“อาคม” แจงจัดงบคาดโควิดคลี่คลาย ปัดปิดฐานะคลัง “พิสิฐ” สวนตัวเลขการคลังคณะเรื่องเงินคงคลัง

รมว.คลัง แจง รบ.จัดงบปี 65 บนพื้นฐานคาดการณ์โควิดคลี่คลาย หนี้สาธารณะยังอยู่ในเพดาน ปัดนายกฯปิดฐานะการคลัง ไล่ให้ดูในเอกสารงบฯ อดีต รมช.คลัง โต้ ถามช้างตอบม้า สอนมวยตัวเลขการคลังคนละเรื่องเงินคงคลัง ย้ำต้องปฏิรูประบบงบฯใหม่

วันนี้ (1 มิ.ย.) นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ รมว.คลัง ชี้แจงการอภิปรายของนายพิสิฐ ลี้อาธรรม ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาธิปัตย์ ว่า การจัดงบประมาณปี 65 อยู่บนพื้นฐานที่รัฐบาลคาดว่าสถานการณ์โควิด-19 น่าจะคลี่คลายขึ้น สองปีที่ผ่านมาเราเผชิญวิกฤตโควิดอย่างมาก ดังนั้น จึงจำเป็นต้องใช้เงินเพิ่มมากขึ้น โดยคณะกรรมการนโยบายการเงินการคลังได้มีการแก้ไขสัดส่วน เพื่อผ่อนคลายระดมเงินมาใช้ช่วยการแพร่ระบาดโควิด โดยมีงบประมาณ 3 ฉบับที่เข้ามาเกี่ยวข้อง คือ พ.ร.บ.วิธีงบประมาณปี 2561 พ.ร.บ.การเงินการคลัง และ พ.ร.บ.ระเบียบการบริหารหนี้สาธารณะ ซึ่งในมาตรา 11 ของ พ.ร.บ.วิธีงบประมาณ ระบุชัดว่า กรณีจัดเก็บรายได้ต่ำกว่ารายจ่ายให้แถลงวิธีการหาส่วนที่ขาดดุลต่อรัฐสภาด้วย ในกรณีที่จะต้องมีการกู้เงินเพื่อชดเชยขาดดุลงบประมาณ ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่บัญญัติไว้ในกฎหมายวินัยการเงินการคลัง และกฎหมายการบริหารหนี้สาธารณะ ซึ่งคำแถลงของนายกรัฐมนตรี ระบุชัดว่า จะใช้ 2 วิธีหลักใน พ.ร.บ.ร่วมทุน คือ กิจการบางอย่างที่เป็นงบประมาณลงทุนของราชการอาจจะไปใช้ลงทุนร่วมกับภาคเอกชนด้วย และการบรรจุโครงการไว้ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ภายใต้แผนบริหารหนี้สาธารณะ ซึ่งมีหลายโครงการที่ส่วนราชการต่างๆ ขอใช้เงินกู้

ส่วนโครงการกิจการร่วมทุน PPP ซึ่งเป็นโครงการของราชการ ปกติจะใช้งบประมาณแผ่นดิน เราก็จะใช้เป็นงบประมาณร่วมทุน เช่น กรณีมอเตอร์เวย์ ในส่วนที่เป็นสัญญา O&M ในเรื่องการบริหารจัดการมอเตอร์เวย์ หรือโครงการบำบัดน้ำเสียของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือโครงการทางหลวงแผ่นดินที่เชื่อมไปยังพื้นที่ชายแดน ในเขตอาเซียน ก็จะใช้หลักการกฎหมายหนี้สาธารณะ ในกรณีที่เป็นเงินกู้ต้องออกคนละครึ่ง โดยรัฐกู้เพียงครึ่งเดียว อีกครึ่งใช้งบประมาณแผ่นดิน

รมว.คลัง กล่าวต่อว่า ส่วนกรณีหนี้สาธารณะจะทะลุเพดานหรือไม่นั้น ขณะนี้ยังอยู่ในกรอบร้อยละ 60 ที่คณะกรรมการวินัยการเงินการคลัง เป็นผู้กำหนด อย่างไรก็ดี การพิจารณาแผนการบริหารหนี้สาธารณะ รัฐบาลมีการจัดทำทั้งแผนระยะสั้น คือ แผนการบริหารประจำปี และระยะปานกลาง คือ แผนการบริหาร3ปีข้างหน้า โดยดูจากสภาวะเศรษฐกิจและขีดความสามารถในการชำระหนี้ของเรา ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาเสนอต่อคณะกรรมการวินัยการเงินฯ เพื่อพิจารณา

นายอาคม กล่าวด้วยว่า ส่วนการจัดเก็บรายได้ของแผ่นดิน ส่วนใหญ่จะเป็นการจัดเก็บภาษี โดยจะมีการใช้เทคโนโลยีอำนวยความสะดวกให้ประชาชนมาเสียภาษีมากขึ้น และมีการออกภาษีแนวใหม่ที่ยังไม่เคยจัดเก็บ เช่น ภาษีอิเล็กทรอนิคส์ต่างๆ เพื่อเป็นการขยายฐานจัดเก็บ ทั้งนี้ ข้อมูลทางด้านสถานะการเงินการคลังนั้น มีการแสดงไว้ในเอกสารฉบับที่ 5 แล้วสมาชิกสามารถดูได้

ด้าน นายพิสิฐ กล่าวโต้ตอบว่า การชี้แจงของ รมว.คลัง เป็นเพียงบางส่วน และไม่ใช่ส่วนที่ตนแสดงความเป็นห่วง เพราะการร่วมทุนกับเอกชนเป็นเรื่องที่ทำอยู่แล้ว แต่สิ่งที่เป็นห่วง คือ นายกฯประกาศในคำแถลงของสภาฯว่าวิธีการแก้ปัญหา เรื่องของงบลงทุน จะอาศัยการกู้เงินในการออกกฎหมายตามพ.ร.บ.หนี้ เพราะหลักของการบริหารจัดการงบประมาณที่ดีควรจะอยู่ส่วนกลาง ด้วยการเก็บภาษีทุกอย่างมารวมไว้ตรงกลางแล้วกระจายออกไป โดยให้สภาฯมีการตรวจสอบ เปิดเผยข้อมูล แต่ทุกวันนี้ตัวอย่างของ พ.ร.ก.กู้เงิน 5 แสนล้าน หรือ พ.ร.ก.กู้เงิน 1 ล้านล้านบาท มีการออกกฎหมายอย่างรวดเร็วภายในระยะเวลาสั้น ไม่มีข้อมูลปรากฎให้ ส.ส. หรือ ส.ว.ตรวจสอบ และรัฐบาลก็ใช้ไปเรื่อยๆ และถือว่านี่คือการทดแทนที่เราใช้งบลงทุนต่ำ จึงถือเป็นการกระทำที่ไม่ถูกต้องในหลักบริหารจัดการงบประมาณที่ดี ตนจึงขอให้ระมัดระวังไม่ทำอีก ซึ่งรัฐบาลอาจมีเหตุผลเรื่องโควิด-19 แต่งบประมาณประจำปีควรจัดการ เพื่อมาทำเรื่องโควิดให้มากกว่านี้ แทนที่จะอาศัยการกู้เงินที่ง่ายแต่จะสร้างผลกระทบที่ตามมาในเรื่องตัวเลขหนี้ที่เราเห็นกันมาแล้ว

ส่วนการปฏิรูปไม่ควรเฉพาะเรื่องภาษี ควรปฏิรูปเรื่องระบบงบประมาณด้วย เพราะตัวชี้วัดต่างๆ ที่กำหนดไว้เป็นข้อจำกัดที่รุงรังเกินไปหรือไม่ เพราะหากตั้งตัวชี้วัดไว้มากมาย มันเป็นเรื่องปัญหาระหว่างหน่วยงานมากกว่า

“ส่วนที่บอกว่านายกฯแถลงฐานะการคลังมีการชี้แจงตัวเลขคงคลัง ผมขอยืนยันว่า เป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง เพราะฐานะการคลังกับเงินคงคลังคนละเรื่องกัน โดยนายกฯพูดเฉพาะเงินคงคลัง แต่ฐานะการคลังเป็นเรื่องของรายรับรายจ่าย และการขาดดุลเงินสด และผลที่จะมีต่อหนี้ในที่สุด”