เมื่อเร็วๆ นี้ มูลนิธิเอเชีย ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ, กรุงเทพมหานคร, สถานทูตออสเตรเลีย และเหล่าพันธมิตร ได้จัดงานเปิดตัว www.Thailandleadership.org เว็บไซต์พัฒนาศักยภาพความเป็นผู้นำของ ผอ.โรงเรียน นำเสนอทักษะที่ทำให้ประสบความสำเร็จ ในรูปแบบของข่าวสาร งานวิจัย บทความ คลิปวิดีโอ พอดคาสต์ สารคดี ฯลฯ โดยนักวิชาการที่มีชื่อเสียง ซึ่งภายในงานได้จัดให้มีการเสวนาในหัวข้อ “ผู้นำกับความสำเร็จของโรงเรียน” โดย รศ.ดร.พร้อมพิไล บัวสุวรรณ นักวิชาการและผู้ร่วมจัดทำเว็บไซต์ พร้อมเผยถึงเรื่องการจัดทำพอดคาสต์ ซึ่งเป็นคลิปวิดีโอสัมภาษณ์ผู้นำสถานศึกษาในบริบทต่างๆ อย่างน่าสนใจ
รศ.ดร.พร้อมพิไล บัวสุวรรณ อาจารย์ประจำสาขาวิชาการบริหารการศึกษา ม.เกษตรศาสตร์ ในฐานะผู้ร่วมจัดทำเว็บไซต์ ได้กล่าวในงานเสวนาเรื่องผู้นำทางวิชาการ และกล่องดำทางการศึกษา ในหัวข้อผู้นำกับความสำเร็จของโรงเรียน และการจัดทำพอดคาสต์ว่า ในปัจจุบันประเทศต่างๆ ได้ให้ความสำคัญต่อภาวะผู้นำทางวิชาการ โดยเฉพาะในประเทศที่ประสบความสำเร็จทางด้านการศึกษา เช่น ประเทศสิงค์โปร์ มาเลเซีย
แต่สำหรับประเทศไทยภาวะผู้นำทางวิชาการยังไม่มีการพูดถึงมากนัก แม้จะมีการสอนในเรื่องนี้บ้างก็ตาม และยังไม่แน่ใจว่ามีความเข้าใจตรงกับคอนเซ็ปต์ที่ถูกต้องหรือไม่ ซึ่งจากการทำงานวิจัยในส่วนของพอดคาสต์ ได้มีการเก็บข้อมูลจากการพูดคุยกับผู้บริหารการศึกษา 8 ท่าน ที่มาจากโรงเรียนต่างสังกัด ครอบคลุมทั้งโรงเรียนสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น, สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.), สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถม ศึกษา กรุงเทพมหานคร (สพป.กทม.) และโรงเรียนเอกชน โดยมีความหลากหลายทั้งในเรื่องเพศ
เพราะในงานวิจัยค้นพบว่าปัจจัยทางเพศกับภาวะผู้นำมีความสัมพันธ์กันอยู่ และยังมีความหลากหลายของระดับอายุ เนื่องจากปัจจุบันมีช่องว่างระหว่างวัย (Generation Gap) ดังนั้นจึงต้องการทำความเข้าใจในเรื่องกล่องดำ หรือผู้อำนวยการสถานศึกษา จากมุมมองที่หลากหลาย สำหรับผลสรุปของพอดคาสต์ที่ได้มีการพูดคุยกับผู้บริหารการศึกษา และ รศ.ดร.ประวิต เอราวรรณ์ เลขาธิการ ก.ค.ศ. รวมถึง ศ.ดร.ฟิลิป ฮาลิงเจอร์ ศาสตราจารย์ระดับโลกด้านการจัดการ วิทยาลัยการจัดการ ม.มหิดล พบว่าผู้บริหารการศึกษาทั้ง 8 ท่านมีความเห็นถึงเรื่องความสำเร็จของโรงเรียนแตกต่างกันบ้างเล็กน้อยตามบริบทของแต่ละคน แต่สามารถสรุปจุดร่วมกันได้คือความสำเร็จของโรงเรียนวัดได้ที่ผู้เรียน
นอกจากนี้ ยังมีเรื่องของการยอมรับจากชุมชน การตอบสนองต่อความคาดหวังของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ส่วนรางวัลที่โรงเรียนจะได้รับหรือไม่นั้น ถือเป็นผลพลอยได้ หากได้รับถือเป็นเรื่องที่ดี และยังมองว่านโยบายจากส่วนกลางมีผลกระทบต่อมุมมอง วิธีคิด การทำงานของผู้บริหารการศึกษา ในการที่จะมองความสำเร็จของโรงเรียนด้วยเช่นกัน แต่อย่างไรก็ตาม แม้ว่านโยบายจากส่วนกลางจะมีผลต่อความสำเร็จของโรงเรียนก็จริง แต่ถ้าผู้บริหารมีภาวะผู้นำ กล้าคิดกล้าตัดสินใจ กล้าเปลี่ยน แปลง ก็จะส่งผลต่อความสำเร็จของผู้เรียนได้อย่างแท้จริง
“ในฐานะผู้บริหารการศึกษา เมื่อถามว่ามองความสำเร็จของตัวเองอย่างไร ได้คำตอบว่าต้องมีความรู้ความสามารถ เป็นที่ยอมรับ และเอาชนะใจคุณครูได้ ต้องรู้จักครูทุกคนในโรงเรียน และต้องสร้างความพึงพอใจให้ผู้ปกครอง ชุมชน และก้าวหน้าในที่การงาน ที่สำคัญต้องมีภาวะผู้นำทางวิชาการด้วย และสิ่งที่ผู้บริหารโรงเรียนทั้ง 8 คนให้ความสำคัญ ใช้เป็นกลยุทธ์ในการบริหารจัดการให้ประสบความสำเร็จ ในฐานะผู้มีภาวะผู้นำทางวิชาการ คือการทำให้ดู อยู่ให้เห็น มีกระจายอำนาจ สร้างการมีส่วนร่วม กล้าคิดกล้าตัดสินใจ กล้าเปลี่ยนแปลง และต้องมีทักษะการสื่อสารโน้นนามจูงใจได้อีกด้วย” รศ.ดร.พร้อมพิไลกล่าว
ด้าน ดร.รัตนา แซ่เล้า เจ้าหน้าที่โครงการอาวุโส ฝ่ายนโยบายและวิจัย มูลนิธิเอเชีย ได้กล่าวว่า “เว็บไซต์ Thailand Learning มีที่มาจากโครงการวิจัยเรื่องจากความท้าทายสู่คุณภาพการศึกษาของประเทศไทย : กฎระเบียบ การบริหารทรัพยากร และความเป็นผู้นำ ในปี พ.ศ. 2561-2564 ที่ได้มุ่งเน้นศึกษาโครงสร้างและบทบาทของ “ตัวกลาง” ระหว่าง “ผู้กำหนดนโยบายการศึกษาของชาติ” กับ “ผลผลิตทางการศึกษา” นั่นคือ “ผู้อำนวยการสถานศึกษา” ในฐานะ “กล่องดำทางการศึกษา” หรือ “แกนหลักผู้สื่อสารถ่ายทอดนโยบาย” บทสรุปที่ได้คือผู้อำนวยการโรงเรียนที่ประสบความสำเร็จในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา จะต้องมีบทบาทเป็นผู้นำทางวิชาการ โดยภายในเว็บไซต์จะนำเสนอทักษะที่ทำให้ ผอ.โรงเรียนประสบความสำเร็จ ประกอบด้วย 3 เมนูหลักคือ 1) ลงมือปฏิบัติ, 2) พัฒนาวิชาการ และ 3) สร้างสรรค์งานวิจัย จัดทำโดยนักวิชาการที่มีชื่อเสียง รวบรวมข้อมูลเชิงลึกรอบด้าน โดยคาดหวังว่าจะเป็นคลังความรู้ออนไลน์ด้านการศึกษาที่ช่วยขับเคลื่อนพัฒนาทักษะความคิดสร้างสรรค์ ผลักดันนวัตกรรมล้ำสมัย เพื่อเชื่อมต่อชุมชนผู้นำทางวิชาการ โดย ผอ.โรงเรียน และผู้ที่สนใจ สามารถเข้าไปใช้บริการได้ฟรีโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายที่ www.Thailandleadership.org ได้ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป”
