พญ.ณัฐกานต์ ชื่นชม หรือ หมอเบียร์ อายุรแพทย์โรคติดเชื้อ รพ.แม่สอด จ.ตาก อธิบายป่วยโควิด ทำไมต้องนอนคว่ำ! “หมอเบียร์” อธิบายให้เป็นเรื่องง่ายต่อการเข้าใจ เนื่องจากท่าดังกล่าวส่งผลให้ปอดมีปริมาตรเพิ่มขึ้น มีเลือดไหลเวียนดีขึ้น ทำให้การแลกเปลี่ยนแก๊สโดยรวมดีขึ้น ผลก็คือ มีค่าออกซิเจนในเลือดที่ัวัดได้ เช่น วัดจากปลายนิ้วสูงขึ้น
เมื่อวันที่ 15 ก.ย. เพจ “เรื่องเล่าหมอชายแดน” ของ พญ.ณัฐกานต์ ชื่นชม หรือ หมอเบียร์ อายุรแพทย์โรคติดเชื้อ รพ.แม่สอด จ.ตาก ได้ออกมาโพสต์ข้อความให้ความรู้เกี่ยวกับสาเหตุของการรักษาคนไข้โควิด ทำไมต้องนอนคว่ำ หลังมีชาวเน็ตจำนวนมากสงสัยกัน โดย “หมอเบียร์” ได้ระบุข้อความอธิบายว่า
“เมื่อวานหมอเบียร์เล่าเรื่องคนไข้คนหนึ่ง แล้วมีการกล่าวถึงการรักษาคนไข้โควิดด้วยการนอนคว่ำ (prone position) วันนี้จะมาอธิบายพยายามให้เป็นเรื่องที่ง่ายต่อการเข้าใจค่ะ
prone position หรือการนอนคว่ำ เดิมทีเป็นท่าทางที่เราจัดท่าให้คนไข้ที่มีภาวะการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน (Acute respiratory distress syndrome : ARDS) ไม่ว่าจะด้วยสาเหตุใดๆ ก็ตาม เช่น การติดเชื้อปอดอักเสบ การติดเชื้อในกระแสเลือด คนไข้จะได้รับการใส่ท่อช่วยหายใจ เข้า ICU ใช้เครื่องช่วยหายใจ มีฟิล์มเอกซเรย์ที่แย่มาก คือ ขาวโพลนไปหมด ฝ้าไปหมด การจัดให้ผู้ป่วยนอนคว่ำมีการศึกษา พบว่า ทำให้มีปริมาตรของปอดเพิ่มขึ้น ปอดมีความยืดหยุ่นมากขึ้น มีเลือดไหลเวียนดีขึ้นทำให้การแลกเปลี่ยนแก๊สโดยรวมดีขึ้น ผลก็คือมีค่าออกซิเจนในเลือดที่ัวัดได้ เช่น วัดจากปลายนิ้วสูงขึ้น
ในผู้ป่วยโควิดเราไม่ต้องรอจนกระทั่งผู้ป่วยโคมา แย่ลงใส่ท่อช่วยหายใจ เราสามารถเริ่มนอนคว่ำตั้งแต่ผู้ป่วยยังหายใจได้เอง ใช้ออกซิเจนหรือออกซิเจนแรงดันสูงแต่ยังมีค่าออกซิเจนในเลือดน้อยกว่า 94% เรียกว่า awakening prone ส่วนใหญ่ก็ทำได้ประมาณ 30 นาทีถึง 2 ชั่วโมงก็มักจะทนไม่ได้เพราะอึดอัด แต่มีคนไข้บางคนอึดมากอดทนได้ดีมากก็ให้คว่ำไปจนกว่าจะเมื่อย แล้วค่อยพลิกหงายหรือตะแคง ระหว่างนี้ก็ต้องดูแลสายที่ต่อกับเครื่องมือ High flow (ออกซิเจนแรงดันสูง) ด้วยเพราะอาจจะมีการหักพับ มีลมรั่ว หรือมีอะไรมาตัน จะทำให้คนไข้ไม่ได้รับออกซิเจนเพียงพอก็อาจเป็นสาเหตุการเสียชีวิตได้ค่ะ
ส่วนผู้ป่วยอาการดี ไม่มีปอดอักเสบ ค่าออกซิเจนปลายนิ้วดีก็ยังไม่ต้องนอนคว่ำ รอให้อาการแย่ลงค่อยนอนท่าคว่ำค่ะ ในภาพแอบถ่ายรูปแก๊งค์นอนคว่ำ..ตอนที่คนไข้เชื่อฟังทำตามแต่โดยดีจะน่ารักมากค่ะ อิอิ”