เลขาฯ กกต. หารือตัวแทนสื่อ วางแนวทางรายงานผลเลือกตั้ง ส.ส. 66 หวังถูกต้อง-รวดเร็ว หลังมีบทเรียนรอบก่อนผิดพลาดจนมีปัญหาบัตรเขย่ง
วันนี้ (7 ต.ค.) นายแสวง บุญมี เลขาธิการ กกต. ร่วมหารือกับสมาคมโทรทัศน์ระบบดิจิทัล (ประเทศไทย) และสมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ เกี่ยวกับการรายงานผลคะแนนการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร อย่างไม่เป็นทางการ สำหรับการเลือกตั้งทั่วไปกรณีสภาครบวาระในปี 2566 เพื่อให้ร่วมกันการรายงานผลคะแนนเลือกตั้งให้ประชาชนรับรู้ด้วยความถูกต้องและเป็นไปด้วยความรวดเร็วครอบคลุมทุกกกลุ่มเป้าหมาย
นายแสวง กล่าวว่า ในการเลือกตั้งครั้งที่ผ่านมา มีบทเรียนการรายงานคะแนนผิดพลาด ยอมรับว่า มีพรรคการเมืองเป็นจำนวนมาก และรายชื่อพรรคก็ใกล้เคียงกัน ทำให้กรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง (กปน.) ซึ่งทำงานมาตลอดทั้งวัน เกิดความเหนื่อยล้า จึงเกิดความผิดพลาด โดยพบบัตรเขย่ง 39 หน่วย จาก 90,000 กว่าหน่วย ครั้งนี้จึงไม่อยากให้เกิดขึ้นอีก ดังนั้น ต้องเน้นความถูกต้อง ขณะเดียวกัน สำนักงานก็ต้องการให้มีการตรวจสอบให้ถูกต้อง เพราะครั้งนี้มีเกือบแสนหน่วย โดยการรายงานผลในทุกครึ่งชั่วโมง ถือว่าไม่ช้า ซึ่งปีที่ผ่านมา ที่รายงานข้ามวัน เพราะเกิดความผิดพลาด อย่างไรก็ตาม ยอมรับว่า เร็วขึ้นได้ แต่ต้องซักซ้อมกับทางเขตให้ดี ส่วนหน่วยเลือกตั้งนั้น จะต้องมีการสำรวจข้อมูลใหม่อีกครั้ง เพราะที่ผ่านมามีสถานการณ์โควิดจึงต้องจัดหน่วยเพิ่มขึ้นเพื่อลดความแออัดของผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง ยอมรับว่า ขณะนี้ภาพรวมยังไม่สามารถดำเนินการได้ ต้องรอให้ พ.ร.ป.ว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส.มีผลบังคับใช้ก่อน
ขณะที่การรายงานผลการนับคะแนนการเลือกตั้ง ปี 2566 นั้น กกต. ได้ศึกษาปัญหาการรายงานผลการเลือกตั้งปี 2562 ที่มีความไม่เสถียร โดยได้ตั้งคณะทำงานศึกษาระบบการรายงานผลการเลือกตั้ง ซึ่งจะนำเทคโนโลยีมาใช้ โดยเริ่มจากกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้งรายงานผลจากหน่วยเลือกตั้ง ครั้งนี้ คาดว่า น่าจะมีประมาณกว่าแสนหน่วย เนื่องจากประชากรเพิ่มขึ้น โดยรายงานไปยังเขต เขตก็จะทำการตรวจสอบความถูกต้อง ก่อนจะรายงานไปยังสำนักงาน กกต. จะแสดงคะแนนภาพรวมทั้ง 400 เขต 77 จังหวัดทั่วประเทศ ซึ่งตั้งเป้าไว้ว่าหลังปิดหน่วยประมาณ 1 ชั่วโมง จะเริ่มรายงานผลคะแนน และทุกๆ 30 นาที คะแนนจะรายงานมายัง กกต.กลาง ซึ่งจะมีจอแสดงผล สื่อมวลชนสามารถนำผลคะแนนไปรายงานได้
ขณะที่ตัวแทนสื่อมวลชน ต้องการให้การรายงานผลเป็นไปด้วยความรวดเร็ว ถูกต้อง แม้จะไม่ถึงขั้นรายงานแบบเรียลไทม์ ซึ่งอยากให้มีรายงานคะแนนในประมาณ 17.30 น.หลังจากปิดหีบแล้ว และจะต้องมีระบบสำรองป้องกันกรณีระบบรายงานผลล่ม เพื่อไม่ให้การรายงานคะแนนชะงัก
นายแสวง ให้สัมภาษณ์ถึงรายงานผลคะแนน ของ กกต.ในระเบียบกำหนดว่าต้องทำ ดังนั้น จึงอยากฟังความเห็นของสื่อ เพราะสื่อจะเป็นผู้นำไปใช้ ทั้งนี้ เท่าที่รับฟังก็คือ มีความเห็นไม่ต่างกันที่อยากได้ความถูกต้องและรวดเร็ว โดยจะใช้การรายงานผลคะแนนอย่างไม่เป็นทางการ แต่ต้องถูกต้องเหมือนกับผลคะแนนอย่างเป็นทางการ
ส่วนระบบที่ กกต.วางไว้ในการรายงานผลคะแนนมาที่ กกต.ส่วนกลางนั้น เมื่อหน่วยนับคะแนนเสร็จ ก็รายงานเข้าไปในระบบ โดยที่เขตจะเห็นคะแนนก่อน หากหน่วยใดรายงานคลาดเคลื่อนจะมีสัญญาณเตือนแจ้งออกมา แต่หากรายงานถูกต้อง คะแนนก็จะถูกส่งมายังส่วนกลางทันที
เมื่อถามว่า จะได้เห็นหน้าตาโปรแกรมรายงานผลการเลือกตั้งเมื่อใด นายแสวง กล่าวว่า ยังเป็นเพียงแค่แนวคิดที่ กกต.ศึกษาเอาไว้ ซึ่งต้องมีความมั่นใจแล้วจึงนำเอาไปใช้ และต้องออกแบบระบบและบริหารจัดการให้ดี เพราะการเลือกตั้งครั้งนี้เปลี่ยนมาใช้บัตรเลือกตั้ง 2 ใบและเพิ่มหน่วยเลือกตั้งเกือบแสนหน่วย
