จับตา! แผนปฏิบัติการน้ำประเทศ ปีงบฯ68 กว่า 4.4 แสนล้าน ในมือ "ประธาน กนช." คนล่าสุด "ภูมิธรรม เวชยชัย" ลงสารพัดโครงการมากกว่า 6 หมื่นรายการ แบ่งเป็นน้ำอุปโภคบริโภค 3.6 หมื่นล้าน น้ำภาคการผลิต 2 แสนล้าน แก้น้ำท่วม 1.3 แสนล้าน หลังเข้าสู่กระบวนการปรับปรุงข้อมูลทั่วประเทศ ใน 35 หน่วยงาน 76 จังหวัด นับพัน อปท. ก่อนจัดสรรลงงบฯปี68 คาดปชช.ได้รับประโยชน์ มากกว่า 5.6 ล้านครัวเรือน
วันนี้ (13 มิ.ย.2567) มีรายงานจากทำเนียบรัฐบาล เปิดเผยว่า สุดสัปดาห์ที่ผ่านมา สำนักงานทรัพยากรนํ้าแห่งชาติ (สทนช.) เวียนแจ้งแผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรนํ้า ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568
ถึง 35 หน่วยงาน ผู้ว่าราชการจังหวัด 76 จังหวัด และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ที่มีแผนงานบริหารงบประมาณทรัพยากรนํ้า ปี 2568
เร่งปรับปรุงข้อมูลแผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรนํ้า ตามร่างพระราชบัญญัติงบปร ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 และปรับปรุงข้อมูลตัวชี้วัดและผลสัมฤทธิ์ ในระบบ Thai Water Plan ถึง 27 มิ.ย.2567
ภายหลัง คณะรัฐมนตรี และคณะกรรมการทรัพยากรนํ้าแห่งชาติ (กนช.) เห็นชอบ แผนปฏิบัติการ จำนวน 61,503 รายการ วงเงิน 440,431.1954 ล้านบาท
โดยแบ่งเป็น กลุ่ม Y1 แผนปฏิบัติการฯ ตามกรอบเป้าหมายแผนแม่บทฯ น้ำ รวมจำนวน 38,651 รายการ วงเงิน 222,355.4793 ล้านบาท
และกลุ่ม Y2 แผนปฏิบัติการฯ เกินกรอบเป้าหมายแผนแม่บทฯ นํ้า รวมจำนวน 22,852 รายการ วงเงิน 218,075.7181 ล้านบาท
เพื่อให้หน่วยงานของรัฐ จังหวัด และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น นำแผนปฏิบัติการฯ ดังกล่าวไปขอรับการสนับสบุนงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568
มติคณะรัฐมนตรี(ครม.) 4 มิ.ย. 2567 มีมติรับทราบ "แผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรน้ำ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568"
และใช้พิจารณาในการจัดทำงบประมาณ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 ตามความนัย มาตรา 17 (2) แห่งพระราชบัญญัติทรัพยากรน้ำ พ.ศ.25611 ตามที่คณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (กนช.) เสนอ
เห็นชอบให้ สทนช. เปิดระบบ Thai Water Plan เพื่อทบทวน/ปรับปรุงแผนและเสนอคณะกรรมการลุ่มน้ำพิจารณาให้ความเห็นโดยเร็ว
ก่อนเสนอประธาน กนช. พิจารณาเห็นชอบ โดยไม่ต้องเสนอ กนช. อีกครั้ง เพื่อให้สามารถดำเนินการได้ทันต่อปฏิทินงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568
ขณะที่ สทนช. ได้ดำเนินการรวบรวมและตรวจสอบแผนปฏิบัติการฯ ของจังหวัดและกลุ่มจังหวัดเพิ่มเติม ส่งผลให้จำนวนรายการและกรอบวงเงินตามแผนดังกล่าวเพิ่มขึ้น
ในขณะนั้น ในฐานะประธาน กนช. รวมทั้ง นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี ในฐานะประธาน กนช. ในปัจจุบันได้เห็นชอบแผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรน้ำฯ ปี 2568 ที่ได้รับการแก้ไขเพิ่มเติมแล้ว
ทั้งนี้ ผลสัมฤทธิ์ของแผนปฏิบัติการฯ : เพิ่มความจุกักเก็บน้ำ 1,544.86 ล้านลูกบาศก์เมตร โดยมีพื้นที่ได้รับประโยชน์ 7.5 ล้านไร่ และมีประชาชนได้รับประโยชน์ 5,623,955 ครัวเรือน
รวมถึงมีพื้นที่ได้รับการป้องกัน 5.97 ล้านไร่ และมีเขื่อนป้องกันตลิ่งความยาว 552,817 เมตร
สำหรับ รายละเอียดของแผนปฏิบัติการฯ : ประกอบด้วยโครงการ/กิจกรรมด้านน้ำของหน่วยงานต่าง ๆ ในประเทศไทยที่จะดำเนินการในปี 2568
ซึ่งโครงการ/กิจกรรมดังกล่าวเหล่านั้นรวมถึงโครงการตามแผนงานเดิมที่ดำเนินการต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน และแผนงานใหม่ที่จะเริ่มต้นดำเนินงานในปี 2568 ทั้งนี้ แผนปฏิบัติการฯ ถูกจำแนกเป็น 2 กลุ่ม ตามลำดับความสำคัญ ได้แก่
กลุ่มที่ 1 คือ โครงการ/กิจกรรมที่สนับสนุนการดำเนินการให้เป็นไปตามกรอบเป้าหมายของ (ร่าง) แผนแม่บทฯ จำนวน 38,651 รายการ รวมวงเงิน 222,355.48 ล้านบาท
ซึ่งโครงการ/กิจกรรมในกลุ่มนี้เป็นโครงการที่มีความสำคัญ โดยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งดำเนินการและขอสับสนุนงบประมาณรายจ่ายประจำปี 2568 เป็นลำดับต้น
กลุ่มที่ 2 คือ โครงการ/กิจกรรมที่เกินกว่ากรอบเป้าหมายของ (ร่าง) แผนแม่บทฯ (หมายถึงโครงการที่มีความสำคัญในระดับรองลงมา) จำนวน 22,852 รายการ รวมวงเงิน 218,075.72 ล้านบาท
ซึ่งโครงการ/กิจกรรมในกลุ่มนี้เป็นแผนงานสำรอง โดยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องขอสนับสนุนงบประมาณตามความเหมาะสมต่อไป
สำหรับ แผนแม่บทฯ มีทั้งหมด 5 ด้าน รวมทั้งสิ้น 61,503 รายการ วงเงิน 440,431.20 ล้านบาท มีดังนี้
ด้านที่ 1 การจัดการน้ำอุปโภคบริโภค 9,785 รายการ วงเงิน 36,862.70 ล้านบาท
ตัวอย่างโครงการ/กิจกรรม เช่น (1) การก่อสร้าง/ปรับปรุงระบบประปา (2) การจัดหาน้ำสะอาดให้ครัวเรือนที่ไม่มีน้ำประปา (3) การก่อสร้างสระเก็บน้ำ/น้ำบาดาลเพื่อการอุปโภคบริโภค (4) การก่อสร้าง/ปรับปรุงสถานีสูบน้ำ
ตัวอย่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น (1) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) (2) กระทรวงมหาดไทย (มท.) (การประปาส่วนภูมิภาคและการประปานครหลวง) (3) สทนช.
ด้านที่ 2 การสร้างความมั่นคงของน้ำภาคการผลิต 33,477 รายการ วงเงิน 242,452.95 ล้านบาท
ตัวอย่างโครงการ/กิจกรรม เช่น (1) การปรับปรุงซ่อมแซมแก้มลิง/อ่างเก็บน้ำ/ฝายและสิ่งก่อสร้างที่เกี่ยวข้อง (2) การขุดลอกแหล่งน้ำ/สระเก็บน้ำเพื่อการเกษตรและอุตสาหกรรม (3) ก่อสร้าง/ซ่อมแซมธนาคารน้ำใต้ดิน
(4) โครงการฝนหลวงตัวอย่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น (1) อปท. (2) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (กษ.) (กรมชลประทานและสำนักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม)
ด้านที่ 3 การจัดการน้ำท่วมและอุทกภัย 7,597 รายการ วงเงิน 131,838.90 ล้านบาท
ตัวอย่างโครงการ/กิจกรรม เช่น (1) การปรับปรุงระบบระบายน้ำ/ระบบป้องกันน้ำท่วม (2) การกำจัดวัชพืช (3) การก่อสร้าง/ปรับปรุง/ขุดลอกอ่างเก็บน้ำ ฝาย แก้มลิง และสถานีสูบน้ำ
ตัวอย่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น (1) อปท. (2) กรุงเทพมหานคร (2) กษ. (กรมชลประทาน) (3) กระทรวงคมนาคม (คค.) (กรมทางหลวง) (4) มท. (กรมป้องกันภัยและบรรเทาสาธารณภัย)
ด้านที่ 4 การอนุรักษ์ ฟื้นฟูระบบนิเวศ ทรัพยากรน้ำ 9,388 รายการ วงเงิน 15,868.48 ล้านบาท
ตัวอย่างโครงการ/กิจกรรม เช่น (1) การฟื้นฟูป่าไม้ (2) การปรับปรุงคุณภาพน้ำ (3) การขุดลอกแหล่งน้ำธรรมชาติ (4) การก่อสร้าง/ปรับปรุงระบบป้องกันการกัดเซาะตลิ่ง
ตัวอย่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น (1) อปท. (2) กรุงเทพมหานคร (3) กษ. (กรมชลประทานและกรมประมง) (4) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) (กรมป่าไม้และกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช)
ด้านที่ 5 การบริหารจัดการ 1,256 รายการ วงเงิน 13,408.16 ล้านบาท
ตัวอย่างโครงการ/กิจกรรม เช่น (1) การจัดทำ/ปรับปรุงกฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับด้านทรัพยากรน้ำ (2) การเพิ่มศักยภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำระดับประเทศและระดับลุ่มน้ำ
(3) พัฒนาระบบตรวจวัดและฐานข้อมูลทรัพยากรน้ำ (4) การจัดทำผังน้ำ/ผังการระบายน้ำ
ตัวอย่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น อปท. กรุงเทพมหานคร กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) กษ. ทส. มท. สทนช.
ทั้งนี้ แผนปฏิบัติการฯ เป็นการรวบรวมโครงการด้านน้ำของหน่วยงานต่างๆ ทั่วประเทศที่จะดำเนินการในแต่ละปีมารวมไว้ด้วยกันเพื่อเชื่อมโยงกับเป้าหมายด้านน้ำของประเทศตามที่ระบุในแผนแม่บทฯ โดยจะประกอบด้วย
โครงการ/กิจกรรมที่มาจากแผนงานเดิมในปีก่อน ๆ และดำเนินการต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
โครงการที่เริ่มดำเนินการในปี 2568 ซึ่งในปี 2568 ประกอบด้วยแผนงานเดิม จำนวน 1,399 รายการ รวมวงเงิน 69,362.45 ล้านบาท และเป็นแผนงานใหม่ในปี 2568 จำนวน 60,104 รายการ รวมวงเงิน 371,068.74 ล้านบาท
งบประมาณและแหล่งงบประมาณที่ใช้ในดำเนินโครงการ/กิจกรรมด้านน้ำของประเทศไทย
ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2568: โครงการ/กิจกรรมด้านน้ำของประเทศไทย ในปีงบประมาณ 2568 ใช้งบประมาณทั่วประเทศจำนวน 440,431.2 ล้านบาท โดยใช้จ่ายจากงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568
สำหรับ ประธาน กนช. คนปัจจุบัน มี นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี กำกับแผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรน้ำ วงเงิน 4.4 แสนล้านบาท.
