พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ กลับ พระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ถึงพระบรมมหาราชวังแล้ว

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินลงจากอาคารเฉลิมพระเกียรติ รพ.ศิริราช ฉลองพระองค์สูทสีเทาเข้ม พร้อมพยักพระพักตร์ให้แก่ประชาชนที่เฝ้าฯ รอรับเสด็จ ขณะที่พระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เคลื่อนจากศิริราชถึงพระบรมมหาราชวังแล้ว

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อเวลา 14.36 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินด้วยเครื่องช่วยพยุงพระองค์ลงจากอาคารเฉลิมพระเกียรติ โรงพยาบาลศิริราช โดยฉลองพระองค์ตัวในเป็นเสื้อเชิ้ตสีขาว ส่วนฉลองพระองค์ตัวนอกเป็นสูทสีเทาเข้ม ทั้งนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงพยักพระพักต์พระราชทานให้แก่ประชาชนที่เฝ้าฯ รอรับเสด็จอยู่บริเวณอาคารเฉลิมพระเกียรติ จากนั้นได้เสด็จประทับรถยนต์พระที่นั่งออกจากโรงพยาบาลศิริราชกลับพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน หลังจากประทับที่อาคารเฉลิมพระเกียรติเพื่อเฝ้าติดตามพระอาการสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

ขณะที่ประชาชนที่เฝ้ารอรับเสด็จต่างชูพระฉายาลักษณ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เอาไว้เหนือศีรษะ พร้อมกับร่ำไห้เสียใจต่อการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

อย่างไรก็ตาม ผู้สื่อข่าวรายงานเพิ่มเติมว่า ขณะนี้พระศพของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ได้เคลื่อนออกจากโรงพยาบาลศิริราชและมาถึงพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวังเรียบร้อยแล้ว

ป้าบุญศรี สนองคุณ อายุ 75 ปี กล่าวด้วยเสียงสั่นเครือและน้ำตาคลอเบ้าว่า รู้สึกเสียใจที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ สิ้นพระชนม์ และนึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ที่ช่วยแบ่งเบาภาระของในหลวงช่วยดูแลทุกข์ สุขประชาชน ด้านสาธารณสุข และด้านวัฒนธรรม พระองค์ได้อุปถัมภ์มูลนิธิต่างๆ ไว้ถึง 68 มูลนิธิ ซึ่งแต่ละมูลนิธิจะดูแลประชาชนหลากหลายด้าน ส่วนใหญ่จะดูด้านสาธารณสุขของประชาชน ส่วนตัวคิดว่าถ้าประชาชนมีสุขภาพแข็งแรงไร้โรคภัยไข้เจ็บก็จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น เมื่อพระองค์มาดูแลเรื่องสุขภาพประชาชนก็แบ่งเบาภาระในหลวงได้เยอะมาก เพื่อให้ในหลวงไปดูแลทุกข์สุขของประชาชนด้านอื่นแทน

ส่วนด้านวัฒนธรรมพระองค์ได้อุปถัมภ์คณะละครหุ่นละครเล็กโจหลุยส์ เพราะไม่ต้องการให้หุ่นละครเล็ก ซึ่งเป็นวัฒนธรรมของไทยต้องสูญหายไปถึงขนาดมีโครงการจะสร้างโรงละคร เพื่อให้คณะโจหลุยส์ได้มาจัดแสดง แต่โครงการนี้ยังไม่สำเร็จ ยังไม่รู้ว่าจะมีใครมาสานต่อหรือไม่ อย่างไรก็ตามมั่นใจว่าในหลวงและเชื้อพระวงศ์ทุกองค์ คงจะเข้ามาสานต่อมูลนิธิทั้งหมดที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอทำไว้

**ปชช.ต่อแถวยาวเหยียดรอสรงน้ำฯ
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า บริเวณด้านหน้าศาลาสหทัยสมาคม ประชาชนสวมชุดดำจำนวนมากได้เดินทางมาร่วมถวายน้ำสรงพระศพหน้าพระฉายาลักษณ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยานิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ โดยมีประชาชนต่อแถวยาวกว่า 10 แถว แถวละกว่า 10 เมตร ท่ามกลางแดดร้อนทำให้หลายคนเป็นลม และเกิดการเบียดเสียดกันขึ้น ทำให้เจ้าหน้าที่สำนักพระราชวังต้องจัดระเบียบให้ประชาชนได้ถวายน้ำสรงพระศพฯ อย่างเป็นระเบียบมากขึ้น โดยให้ประชาชนแต่ละแถวเดินเข้าไปสรงน้ำพระศพได้แถวละ 4 คนในแต่ละครั้ง

สำนักพระราชวังขยายเวลาให้ ปชช.ถวายน้ำสรงพระศพ "พระพี่นางฯ"

อย่างไรก็ตามแม้จะหมดเวลาที่ทางสำนักพระราชวังเปิดโอกาสให้ประชาชนเข้าไปถวายน้ำสรงพระศพหน้าพระฉายาลักษณ์ของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ มาเป็นเวลาเกือบครึ่งชั่วโมงแล้ว แต่ขณะนี้ที่บริเวณหน้าศาลาสหทัยสมาคม ยังคงมีประชาชนจำนวนมากที่ต่อเเถวเพื่อรอโอกาสเข้าไปถวายความจงรักภักดีแด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

ล่าสุด ทางสำนักพระราชวังได้เปิดโอกาสให้พสกนิกรที่ขณะนี้รออยู่บริเวณหน้าศาลาสหทัยสมาคมในพระบรมมหาราชวัง ได้ทยอยขึ้นไปถวายน้ำสรงพระศพหน้าพระฉายาลักษณ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ แม้ตอนแรกทางสำนักพระราชวังเปิดโอกาสให้ประชาชนทยอยขึ้นไปได้ทีละ 9 คน และขยายเป็น 100 คน ขณะที่ยังได้ขยายเวลาต่อไปเรื่อยๆ

นางพรรณี พฤทธานนทชัย อายุ 69 ปี ซึ่งเดินทางมาจากสีลม เขตบางรัก กล่าวว่า ตั้งใจเดินทางมาเพื่อที่จะสรงน้ำพระฉายาลักษณ์ตั้งแต่ก่อนเที่ยง ซึ่งมีประชาชนมาต่อแถวรอสรงน้ำที่ศาลาสหทัยสมาคมยาวมาก กว่าจะได้เข้าไปก็ถึงกับเป็นลม และได้เข้าไปสรงน้ำในเวลา 14.00 น.รู้สึกอาลัยพระองค์มาก ติดตามข่าวพระอาการมประชวรมาโดยตลอด และได้เดินทางไปลงนามถวายพระพรที่ รพ.ศิริราชก่อนหน้านี้ ซึ่งตั้งแต่ได้ฟังข่าวแถลงการณ์สำนักพระราชวังที่แจ้งว่าพระวักกะ(ไต)ไม่ทำงานก็นอนไม่หลับ เปิดข่าวทั้งวิทยุและโทรทัศน์ติดตามอย่างใกล้ชิดตลอด พอทราบเมื่อตอนเช้ามืดว่าพระองค์สิ้นพระชนม์ก็ตกใจมาก ตอนนี้ยังคิดอะไรไม่ออกแต่ตั้งใจจะไว้ทุกข์ถวายความอาลัยแด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ

นอกจากนี้ มีนักเรียน ร.ร.ดุสิตพาณิชยการจำนวนหนึ่ง ได้เดินทางมาร่วมสรงน้ำพระฉายาลักษณ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ โดยระหว่างที่ต่อแถวเพื่อสรงน้ำฯ ได้น้ำถุงมาช่วยกันเก็บขยะบริเวณด้านหน้าศาลาสหทัยฯ โดย น.ส.นันทกานต์ โฆษิตสถิตย์ อายุ 18 ปี นักเรียน ปวช.ชั้นปีที่ 3 ร.ร.ดุสิตฯ กล่าวว่า วันนี้ทางโรงเรียนได้เส่งตัวแทนนักเรียนและอาจารย์มายังศาลาสหทัยสมาคม ซึ่งที่โรงเรียนได้จัดกิจกรรมตักบาตรและจัดนิทรรศการพระกรณียกิจสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ โดยครู อาจารย์ได้ร่วมกันไว้ทุกข์ถวายความอาลัยเป็นเวลา 100 วัน สำหรับตนเองรู้สึกเสียใจติดตามข่าวมาโดยตลอด และตั้งใจจะเข้าไปสรงน้ำพระศพหน้าพระฉายาลักษณ์ด้านในศาลาสหทัย และจากนี้ไปตั้งใจจะทำความดีถวายพระองค์ โดยตั้งใจเรียนให้มากขึ้น

อนึ่ง ก่อนหน้านี้ เวลา 14.30 น. สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ได้เสด็จพระราชดำเนินถึงโรงพยาบาลศิริราชเพื่อเตรียมเคลื่อนพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ไปยังพระบรมมหาราชวัง

**พระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางฯถึงพระบรมมหาราชวัง
ในเวลา 15.20 น.พระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ได้เคลื่อนถึงพระบรมมหาราชวัง โดยเคลื่อนเข้าทางประตูเทวาภิรมย์ จากนั้นขบวนพระศพได้เคลื่อนไปยังพระที่นั่งพิมานรัถยา ซึ่งเป็นที่ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ พร้อมด้วยพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ประกอบพระราชพิธีสรงน้ำพระศพ

เมื่อประกอบพระราชพิธีแล้ว จึงจะเคลื่อนพระศพไปประดิษฐานยังพระที่นั่งดุสิตมหาประสาท เพื่อประกอบพระราชพิธีเป็นเวลา 100 วัน

ภายในพระบรมมหาราชวัง หลังพิธีเคลื่อนพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ มายังพระที่นั่งดุสิตมหาประสาทในเวลาประมาณ 15.20 น.แล้ว ประชาชนส่วนหนึ่งที่ยังไม่ได้สรงน้ำพระศพหน้าพระฉายาลักษณ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ยังคงเข้าคิวยาวเพื่อรอเข้าสรงน้ำฯ กันอย่างต่อเนื่อง

ขณะที่บริเวณด้านนอก เจ้าหน้าที่สำนักพระราชวังได้แจกพระคาถาชินบัญชรและบทสวดมนต์ให้กับประชาชนที่มาเฝ้ารอรับเสด็จ โดยประชาชนส่วนหนึ่งได้ร่วมสวดมนต์ถวายสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ซึ่งมีประชาชนบางส่วนได้ทยอยเดินทางกลับ แต่ส่วนใหญ่ยังปักหลักอยู่ที่พระบรมมหาราชวังเพื่อรอส่งเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์

**หมายกำหนดการอัญเชิญพระศพ
สำหรับหมายกำหนดการ พระราชพิธีพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เวลา 17.00 น.วันนี้(2 ม.ค.) สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปยังพระที่นั่งพิมานรัตยา ในพระบรมมหาราชวัง พระราชทานน้ำสรงพระศพเสร็จแล้ว เจ้าพนักงานเชิญพระศพลงสู่หีบ ตำรวจหลวงเชิญไปประดิษฐานหลังพระแท่นแว่นฟ้าทอง ประกอบพระลองทองใหญ่ ภายใต้เศวตฉัตร 5 ชั้น แวดล้อมด้วยเครื่องสูงทองแผ่ลวด บังแทรก ชุมสาย ต้นไม้ทองเงิน ณ มุขตะวันตกพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท

เสร็จแล้ว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงวางพวงมาลา ทรงจุดธูปเทียนเครื่องราชสักการะพระศพ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการพระพุทธรูป และทรงทอดผ้าไตร พระสงฆ์ 84 รูปสดับปกรณ์ ถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรก ถวายพระพรลา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงจุดธูปเทียนที่พระแท่นพระสวดพระอภิธรรม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินกลับ

การแต่งกาย แต่งเครื่องแบบเต็มยศ ไว้ทุกข์ สายสะพายมหาจักรี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีพระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรม ประจำทั้งกลางวัน กลางคืน รับพระราชทานฉันเช้า 8 รูป กำหนด 100 วัน

**วธ.พิมพ์หนังสือเฉลิมพระเกียรติแจก
นายวีระ โรจน์พจนรัตน์ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า กระทรวงวัฒนธรรมได้รับหนังสือจากกองพระราชพิธี สำนักพระราชวัง มอบหมายให้กรมการศาสนา (ศน.) ดำเนินการนิมนต์พระสงฆ์ทรงสมณศักดิ์ จำนวน 84 รูป สดับปกรณ์ นิมนต์พระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรม ประจำทั้งกลางวัน กลางคืน รับพระราชทานฉันเช้า วันละ 8 รูป ฉันเพล วันละ 8 รูป กำหนด 100 วัน รวมทั้งดำเนินการจัดตู้พระธรรมไปตั้งที่หน้าพระสวดพระอภิธรรม และให้เจ้าหน้าที่ปฏิบัติราชการตามหน้าที่

ส่วนกรมศิลปากรได้มอบหมายให้จัดเตรียมดนตรีประโคม สำหรับใช้ในพระราชพิธีศพด้วย นอกจากนี้ กระทรวงวัฒนธรรมยังได้จัดพิมพ์หนังสือเฉลิมพระเกียรติพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เนื่องในโอกาสมหามงคลเจริญพระชนมายุ 7 รอบ จำนวน 200,000 เล่ม เพื่อนำไปแจกให้แก่ประชาชนที่สักการะพระศพที่ศาลาสหทัยสมาคม ในพระบรมมหาราชวัง และที่ศาลากลางจังหวัดทั่วประเทศ ทั้งนี้ หากจำนวนหนังสือไม่เพียงพอ ทางกระทรวงวัฒนธรรมได้เตรียมจัดพิมพ์เพิ่มอีก 300,000 เล่ม