ดร.อนันต์ นักไวรัสวิทยา เตือนอย่าเข้าใจผิด สเปรย์พ่นจมูกยับยั้งโควิด มีฤทธิ์จับไวรัสเพียงครั้งละ 6 ชั่วโมงเท่านั้น ไม่ใช่วัคซีนที่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้นาน
วันนี้ (28 ก.ย.) เฟซบุ๊ก "Anan Jongkaewwattana" หรือ ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักไวรัสวิทยา ไบโอเทค สวทช. ได้โพสต์ชี้แจงจากกรณีมีรายงานข่าวว่ามีการพัฒนา "วัคซีนโควิด" จนเป็นผลิตภัณฑ์ "สเปรย์พ่นจมูก" ที่มีคุณสมบัติดักจับและยับยั้งเชื้อโควิด-19 ทางกายภาพบริเวณโพรงจมูก และได้รับอนุญาตจาก อย. โดยจะเริ่มจำหน่ายในวันที่ 1 ตุลาคมนี้ โดยระบุว่า อาจจะเป็นเพราะนวัตกรรมใหม่ หรือความเคยชิน ทำให้หลายๆ สื่อเข้าใจว่าสเปรย์พ่นจมูกนี้เป็น "วัคซีน" แต่ความเป็นจริงคือ สเปรย์นี้เป็นตัวช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัส ทำงานโดยใช้แอนติบอดีที่สร้างขึ้นจากในแล็บ แล้วฉีดพ่นในจมูก เพื่อให้แอนติบอดีนั้นช่วยจับไวรัส ในกรณีที่มีความเสี่ยงติดเชื้อ สังเกตคำว่า 6Hr บนกล่อง เป็นการระบุว่า แอนติบอดีที่พ่นแต่ละครั้ง จะอยู่หรือมีฤทธิ์พอจับไวรัส 6 ชั่วโมง
ถ้าเป็นวัคซีน หลักการ คือพ่นตัวส่งแอนติเจน หรือโปรตีนของไวรัส ให้ร่างกายเราเป็นคนสร้างแอนติบอดีเอง ในปริมาณที่มากกว่าการฉีดพ่น และอยู่กับร่างกายเป็นเดือนๆ โดยไม่ต้องพ่นซ้ำบ่อยๆ ที่สำคัญคือ ถ้ามีการพ่นซ้ำแบบถูกจังหวะ (boosting) แอนติบอดีจากวัคซีนสามารถเปลี่ยน version ได้เอง โดยกลไกของร่างกาย ที่เทคโนโลยีในแล็บยังเลียนแบบไม่ได้ ให้สามารถจับกับไวรัสได้แน่นขึ้น มีปริมาณมากและอยู่นานขึ้น ดังนั้น อย่าเพิ่งสับสนว่าได้รับวัคซีนแล้ว ถ้าได้พ่นสเปรย์นี้ ยังไม่ใช่"
