่น 1.หนังใหญ่ภาพพระลักษมณ์รบกับพระอินทร์แปลง (อินทรชิต) ศิลปะรัตนโกสินทร์ สมัยรัชกาลที่ 2 ลักษณะเป็นหนังจับ เป็นหนังเรื่อง ตอนหนุมานหักคอช้างเอราวัณ อินทรชิตแปลงกายเป็นพระอินทร์ออกรบกับพระลักษมณ์ ตัวภาพทั้งสองอยู่ในท่ารบ ต่างเงื้อง่าศรเข้าต่อสู่พระลักษมณ์อยู่ทางด้านซ้ายเหยียบหลังอินทรชิต ซึ่งเป็นฝ่ายเพลี่ยงพล้ำ และ2.หนังใหญ่ภาพพระรามนั่งเมือง เป็นตัวภาพพระรามอยู่ในท่านั่งบนพระแท่นบัลลังก์ ภายในปราสาทด้านหลังมีมหาดเล็ก เด็กหนุ่ม เกล้าจุกอยู่งานพัด
3.หนังใหญ่ภาพหนุมานโลมนางสุวรรณกันยุมา ลักษณะหนังปราสาทโลมเป็นหนังเรื่องตัวภาพหนุมาน แต่งเครื่องทรงสวมมงกุฎอยู่ในท่าเล้าโลมนางสุวรรณกันยุมา อยู่ภายในปราสาท เป็นตอนหนุมานอาสาแกล้งทำเป็นสวามิภักดิ์กับทศกัณฐ์ ซึ่งทศกัณฐ์หลงเชื่อแต่งตั้งให้เป็นอุปราชนั่งเมืองลงกา และยกนางสุวรรณกันยุมา ภรรยาหม้ายของอินทรชิตให้ด้วย 4.หนังใหญ่ตัวนางเดิน เป็นหนังคเนจรตัวนางเดิน ปรุหนังแบบหน้าแขวะทำให้เป็นตัวขาว 5.หนังใหญ่รูปไพร่พล ลักษณะของหนังดังกล่าว เป็นเบ็ดเตล็ด ประเภทไพร่พลหรือเขน อยู่ในท่าเดินขี่หลังสัตว์จัตุบาท
“ผู้เชี่ยวชาญกรมศิลปากรจะดำเนินการซ่อมแซมหนังใหญ่ที่ชำรุด ซึ่งทรงคุณค่าทางศิลปกรรม และมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ ให้ใกล้เคียงสภาพเดิม” นางสุกุมล กล่าว
