MGR Online - สำนักงานสอบสวนอุบัติเหตุทางอากาศอังกฤษเผยสาเหตุที่แท้จริงกรณีเฮลิคอปเตอร์ “วิชัย ศรีวัฒนประภา” ตกเมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2561 ที่สนามฟุตบอลของสโมสรเลสเตอร์ ซิตี้ เพราะความบกพร่องของ “เลโอนาร์โด” บริษัทผู้ผลิตเฮลิคอปเตอร์สัญชาติอิตาลี จนทำให้เกิดความล้มเหลวของระบบควบคุมใบพัดหางที่หลุดออกจากกัน ทำให้นักบินสูญเสียการควบคุมเครื่อง และตกในที่สุด
วันนี้ (6 ก.ย.) สำนักงานสอบสวนอุบัติเหตุทางอากาศของประเทศอังกฤษ (Air Accident Investigation Branch - AAIB) ตีพิมพ์รายงานอุบัติเหตุทางอากาศเกี่ยวกับอุบัติเหตุเฮลิคอปเตอร์ตกที่สนามฟุตบอลของสโมสรเลสเตอร์ ซิตี้เมื่อเดือนตุลาคม 2561 ซึ่งได้คร่าชีวิตผู้โดยสาร 5 ราย ได้แก่ นายวิชัย ศรีวัฒนประภา ผู้ก่อตั้งและประธานกลุ่มคิง เพาเวอร์ และ เจ้าของสโมสรฟุตบอลเลสเตอร์ซิตี้, กัปตันเอริก สวอฟเฟอร์, กัปตันอิสซาเบลลา โรซา เลโควิช, นายกวีพร พันธุ์แพ และนางสาวนุสรา สุขหน้าไม้
รายงานอุบัติเหตุทางอากาศซึ่งมีความยาวและรายละเอียด 209 หน้า ได้แสดงถึงความกังวลอย่างมากเกี่ยวกับระบบความปลอดภัยของเฮลิคอปเตอร์ลำนี้ และความเคลือบแคลงในการผลิตเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์ของ เลโอนาร์โด เอส.พี.เอ. (Leonardo S.p.A.) บริษัทผู้ผลิตเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์ สัญชาติอิตาลี
รายงานอุบัติเหตุทางอากาศได้สรุปสาเหตุของโศกนาฏกรรมเฮลิคอปเตอร์ตกในครั้งนี้ว่ามีสาเหตุมาจากความล้มเหลวของระบบควบคุมใบพัดหางที่หลุดออกจากกัน ทำให้เฮลิคอปเตอร์หมุนคว้างจนเสียการควบคุมและตกลงมาสู่พื้นดินในที่สุด ทั้งนี้ เป็นที่ชัดเจนว่านักบินไม่มีส่วนในอุบัติเหตุครั้งนี้ และเป็นเหตุที่อยู่นอกเหนือการควบคุมของนักบิน
สำนักงานสอบสวนอุบัติเหตุทางอากาศของประเทศอังกฤษตรวจพบสาเหตุของอุบัติเหตุว่า เกิดจากตลับลูกปืนที่ใบพัดหางแตก อันเนื่องมาจากการแตกร้าว การเสียดสี การเสื่อมสภาพของจาระบีก่อนกำหนด และความร้อนที่สูงเกินไปในตลับลูกปืน ทำให้ตลับลูกปืนแตก
รายงานยังระบุอีกว่า เลโอนาร์โดมีความบกพร่องในการออกแบบและผลิตเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์จนทำให้เกิดเหตุโศกนาฏกรรมในครั้งนี้ กล่าวคือ
• ไม่ส่งผลการทดสอบการบินที่สำคัญให้แก่บริษัทผู้ผลิตตลับลูกปืน เพื่อให้ยืนยันว่าตลับลูกปืนที่เลือกใช้เหมาะสมกับเฮลิคอปเตอร์รุ่นนี้ ทั้งนี้ หากเลโอนาร์โดได้ส่งข้อมูลการทดสอบดังกล่าวให้แก่บริษัทผู้ผลิตตลับลูกปืน ก็อาจจะมีความเป็นไปได้ที่จะไม่เลือกใช้ตลับลูกปืนดังกล่าวกับเครื่องรุ่นนี้
• ไม่มีข้อกำหนดของผู้ผลิตให้ตรวจสอบสภาพและความสมบูรณ์ของตลับลูกปืนเป็นประจำตามกำหนดเวลาและชั่วโมงบิน ทั้งๆ ที่ทราบว่าตลับลูกปืนเป็นชิ้นส่วนที่มีความสำคัญต่อการทำการบินของเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์
• ไม่มีแผนหรือมาตรการรองรับในกรณีที่เกิดความเสียหายต่อตลับลูกปืน เพื่อลดทอนหรือบรรเทาความเสียหายที่จะเกิดขึ้นต่อผู้โดยสาร ทั้งๆ ที่เลโอนาร์โดเองระบุว่า ตลับลูกปืนเป็นชิ้นส่วนที่สำคัญมาก และหากตลับลูกปืนเสียหายอาจทำให้ผู้โดยสารเสียชีวิตจากอุบัติเหตุได้
อนึ่ง นายวิชัย เจ้าของสโมสรฟุตบอลเลสเตอร์ซิตี้ เคยเปิดเผยถึงสาเหตุในการซื้อเฮลิคอปเตอร์รุ่นนี้มาเพราะเชื่อว่าเป็นเฮลิคอปเตอร์ที่มีความปลอดภัยและล้ำสมัยที่สุดในเวลานั้น
รายงานอุบัติเหตุทางอากาศยังได้ชี้อีกว่า เลโอนาร์โดไม่ได้ปฏิบัติตามมาตรฐานความปลอดภัยที่สำคัญหลายประการ ทำให้ต้องตั้งคำถามอย่างจริงจังเกี่ยวกับมาตรฐานความปลอดภัยของเครื่องบินที่ผลิตโดยบริษัทแห่งนี้
สำหรับอุบัติเหตุเฮลิคอปเตอร์ตกและรายงานอุบัติเหตุทางอากาศที่ตีพิมพ์ออกมานี้ ได้สร้างความเศร้าโศกอย่างยิ่งแก่ครอบครัวของผู้เสียชีวิตทุกราย ซึ่งทางครอบครัวของผู้เสียชีวิตได้ขอบคุณสำนักงานสอบสวนอุบัติเหตุทางอากาศของประเทศอังกฤษที่ได้ทำการสอบสวนและจัดทำรายงานสาเหตุการเกิดอุบัติเหตุครั้งนี้โดยละเอียด
ด้าน นายอัยยวัฒน์ ศรีวัฒนประภา บุตรชายของวิชัย ศรีวัฒนประภา กล่าวว่า “ผมรู้สึกเสียใจเป็นอย่างมากกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ซึ่งเป็นเวลาเกือบ 5 ปีแล้วที่ผมสูญเสียคุณพ่อไป รายงานฉบับนี้เป็นหลักฐานที่ชัดเจนถึงความกังวลเกี่ยวกับเลโอนาร์โด คุณพ่อของผมเชื่อว่าได้ซื้อเฮลิคอปเตอร์ที่ปลอดภัยมาจากหนึ่งในผู้ผลิตที่มีชื่อเสียงที่สุดในโลก หากคุณพ่อของผมได้รับทราบสิ่งที่ระบุไว้ในรายงานฉบับนี้ก่อน ท่านคงไม่เอาชีวิตของท่านไปเสี่ยงกับเครื่องบินแบบนี้แน่นอน ความเศร้าโศกที่ผมและครอบครัวได้รับเป็นสิ่งที่เกินกว่าจะบรรยายได้ จนถึงทุกวันนี้ ครอบครัวของผมยังคงใช้ชีวิตอยู่ท่ามกลางความเศร้าโศกนับตั้งแต่วันที่คุณพ่อจากไป คุณพ่อเป็นแรงบันดาลใจให้ผมและสมาชิกในครอบครัวทุกคนมาตลอด พวกเราคิดถึงท่านมาก”
ครอบครัวของนายวิชัย ศรีวัฒนประภา กัปตันเอริก สวอฟเฟอร์ และอิสซาเบลลา เลโควิช ได้ว่าจ้างสำนักงานกฎหมายชั้นนำที่ประเทศอังกฤษอย่าง Stewarts ในการดำเนินการทางกฎหมายต่อบริษัทผู้ผลิตเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์ โดยครอบครัวของกัปตันเอริก สวอฟเฟอร์ และอิสซาเบลลา เลโควิช ได้ยื่นฟ้องคดีที่ศาลในประเทศอิตาลีแล้ว
กัปตันเอริก สวอฟเฟอร์ และอิสซาเบลลา เลโควิช เป็นคู่รักกัน และในฐานะนักบิน ทั้งคู่ได้รับการยอมรับและความเคารพในระดับโลก ในฐานะนักบินที่มีประสบการณ์สูงและยังเป็นครูฝึกสอนนักบินอีกด้วย
นายปีเตอร์ นีแนน ทนายความแห่งสำนักงานกฎหมาย Stewarts ให้ความเห็นว่า “รายงานฉบับนี้คือการเล่าเรื่องที่น่าตกใจมากสำหรับโอกาสที่ได้พลาดไปแล้ว
“รายงานได้ยืนยันว่า บริษัทผู้ผลิตเฮลิคอปเตอร์อย่างเลโอนาร์โด ไม่มีแผนการทำงานในการออกแบบเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์ที่ถูกต้อง ไม่มีการส่งข้อมูลที่ถูกต้องให้แก่โรงงานผลิตตลับลูกปืน ไม่มีการติดต่อให้โรงงานผู้ผลิตตลับลูกปืนทดสอบความถูกต้องของการติดตั้งตลับลูกปืน ไม่มีแม้กระทั่งซอฟต์แวร์เพื่อทดสอบแรงตกกระแทกที่ตลับลูกปืนจะสามารถรองรับได้ ไม่มีการออกข้อกำหนดของผู้ผลิตในการตรวจสอบตลับลูกปืนอย่างเป็นประจำ และเปลี่ยนตลับลูกปืนก่อนการเสื่อมสภาพ ซึ่งจะมีความเสี่ยงต่อการที่ตลับลูกปืนแตก และไม่มีข้อกำหนดของผู้ผลิตในการถอดตลับลูกปืนออกมาตรวจสอบว่าการออกแบบของบริษัทนั้นถูกต้องหรือไม่
“สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้น ทั้งๆ ที่เลโอนาร์โดเองรู้อยู่แล้วว่าตลับลูกปืนเป็นชิ้นส่วนที่สำคัญ และหากตลับลูกปืนทำงานล้มเหลว เฮลิคอปเตอร์อาจเกิดอุบัติเหตุได้และจะส่งผลให้ผู้โดยสารเสียชีวิต เลโอนาร์โดไม่มีมาตรการบรรเทาความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุที่เพียงพอสำหรับใบพัดหางเพื่อป้องกันการสูญเสียการควบคุมของเฮลิคอปเตอร์จากการไม่ทำงานของตลับลูกปืนทั้งๆ ที่มีการเตือนที่สำคัญก่อนหน้านี้แล้วก็ตาม มาตรการเหล่านี้รวมถึงการเปลี่ยนเกลียวที่ยึดใบพัดหาง ซึ่งเป็นสิ่งที่เลโอนาร์โดได้ใช้กับเฮลิคอปเตอร์รุ่นก่อนอย่าง AW 139”
“นี่คืออุบัติเหตุที่รอเวลาให้เกิดขึ้นแท้ๆ”
นางดีโบราห์ ซัตตัน มารดาของกัปตันเอริก สวอฟเฟอร์ ให้ความเห็นว่า “นี่คือฝันร้ายสำหรับคนที่เป็นแม่ทุกคนอย่างแน่นอน และเวลาก็ไม่เยียวยาอะไร เอริกและอิสซาเบลลาเป็นคู่รักที่ตัวติดกันตลอด ทุ่มเทเวลาให้กันและกันรวมถึงเรื่องการบินด้วย พอไม่มีพวกเขา ชีวิตพวกเราก็ขาดสิ่งสำคัญไป ฉันคิดถึงพวกเขาตลอดเวลาและมากเกินกว่าจะอธิบายได้”
นางเคท เลโควิช น้องสาวของกัปตันอิสซาเบลลา เลโควิช ให้ความเห็นว่า “พี่สาวของฉันกับเอริกเป็นดั่งแสงสว่างในชีวิตฉัน เราออกเดินทางร่วมกัน แต่พวกเขามีแผนการและความฝันที่อยากทำให้สำเร็จมากกว่าฉัน มีเพื่อนจากอุตสาหกรรมการบินติดต่อมาหาฉันมากมาย แสดงให้เห็นว่าผู้คนนับถือพวกเขามากเพียงใด เรารับรู้ว่าพวกเขาได้รับความรักมากมายจากข้อความต่างๆ เมื่อเร็วๆ นี้พวกเขาเพิ่งซื้อบ้านหลังใหม่และเพิ่งเริ่มต้นการใช้ชีวิตคู่ร่วมกัน และใช้เวลามากขึ้นในการดูแลสวัสดิภาพสัตว์และโครงการอื่นๆ ที่มีคุณค่าต่อพวกเขา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง พวกเขารู้สึกตื่นเต้นเป็นอย่างมากที่จะได้พบกับหลานชายของพวกเขา ลูกชายของฉัน ธีโอ เอริค ที่เกิดหลังจากงานศพของทั้งคู่เพียงหนึ่งวันเท่านั้น ฉันได้ตั้งชื่อลูกตามชื่อของเอริก ลุงที่ไม่มีโอกาสได้เจอกัน ไม่มีสิ่งใดจะเติมเต็มสิ่งที่ขาดหายไปได้ สิ่งเดียวที่พอจะเยียวยาได้ คือการที่รู้ว่าเขาทั้งสองได้อยู่ด้วยกันแล้วชั่วนิรันดร์ รักและคิดถึงตลอดไป”
ย้อนรอยโศกนาฏกรรมเหตุ “เฮลิคอปเตอร์ตก”
เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2561 เวลาประมาณ 19.30น. ตามเวลาท้องถิ่นของประเทศอังกฤษ นายวิชัย ศรีวัฒนประภา ได้ขึ้นเฮลิคอปเตอร์ส่วนตัว รุ่น AW169 ที่ผลิตโดยบริษัท เลโอนาร์โด ทะเบียน G-VSKP บริเวณกึ่งกลางของสนามฟุตบอล คิง เพาเวอร์ สเตเดียม ในเมืองเลสเตอร์ มีผู้ติดตาม 2 ท่าน และอิสซาเบลลา เลโควิช นักบินส่วนตัวนั่งไปด้วย โดยมีเอริก สวอฟเฟอร์ นักบินเฮลิคอปเตอร์ส่วนตัวเป็นผู้ขับ
ไม่กี่นาทีต่อมา เฮลิคอปเตอร์ได้บินขึ้นเหนือบริเวณกึ่งกลางสนาม และเคลื่อนไปข้างหน้า เริ่มไต่ระดับและถอยออกจากสนามไปทางทิศเหนือ ไต่ระดับอยู่ที่ความสูงระหว่าง 600-700 ฟุตต่อนาที เมื่ออยู่ที่ความสูงราว 250 ฟุต นักบินเปลี่ยนเส้นทางเป็นขับไปข้างหน้า หัวเฮลิคอปเตอร์โน้มต่ำลง และเก็บระบบล้อเครื่องบิน จากนั้นนักบินได้บังคับเครื่องไปทางขวา และพบว่าแกนบังคับเครื่องเริ่มหมุนไปทางขวามากขึ้นอย่างรวดเร็วและไม่ตอบสนองต่อคำสั่งนักบิน ขณะที่เฮลิคอปเตอร์บินอยู่ที่ความสูงประมาณ 430 ฟุต เครื่องเกิดเสียการทรงตัว และหมุนตัวลงสู่พื้นอย่างรวดเร็ว ที่ความสูงประมาณ 75 ฟุตก่อนที่เครื่องบินจะตกกระแทกพื้น นักบินได้ทำการแก้ไขเท่าที่จะทำได้เพื่อลดความรุนแรงของการตกกระแทกมากที่สุด
เฮลิคอปเตอร์ตกกระแทกพื้นคอนกรีตอย่างแรง และหยุดจอดในตำแหน่งเอียงซ้าย แรงกระแทกนั้นเสียหายเกินกว่าที่เฮลิคอปเตอร์จะทนทานได้ และความเสียหายนั้นลามไปถึงถังน้ำมันเฮลิคอปเตอร์ ส่งผลให้น้ำมันรั่วจำนวนมาก เกิดเป็นประกายไฟ และลุกเป็นเพลิงไหม้อย่างรวดเร็ว ผลการชันสูตรศพระบุว่า ผู้โดยสาร 4 คนที่อยู่ในเฮลิคอปเตอร์ลำดังกล่าวไม่ได้เสียชีวิตในทันทีหลังเครื่องตกกระแทกพื้น แต่เสียชีวิตจากเหตุเพลิงไหม้ของเฮลิคอปเตอร์
หน่วยงานสอบสวนอุบัติเหตุทางอากาศ (AAIB - Air Accident Investigation Branch) เป็นหน่วยงานพิเศษที่ขึ้นตรงต่อรัฐมนตรีกว่าการกระทรวงคมนาคมแห่งสหราชอาณาจักร มีหน้าที่สืบสวนอุบัติเหตุของอากาศยานพลเรือนทั้งหมด และเหตุการณ์ร้ายแรงทั่วสหราชอาณาจักร รวมถึงดินแดนโพ้นทะเล และดินแดนภายใต้อธิปไตยของสหราชอาณาจักรทั้งหมด ภายใต้อนุสัญญาการบินพลเรือนระหว่างประเทศ ภาคผนวกที่ 13 สำนักงานตั้งอยู่ที่เมืองฟาร์นบะระ สหราชอาณาจักร และมีทีมเจ้าหน้าที่สืบสวนสอบสวนอากาศยานอุบัติเหตุที่กำกับดูแลโดยหัวหน้าหน่วยสืบสวนสอบสวน ข้อมูลเพิ่มเติม https://www.gov.uk/government/organisations/air-accidents-investigation-branch
สำหรับ เลโอนาร์โด เฮลิคอปเตอร์ส (เดิมชื่อ อกัสตาร์เวสท์แลนด์) เป็นบริษัทผู้ผลิตและพัฒนาอากาศยานระดับโลก มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่ประเทศอิตาลี เป็นหนึ่งในบริษัทย่อยของ เลโอนาร์โด เอส.พี.เอ. หนึ่งในกลุ่มบริษัทอุตสาหกรรมรายใหญ่ที่สุดในประเทศอิตาลี
เลโอนาร์โดและบริษัทในเครือ รวมถึงอกัสตาร์เวสท์แลนด์ ผลิตและพัฒนาอากาศยานหลากหลายแบบ ซึ่งรวมถึงเฮลิคอปเตอร์ที่ใช้ในการค้นหา และกู้ภัย และ Apache Helicopter (ภายใต้ลิขสิทธิ์ของ Boeing) ที่ใช้ในกองทัพอากาศ รวมถึงเจ้าชายแฮร์รี ดยุกแห่งซัสเซกซ์ เฮลิคอปเตอร์ของเลโอนาร์โดถูกใช้ในกว่า 150 ประเทศทั่วโลก อนึ่ง เลโอนาร์โด เป็นผู้ที่ได้รับสัมปทานขายอากาศยานป้องกันประเทศรายใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 12 ของโลกเมื่อพิจารณาจากรายได้รวมเมื่อปี 2020 และถือหุ้นใหญ่ (30.2%) โดยรัฐบาลอิตาลี ล่าสุดมีรายงานว่า เลโอนาร์โด เป็นหนึ่งในสามบริษัทที่ผ่านการคัดเลือกเพื่อยื่นเสนองานผลิตอากาศยานทางการทหารใหม่ที่ใหญ่ที่สุดสำหรับกองทัพสหราชอาณาจักร โดยสัญญาจ้างมีมูลค่าสูงถึง 1,300 ล้านปอนด์ จนถึงปัจจุบัน เลโอนาร์โดยังไม่เคยออกมาแสดงความรับผิดชอบ หรือให้ข่าวใดๆ เกี่ยวกับเหตุการณ์ครั้งนี้