“เลิศรัตน์” มองร่าง รธน. จำนวน ส.ส. เหมาะสม เลือกตั้งใบเดียวมีจุดอ่อนเลือกแยกคนพรรคไม่ได้ พรรคเล็กเสียเปรียบ ตปท. ก็ใช้ 2 ใบ และมีการกำหนดเกณฑ์ขั้นต่ำเสี่ยงที่ได้ ชี้ให้ ส.ส. แบ่งเขตพ้นเก้าอี้พบทุจริต อาจไม่เหมาะ
วันนี้ (31 ม.ค.) พล.อ.เลิศรัตน์ รัตนวานิช สมาชิกาสภาปฏิรูปประเทศ (สปท.) ในฐานะอดีตโฆษกคณะกรรมาธิการ (กมธ.) ยกร่างรัฐธรรมนูญ กล่าวถึงร่างรัฐธรรมนูญของคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) ว่า ในเรื่องระบบการเลือกตั้ง ส.ส. มี 4 ประเด็น คือ 1. จำนวน ส.ส. 500 คน แบ่งเป็น ส.ส. เขต 350 คน และ ส.ส. บัญชีรายชื่อ 150 คน ถือเป็นจำนวนที่มีความเหมาะสมแล้ว 2. การใช้บัตรเลือกตั้งใบเดียวในระบบที่เรียกว่า ระบบ “จัดสรรปันส่วนผสม” พบว่า มีจุดอ่อน ดังนี้ 2.1 ผู้ที่กาเลือก ส.ส. เขต อาจไม่ได้สนับสนุนพรรคของคนนี้ แต่มีความต้องการเลือกพรรคอื่น เพื่อให้ได้ ส.ส. บัญชีรายชื่อเพิ่ม ซึ่งไม่สามารถกระทำได้ 2.2 ทำให้พรรคที่ส่ง ส.ส. เขตจำนวนน้อยเสียเปรียบ เพราะไม่มีโอกาสได้คะแนนจากเขตที่ไม่ได้ส่ง ส.ส. เขต ซึ่งส่วนใหญ่พรรคขนาดเล็กและพรรคขนาดกลางส่ง ส.ส. เขต แค่ 10 - 50 คนเท่านั้น แต่หากให้กาบัตรสองใบจะไม่เกิดปัญหานี้ 2.3 ระบบการคิดคะแนนแบบสัดส่วนผสม ที่ใช้อยู่ในประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก 9 ประเทศ ซึ่งใช้ในการคำนวณหาจำนวน ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อในร่างรัฐธรรมนูญนี้ จะใช้แบบบัตรลงคะแนนสองใบทั้งสิ้น ดังนั้น ถ้าแบบใช้บัตรเดียวมีข้อดีจริง ๆ มากกว่าแบบใช้สองบัตร ตามที่อ้างไว้ เช่น ผู้ใช้สิทธิเข้าใจง่าย บัตรเสียน้อยลงและประหยัดงบประมาณการจัดเลือกตั้ง ก็เชื่อว่า คงมีการนำไปใช้กันบ้างแล้วในการเลือกตั้งบางประเทศ ถึงแม้จะมีใช้อยู่ในเมืองเล็ก ๆ หนึ่งเมืองของประเทศเยอรมนีเท่านั้น
พล.อ.เลิศรัตน์ กล่าวต่อว่า 3. การคิดคะแนน ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อในประเทศที่ใช้ระบบสัดส่วนผสมนี้ ส่วนใหญ่กำหนดเกณฑ์ขั้นต่ำไว้ ร้อยละ 3 - 5 ที่พรรคจะต้องได้เสียงจากผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง จึงจะนำมารวมคำนวณหาจำนวน ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อ ทั้งนี้ เพื่อมิให้มีพรรคเล็ก ๆ ที่มี ส.ส. เพียงไม่กี่คน มากเกินไป โดยถ้าไม่กำหนดเกณฑ์ขั้นต่ำเลย ก็อาจมีพรรคที่มี ส.ส. เพียง 1 คนหลายพรรคได้ ซึ่งไม่เป็นการส่งเสริมความเข้มแข็งของพรรคการเมือง 4. การคิดคำนวณจำนวน ส.ส. บัญชีรายชื่อใหม่ หากมี ส.ส. แบบแบ่งเขต ถูกให้พ้นจากตำแหน่งเพราะต่อมาพบว่าทุจริต เป็นวิธีที่ไม่น่าจะเหมาะสม ทั้งนี้ เพราะผู้ที่อาจพ้นจากความเป็น ส.ส. อาจมาจากพรรคที่ไม่ได้มี ส.ส. โดนออก เพราะทุจริตก็ได้
