สธ.ห้าม บ.น้ำเมา แจกปฏิทินหวิว จัดกระเช้าใส่เหล้าเข้าข่ายโฆษณา

สธ.ห้ามบริษัท เหล้า เบียร์ แจกปฏิทินวาบหวิว ชี้ละเมิดกฎหมาย มีโทษทั้งจำและปรับ เตรียมส่งจดหมายตักเตือน หากไม่หยุดจะดำเนินการทางกฎหมายทันที ระบุ มีความผิดทั้งผู้ผลิต ผู้จำหน่าย คนซื้อ ขณะที่สุ่มตรวจกระเช้าปีใหม่ พบขวดเหล้าในกระเช้า เข้าข่ายบังคับซื้อทางตรงและอ้อม ผิดกฎหมายเช่นกัน เผย เทสโก้ อยุธยา ถูกจับรายแรก หลังเตือน 2 รอบ แต่ยังเฉย

นพ.สมาน ฟูตระกูล ผู้อำนวยการสำนักงานควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และยาสูบ กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวถึงกรณีที่ บริษัท บุญรอดบริวเวอรี่ จำกัด ผู้ผลิตและจำหน่ายเบียร์ ลีโอ ได้จัดทำปฏิทินวาบหวิวแจกกับผู้บริโภคในช่วงเทศกาลปีใหม่ ว่า พระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ.2551 ได้กำหนดไว้ชัดเจนว่า
 
เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด ห้ามการโฆษณาทุกชนิด ห้ามจัดกิจกรรมส่งเสริมการขายทุกประเภท รวมถึงห้ามลด แลก แจก แถม ในทุกกรณี ดังนั้น การทำปฏิทินแจกให้กับผู้บริโภคถือว่าผิดกฎหมายอย่างชัดเจน โดยมีความผิด 2 มาตรา คือ มาตรา 30(5) การห้ามแจก แถม ให้ หรือแลกเปลี่ยนกับการซื้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ถือเป็นการจูงใจให้คนมาดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ นอกจากนี้ มาตรานี้ยังกำหนดห้ามการแจกสินค้าตัวอย่างให้ผู้บริโภคทดลองชิม และเรื่องการเสนอเงื่อนไขที่เป็นการบังคับซื้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทั้งทางตรงและอ้อมด้วย โดยผู้ฝ่าฝืนมีโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 10,000 บาท หรือทั้งจำและปรับ
 

นพ.สมาน กล่าวต่อว่า นอกจากนี้ ยังมีความผิดตามมาตรา 32 เรื่องการห้ามโฆษณา มีโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี ปรับไม่เกิน 500,000 บาท หรือทั้งจำและปรับ และหากยังไม่มีการแก้ไขจะถูกเปรียบเทียบปรับอีก วันละ 50,000 บาท โดยจะมีความผิดทั้งผู้ผลิต ผู้จำหน่าย และผู้บริโภคที่ซื้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่มีปฏิทินแจกเป็นของแถมนำไปติดสถานที่ต่างๆ ซึ่งถือเป็นการโฆษณา เพราะในตัวปฏิทินจะมีโลโก้ หรือผลิตภัณฑ์ยี่ห้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ติดอยู่ด้วย อย่างไรก็ตาม แม้จะไม่มีโลโก้ติดอยู่ก็ถือว่าผิดตามมาตรา 30(5)

“ขณะนี้ทางสำนักงานควบคุมฯ อยู่ระหว่างการทำหนังสือเตือนไปยังบริษัทผู้ผลิตเบียร์ยี่ห้อดังกล่าว เพื่อหยุดการดำเนินการทันที หากไม่หยุด และมีการแจกปฏิทินเมื่อใด ทางสำนักงานควบคุมฯ จะดำเนินการทางกฎหมายทันที และขอเตือนผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ยี่ห้ออื่นๆ ที่เตรียมจะจัดทำปฏิทินปีใหม่แจก หรือของแถมต่างๆ ขอให้หยุดดำเนินการ รวมถึงสื่อสิ่งพิมพ์ สื่อวิทยุ โทรทัศน์ ให้ระมัดระวังในการนำเสนอข่าวสารเรื่องการจัดโปรโมชันของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ อาจเป็นการละเมิดกฎหมายและมีความผิดได้ทันที” นพ.สมาน กล่าว

นพ.สมาน กล่าวต่อว่า จากการตรวจสอบกระเช้าปีใหม่ตามห้างสรรพสินค้าต่างๆ พบว่า มีการจัดกระเช้าที่มีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อยู่ด้วย ถือว่าเป็นการทำผิดกฎหมายเช่นเดียวกัน โดยมีความผิดในมาตรา 30(5) เรื่องการบังคับซื้อ และมาตรา 32 เรื่องการโฆษณา มีความผิดเช่นเดียวกับการทำปฏิทินวาบหวิวแจก ดังนั้น จึงได้แจ้งให้เจ้าพนักงานสาธารณสุขทั่วประเทศสุ่มตรวจสอบการขายกระเช้าของขวัญปีใหม่ของห้างสรรพสินค้า ร้านค้าต่างๆ หากพบว่า มีการละเมิดดำเนินการทางการกฎหมายทันที

“เมื่อวันที่ 13 ธันวาคม ที่ผ่านมา ได้ตรวจเยี่ยมการจำหน่ายการะเช้าของขวัญปีใหม่ที่ห้างสรรพสินค้า เทสโก้ โลตัส สาขาพระนครศรีอยุธยา ซึ่งเป็นห้างที่เคยถูกตักเตือนเรื่องการจัดกระเช้าปีใหม่ที่มีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์รวมอยู่ด้วยมาแล้ว 2 ครั้ง กลับพบว่า ยังไม่มีการแก้ไข จึงได้แจ้งให้ สภ.อ.พระนครศรีอยุธยา ดำเนินการจับกุมทันที ซึ่งถือเป็นรายแรกที่ถูกเอาผิดทางกฎหมาย โดยขณะนี้ได้มีการสอบปากคำผู้เกี่ยวข้องแล้ว โดยอยู่ระหว่างการเปรียบเทียบปรับและเอาผิดกับห้างดังกล่าว” นพ.สมาน กล่าว

นพ.สมาน กล่าวอีกว่า นอกจากนี้ จากการสุ่มตรวจการขายกระเช้าของขวัญปีใหม่ของห้างสรรพสินค้าต่างๆ พบว่า ส่วนใหญ่มีการละเมิดกฎหมายทั้งสิ้น เพราะมักจะนำเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มารวมอยู่ในกระเช้าขายด้วย ซึ่งเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่จำหน่ายเป็นเหล้านอก ซึ่งมีเพียงไม่กี่ยี่ห้อเท่านั้น ถือเป็นการบังคับซื้อทางอ้อม อย่างไรก็ตาม กฎหมายไม่ได้ห้ามการขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในกระเช้าปีใหม่ แต่ต้องทำให้ถูกต้อง คือ สินค้าทั่วไปสามารถนำลงจัดในกระเช้าได้ แต่หากเป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ควรให้ผู้บริโภคเป็นคนเลือกยี่ห้อ ขนาดเอง แล้วนำมาจัดกระเช้าที่หลัง ทั้งนี้ ได้มีการแจ้งตักเตือนห้ามที่ทำผิดไปแล้วหลายแห่ง โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ และจังหวัดใหญ่ๆ เช่น ห้างเทสโก้ โลตัส คาร์ฟูร์ ท็อปส์ ซูเปอร์มาร์เก็ต เป็นต้น หากตรวจพบอีก ก็จะเนินการลงโทษทางกฎหมายทันที

ด้านนายธาตรี ใต้ฟ้าพูล อาจารย์ประจำคณะวารสารศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า มีงานวิจัยจำนวนมากโดยเฉพาะในต่างประเทศ ระบุว่า การทำการตลาดโดยวิธีการส่งเสริมการขาย การขายตรง มีผลทำให้เพิ่มยอดขายสินค้านั้นๆ ได้ ซึ่งการทำแผนการตลาดจะมีการตั้งเป้าว่า การใช้วิธีส่งเสริมการขาย ณ จุดขาย การลงโฆษณาในสื่อต่างๆ จะต้องเพิ่มยอดขายได้เท่าไร ทำให้เห็นได้ว่า วิธีดังกล่าว คือ การกระตุ้นให้เกิดการบริโภคมากขึ้น ซึ่งตามหลักการตลาดนั้น พฤติกรรมของผู้ซื้อมีหลายรูปแบบ บางครั้งผู้บริโภคไม่ได้ตั้งใจจะซื้อ แต่เมื่อเห็นสินค้ามีการจัดวางขายในรูปแบบสวยงาม หรือมีการจัดโปรโมชั่น ลดราคา มีของแจก ของแถมที่น่าสนใจ มีผลให้ตัดสินใจซื้อสินค้าดังกล่าวได้ทันทีที่เห็น

“วิธีการจัดกระเช้าของขวัญปีใหม่ ที่มีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์รวมอยู่ด้วย ถือเป็นการผิดกฎหมายทันที เป็นการกระตุ้นให้เกิดการบริโภคเพิ่มขึ้น ส่วนเรื่องการทำปฏิทินวาบหวิว เป็นหลักการตลาดรูปแบบหนึ่งเพื่อกระตุ้นการซื้อเหมือนกัน ซึ่งในแต่ละปีจะพบว่า ผู้บริโภคส่วนใหญ่สนใจในตัวของแถมมากกว่าสินค้าขายหลัก ดังนั้น ขอฝากถึงผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกราย ว่า แม้จะไม่มีการกระตุ้นการซื้อ ก็เชื่อว่า สามารถขายสินค้าได้อยู่แล้ว จึงไม่ควรจัดโปรโมชันเพื่อเพิ่มยอดขายในช่วงดังกล่าวอีก เพราะเทศกาลปีใหม่นั้นเป็นช่วงเวลาของการส่งความปรารถนาดี ซึ่งแต่ละปีในช่วงเทศกาลจะมีอุบัติเหตุเพิ่มขึ้นจำนวนมาก” นายธาตรี กล่าว