กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง เตรียมออกคำสั่งห้ามสูบบุหรี่บริเวณชายหาด คาดดำเนินการได้เดือนหน้า นำร่อง 20 แห่ง หาดชื่อดัง “พัทยา บางแสน ชะอำ หัวหิน ป่าตอง” โดนด้วย หลังสำรวจพบ “ก้นบุหรี่” ทั้งหาดมากกว่าแสนชิ้น กระทบห่วงโซ่อาหาร
เมื่อวันที่ 9 ต.ค. นายจตุพร บุรุษพัฒน์ อธิบดีกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เปิดเผยว่า กรมฯ จะออกคำสั่งห้ามสูบบุหรี่บริเวณชายหาดในพื้นที่นำร่อง 20 แห่ง ตามมาตรา 17 พ.ร.บ. ส่งเสริมการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง พ.ศ. 2558 หลังปรึกษา พล.อ.สุรศักดิ์ กาญจนะรัตน์ รมว.ทรัพยากรธรรมชาติฯ ถึงมาตรการลดปริมาณขยะในทะเล หรือชายหาด 23 จังหวัด เพราะหากปล่อยไว้ ปริมาณขยะในทะเล โดยเฉพาะก้นบุหรี่จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งผู้ว่าราชการจังหวัดและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเห็นพ้องต้องกันแล้ว คาดว่า จะเริ่มประกาศใช้ต้นเดือน พ.ย. นี้ หากฝ่าฝืนมีโทษจำคุก 1 ปี ปรับ 1 แสนบาท หรือทั้งจำและปรับ
โดยชายหาดพื้นที่นำร่อง 20 แห่ง อาทิ ชายหาดแม่พิมพ์ จ.ระยอง ชายหาดแหลมสิงห์ จ.จันทบุรี ชายหาดบางแสน จ.ชลบุรี ชายหาดพัทยา จ.ชลบุรี ชายหาดชะอำ จ.เพชรบุรี ชายหาดถ้ำพัง เกาะสีชัง จ.ชลบุรี ชายหาดหัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ ชายหาดเขาตะเกียบ จ.ประจวบคีรีขันธ์ ชายหาดป่าตอง จ.ภูเก็ต ชายหาดบ่อผุด เกาะสมุย จ.สุราษฎร์ธานี ชายหาดทรายรี จ.ชุมพร ชายหาดชลาทัศดน์ จ.สงขลา ชายหาดท่าวาสุกรี จ.ปัตตานี ชายหาดเกาะไข่นอก เกาะยาว จ.พังงา ชายหาดเกาะไข่ใน เกาะยาว จ.พังงา ชายหาดพระแอะ เกาะลันตา จ.กระบี่ ชายหาดคลองดาว-หาดคอกวาง เกาะลันตา จ.กระบี่
ทั้งนี้ กรมทรัพยากรทางทะเลฯ ไม่ได้ห้ามสูบบุหรี่ แต่จะจัดสถานที่สูบบุหรี่ให้เป็นที่เป็นทางก่อนลงไปเดินชายหาด จะมีที่สำหรับทิ้งก้นบุหรี่ให้ แต่ห้ามไม่ให้ลงไปเดินชายหาดแบบเดินไปสูบบุหรี่ไป เพื่อไม่ให้รบกวนประชาชนที่มาท่องเที่ยวและไม่สูบบุหรี่ นอกจากนี้ จะเข้าไปแก้ปัญหาการทิ้งก้นบุหรี่ลงในทะเลโดยตรงจากเรือโดยสารและเรือนำเที่ยว ซึ่งมีปริมาณเยอะเช่นเดียวกัน โดยห้ามสูบบุหรี่ในเรือโดยสารหรือเรือท่องเที่ยว เป็นมาตรการเดียวกับที่สายการบินใช้ ซึ่งจะนำเรื่องดังกล่าวหารือกับกรมเจ้าท่า เพื่อหาวิธีการดำเนินการต่อไป รวมทั้งจัดระเบียบตลาดนัดริมทะเล เพื่อรณรงค์ให้คนขายนำบรรจุภัณฑ์ที่ย่อยสลายได้มาใช้แทนพลาสติก เพื่อลดปริมาณขยะที่จะลงสู่ทะเล โดยกำลังสำรวจว่ามีกี่แห่ง เพื่อดำเนินการต่อไป
นายจตุพร อธิบายว่า ที่ผ่านมา ในแต่ละวันมีก้นบุหรี่เกิดขึ้นกว่า 100 ล้านชิ้น กรมทรัพยากรทางทะเลฯ ได้ส่งเจ้าหน้าที่ไปสำรวจบริเวณชายหาดป่าตอง จ.ภูเก็ต เมื่อวันที่ 9 ก.ย. เก็บข้อมูลพื้นที่ 9 ตารางเมตร ผลพบว่า มีค่าเฉลี่ยก้นบุหรี่ที่พบเท่ากับ 0.76 มวนต่อตารางเมตร หรือมีจำนวนถึงวันที่เก็บ 101,058 มวน ตลอดแนวชายหาดป่าตอง หรือประมาณ 63,237 ถึง 138,879 มวน ต่อชายหาดที่มีความยาว 2.5 กิโลเมตร ถือว่ามีจำนวนมากจนน่าตกใจ ที่สำคัญ ผลกระทบของก้นบุหรี่ ที่ถูกทิ้งลงสู่สิ่งแวดล้อม มีผลกระทบต่อมนุษย์โดยตรง คือ เป็นขยะที่อุดตันทางระบายน้ำ ก่อให้เกิดปัญหาน้ำท่วมขัง หรืออาจถูกน้ำพัดพาลงคูคลองจนลงสู่ทะเล สะสมอยู่ใต้พื้นทรายตามชายหาด ก่อให้เกิดผลต่อสิ่งมีชีวิตและระบบนิเวศ โดยเมื่อสัมผัสกับน้ำจะปล่อยสารเคมีที่เป็นพิษ เช่น แคดเมี่ยม ตะกั่ว สารหนู และอนุพันธุ์ของยาฆ่าแมลง เป็นพิษต่อห่วงโซ่อาหารอีกด้วย
ขณะนี้ปัญหาขยะทะเลของประเทศไทยค่อนข้างมีความรุนแรง โดยเฉพาะขยะทะเลที่มาจากกิจกรรมการสูบบุหรี่ โดยก้นกรองบุหรี่เป็นขยะที่พบได้บ่อยที่สุด มีการประมาณการว่าทั่วโลกมีก้นกรองบุหรี่ประมาณ 4.5 ล้านชิ้น ถูกผลิตและใช้ในแต่ละปี ในจำนวนนี้ประมาณ 93 เปอร์เซ็นต์ ถูกทิ้งกลายเป็นขยะสิ่งแวดล้อมและก่อให้เกิดมลพิษมากกว่า 500,000 ตันต่อปี ข้อมูลจาก 91 ประเทศที่มีชายทะเลและชายหาดพบว่า ขยะที่เกิดจากบุหรี่คือซองและก้นบุหรี่ มีปริมาณหนึ่งในสามของขยะทั้งหมดของชายทะเลและชายหาดในท้องถนนหรือตามเมืองใหญ่ ทั้งนี้ ประเทศไทยจะเป็นเจ้าภาพจัดประชุม กลุ่มประเทศอาเซียน เรื่องขยะทะเล ที่ จ.ภูเก็ต ในวันที่ 22 - 23 ต.ค. เพื่อหามาตรการการลดปัญหาขยะในทะเล เพื่อทำให้สถานการณ์ขยะในทะเลของประเทศไทยดีขึ้น จากเดิมที่ถูกบันทึกสถิติว่ามีขยะในทะเลมากเป็นอันดับ 6 ของโลก
