วันที่ 27 พฤษภาคม เป็นวันคล้ายวันเกิด พระธรรมโกศาจารย์ หรือ พุทธทาสภิกขุ นักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งพุทธศาสนา นิกายเถรวาท ผู้ทรงอิทธิพลทางความคิดในศตวรรษที่ 20 ท่านเกิดวันที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2449 ละสังขารวันที่ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2536
วันที่ 27 พ.ค. ปีนี้ เป็นวันคล้ายวันเกิดปีที่ 110 ของท่านพุทธทาส มีการจัดงานวันล้ออายุ 110 ปี พุทธทาสภิกขุ ที่สวนโมกขพลาราม อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฏร์ธานี และ มหาวิทยาลัยราชภัฎ สุราษฎร์ ระหว่างวันที่ 24-27 พค.
สำหรับความหมายของคำว่า วันล้ออายุนั้น ท่านพุทธทาสอธิบายว่า
“การจัดงานในลักษณะที่เคยหลงอายุ รักอายุ ฉลองอายุ อะไรต่างๆ นี้ ควรจะเปลี่ยนเป็น ล้ออายุ เลิกอายุ แล้วก็เหนืออายุ นั่นแหละคือความหมายที่เป็นการเหนือกิเลส..ทำให้เป็นตัวอย่างที่คนข้างหลังจะถือเอาเป็นตัวอย่างได้ให้เป็นการทำลายกิเลส คือความเห็นแก่ตัว กูจะไม่เอากับมึง ความเห็นแก่ตัวในความหมายใดๆ ก็ดี”
“การล้ออายุ และการให้ของขวัญวันล้ออายุ อย่างที่กระทำกันอยู่ที่สวนโมกข์นั้น มีผลทางจิตใจในความไม่ประมาทและรู้จักตัวเองดีขึ้นทุกปี ขอฝากไว้สำหรับรักษากันไว้สืบต่อไปเพื่อความก้าวหน้าทางจิตใจของทุกคน”
วิธีการคือ ให้มีการอดอาหารทั้งวัน เพื่อพิสูจน์ว่า การอดอาหารวันเดียวนั้นไม่ตาย เหมือนทารกที่เพิ่งเกิด ยังกินอะไร ไม่เป็นก็อยู่ได้เหมือนกัน ตลอดทั้งวันจะมีการฟังธรรม ปฏิบัติธรรม เพื่อ ประหารอาสวกิเลส คือ กิเลสที่หมักหมมอยู่ในสันดาน ไหลซึมซ่านไปย้อมจิตตเมื่อประสบอารมณ์ต่างๆ
งานวันล้ออายุจัดขึ้นเป็นครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2509 และจัดต่อเนื่องกันมา แม้เมื่อท่านละสังขารไปแล้ว ที่สวนโมกขพลรามก็ยังคงกิจกรรมนี้สืบมาทุกปี
คำสอนของท่านพุทธทาส ไม่เคยล้าสมัย สามารถอธิบายปัญหา เหตุการณ์ร่วมสมัย ได้อย่างทะลุปรุโปร่ง รวมทั้งทัศนะของท่านต่อเรื่องการเมือง ที่ใช้หลักธรรมในการตีความ ชี้ให้เห็นถึงสาเหตุ และทางออก ในวาระวันล้ออายุ 110 ปี ซึ่ง จึงขอนำ บางส่วนของความคิดเห็นของท่านในเรื่องการเมืองมานำเสนอ
การเมืองของโลกสมัยปัจจุบัน
“ โลกนี้ถูกครอบงำอยู่ด้วยระบบการเมืองหลายรูปแบบ แล้วก็พัวพันกันยุ่ง มีปฏิกิริยาต่อกัน คือการทำลายล้างกัน จนไม่รู้ว่าอะไรเป็นอย่างไร แต่ที่มันแน่ และมีอยู่แล้วรูปแบบเดียวก็คือว่า การเมืองชนิดนั้น ทั้งหมดนั้น มัน เป็นเพียงปฏิกิริยา ที่มัน กระเด็นออกมา จากการพยายามของกลุ่มที่มีอำนาจ กลุ่มที่มีอำนาจ ในโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ก็เรียกว่า กลุ่มนายทุน โดยเฉพาะสมัยปัจจุบันนี้ กลุ่มนายทุนมีอำนาจมากที่สุดในโลก เขาบันดาลอะไรได้ทั้งนั้น แล้วก็อยู่หลังฉากด้วย ไม่แสดงตัวให้เห็น.
ทีนี้อำนาจที่มาจากบุคคลเหล่านี้ บันดาลให้เกิดเป็นอะไรขึ้นมา เป็นปฏิกิริยาต่อโลก นั่นแหละคือการเมืองของโลกในสมัยนี้ ไม่ประกอบอยู่ด้วยธรรม แล้วก็ไม่เป็นการเมืองที่เป็นไปตามเหตุผลตามธรรมชาติ หรือตามที่มันควรจะเป็นไป. แต่มันได้เป็นไป ภายใต้อำนาจของการบันดาลของกลุ่มที่ทรงอำนาจอย่างยิ่ง คือกลุ่มนี้.
อย่าเข้าใจว่า เราจะมานั่งนินทาด่าว่านายทุน เรากำลังพูดให้เห็นความจริงว่า โลกปัจจุบันนี้ มัน อยู่ในกำมือของนายทุนที่อยู่เบื้องหลัง คำว่านายทุนมันก็หลายรูปแบบ นายทุนตรงๆ เป็นพวกค้าเงิน นี้ก็มี นายทุนอำนาจผูกขาดอย่างใดอย่างหนึ่ง ก็มี นี้เป็นส่วนใหญ่ที่มีอยู่เป็นส่วนมาก.
ทีนี้ อีกทางหนึ่ง มันก็เป็นการเมือง ปฏิกิริยาของการต่อต้านพวกนายทุน หรือพวกที่ทรงอำนาจ พวกนี้ไม่ยอม ที่จะให้นายทุนแสดงบทบาท เขาพยายามที่จะต่อต้านนายทุน แต่แล้วก็ไม่มีอะไรรับประกันได้ว่า คนพวกต่อต้านนี้ เมื่อต่อต้านสำเร็จแล้ว ตนเองจะไม่กลับเป็นนายทุน ในแบบใดแบบหนึ่งไปเสียอีก เป็นนายทุนทางการเงิน หรือนายทุนศักดินาหรือนายทุนชนิดไหนก็ตาม มันมีอยู่หลายรูปแบบ....
นี่คือการเมืองของโลกสมัยปัจจุบัน”
ธรรมกับการเมือง
“ธรรม กับ การเมือง เป็นสิ่งที่แยกกันไม่ได้ แยกกันเมื่อไร การเมืองก็กลายเป็นการ ทำลายโลกขึ้นมาทันที
นักปราชญ์การเมืองแต่โบราณ ขอร้องให้ทุกคนเป็นสัตว์การเมือง ( Political animal ) คือ มีหน้าที่สนใจการเมือง ร่วมกันจัดสังคมให้อยู่กันอย่างสงบสุขโดยไม่ต้องใช้อาชญา แต่คนสมัยนี้ ทำได้มากเกินไป ขนาดที่เรียกว่า การเมืองขึ้นสมอง แล้วใช้การเมืองนั้นเอง เป็นเครื่องมือที่กอบโกย หรือฟาดฟันผู้อื่น ครอบงำผู้อื่น เพื่อประโยชน์ของตนฝ่ายเดียว ดังนั้น แทนที่การเมือง จะตั้งอยู่ในฐานะเป็นเรื่องศีลธรรม ก็กลายเป็นเรื่องอุปัททวะจัญไร ในโลกไปเสีย.
เมื่อกล่าวโดยปรัชญาทางศีลธรรม การเมืองก็คือหน้าที่ของมนุษย์ ที่เขาจะต้องประพฤติกระทำให้ถูกต้องตามกฎของธรรมชาติ อันเฉียบขาด เพื่อผลคือ การอยู่กันอย่างผาสุก โดยไม่ต้องใช้อาชญา แต่เมื่อไม่มีการคำนึงถึงศีลธรรมกันเสียแล้ว การเมืองก็กลายเป็นเรื่องสกปรกสำหรับหลอกลวงกันอย่างไม่มีขอบเขต จนกระทั่งโลกนี้กลายเป็นโลกแห่งการหลอกลวงไปเสีย มีแต่สัตว์การเมือง ที่เป็นสัตว์เอาเสียจริงๆ กล่าวคือ บูชาเรื่องกิน-กาม-เกียรติ แทนสันติสุข.
มีใครสักกี่คน ที่เป็นนักการเมืองเพื่อเอาบุญด้วยการช่วยสร้างสันติภาพขึ้นในโลก ? และมีกี่คนที่เป็นนักการเมืองเพื่อตัวกู ของกู และมีผลกลายเป็นเรื่องของกิน-กาม-เกียรติ ที่เห็นแก่ตัวฝ่ายเดียว.
นักการเมืองที่แท้จริงต้องมีการสังกัดพรรค ขึ้นอยู่กับพระเป็นเจ้า ซึ่งเป็นยอดสุดของนักการเมือง โดยท่านมุ่งหมายจัดสากลจักรวาลให้อยู่กันอย่างสงบสุขโดยไม่ต้องใช้อาชญา แต่มนุษย์เป็นอันธพาลเสียเอง จัดการเมืองอย่างเป็นพรรคของมารหรือกิเลส ซึ่งควรเปรียบด้วยภูตผีปีศาจ เพื่อกู ของกู โดยไม่ต้องมองดูประโยชน์ของผู้อื่น เป็นการท้าทาย และเหยียบหยามพระเจ้า !
การเมืองที่แท้จริงสำหรับมนุษย์ต่องต้องตั้งรากฐานอยู่บนากฐานทางศาสนาของทุกศาสนาที่มีอยู่ว่า “สัตว์ทั้งหลาย เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด-แก่-เจ็บ-ตาย ด้วยกันทั้งหมด ทั้งสิ้น” นักการเมืองที่มีธรรมสัจจะ ข้อนี้อยู่ในใจ ย่อมเป็นนักการเมืองของพระเจ้า การเคลื่อนไหวของเขาทุกกระเบียดนิ้ว มีแต่บุญกุศล จนกระทั่งกลายเป็นปูชนียบุคคลไป.
ขอภาวนาให้โลกเรามีนักการเมืองชนิดนั้น เป็นผู้จัดการโลกโดยทั่วไปเถิด.”
