“สมชัย” พ้อองค์กรอิสระของไทยยังถูกพันธนาการโดยรัฐ การทำประชามติที่ผ่านมารณรงค์อย่างไม่เท่าเทียม รัฐบาลหลบเลี่ยงที่จะดีเบต ชี้ประชาธิปไตยคุณภาพของไทยยังไม่เกิดต้องใช้เวลา เล็งทดลองเลือกตั้งครั้งต่อไปผ่านอินเทอร์เน็ตใน 3 ประเทศเล็ก
ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ เมื่อเวลา 16.30 น. วันนี้ (20 ส.ค.) คณะรัฐศาสตร์จัดสัมมนาในหัวข้อ “เบื้องหลังประชามติกับการบริหารรัฐกิจ” โดยนายสมชัย ศรีสุทธิยากร กรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ด้านกิจการบริหารงานเลือกตั้ง กล่าวตอนหนึ่งว่า การเกิดขึ้นขององค์กรอิสระในอดีตยังถูกพันธนาการโดยรัฐมากพอสมควร การบริหารงานบุคคลก็ต้องอิงระเบียบวิธีปฏิบัติของราชการ ซึ่งไม่มีใครกล้าทำให้อิสระมากกว่านั้นเพราะจะถูกตรวจสอบโดยสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) และสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) เช่นเดียวกับการทำงานของ กกต.ในการจัดทำประชามติในวันที่ 7 ส.ค.ที่ผ่านมา โดยเริ่มจากการเสนองบประมาณไปยังคณะรัฐมนตรี (ครม.) และสำนักงบประมาณ การจัดซื้อจัดจ้างที่จะต้องประกวดราคา ซึ่งการทำงานทั้งหมดเหล่านี้ถือเป็นการบริหารรัฐกิจในการบริการงบประมาณ วัสดุ และบุคลากรเกือบล้านคนที่ กกต.พยายามหลีกเลี่ยงวิธีพิเศษป้องกันข้อครหา
นายสมชัยกล่าวว่า กกต.ได้วางแผนประชาสัมพันธ์ในฝ่ายที่โหวตเห็นชอบและไม่เห็นชอบประชามติ แต่เมื่อถึงเวลาคำว่าการรณรงค์อย่างเท่าเทียมถูกตัดออกไป งบประมาณกว่า 100 ล้านที่เสนอไปถูกตัดทิ้ง และไม่มีคนที่จะมาร่วมในเวทีดีเบต กกต.จึงพยายามทำให้การนำเสนอเกิดความเท่าเทียมที่สุดแต่ไม่สำเร็จเพราะไม่มีคนกล้า โดยเฉพาะฝ่ายรัฐบาลที่ชอบหลบหลีกการดีเบตในการเลือกตั้ง ส่วนการดีเบตผ่านสถานีโทรทัศน์ก็ไม่มีความเท่าเทียมกัน กกต.จึงทำได้ในระดับเท่าที่มีปัญญา และความกล้าที่จะเสี่ยง
นายสมชัยย้ำว่า ในส่วนของการอำนวยความสะดวกประชาชนนั้น กกต.สามารถทำได้แต่ประชามติเที่ยงธรรมก็ถือว่าพอใช้ได้ ส่วนประชาธิปไตยคุณภาพคือการรับรู้เนื้อหาสาระประชามติของประชาชนถือเป็นเรื่องยาก เพราะไม่มีใครนำรัฐธรรมนูญมาทำประชามติ และเชื่อว่าประชาชนตัดสินใจลงประชามติผ่านการมองอดีต ปัจจุบัน อนาคตของประเทศ ซึ่งประชาธิปไตยคุณภาพต้องใช้เวลาและจะยังไม่เกิดในการเลือกตั้งที่เคยเกิดและจะเกิดขึ้น
ส่วนการเลือกตั้งนั้น กกต.คิดไว้หมดแล้วว่าจะเกิดอะไรขึ้นบ้างในปลายปี 2560 ไม่ใช่รอให้เคาะวันแล้วถึงเริ่มทำงาน โดยจะกำหนด 3 ประเทศเล็กๆ ที่มีประชาชนคนไทยไม่เกิน 2,000 คน โดยให้คนไทยในต่างประเทศทดลองเลือกตั้งผ่านอินเทอร์เน็ต และรายงานคะแนน ก่อนจะขยายไปยังประเทศใหญ่ๆ" นายสมชัยกล่าว