สนค. เดินหน้างาน 3 ด้าน ตอบโจทย์ประเทศในโลกเศรษฐกิจใหม่ รองรับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นต่อเศรษฐกิจการค้าไทย ในอนาคต
นางสาวพิมพ์ชนก วอนขอพร ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (สนค.) ชี้แจงแผนงาน สนค. ปี 2564 จะเดินหน้างานสำคัญ 3 ด้านที่ได้วางรากฐานไว้แล้ว คือ งานยุทธศาสตร์ การพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก และการพัฒนาเศรษฐกิจใหม่ แต่จะกำหนดแผนงานให้ตอบโจทย์นโยบาย 14 ประการของรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ให้ละเอียดขึ้น และปรับแผนงานให้รองรับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นต่อเศรษฐกิจการค้าไทยในอนาคต
งานสำคัญส่วนแรก คือ การกำหนดยุทธศาสตร์และนโยบายการค้า (Strategy) เพื่อรองรับความเปลี่ยนแปลงหลายด้านที่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจการค้าไทย เช่น สงครามการค้า โรคโควิด-19 เทคโนโลยีสมัยใหม่ และประเด็นด้านสังคมสิ่งแวดล้อมและประชากร โดย สนค. ได้ศึกษาประเด็นเหล่านี้มาเป็นระยะ และในปี 2564 จะรวบรวมงานศึกษาทั้งหมดจัดทำยุทธศาสตร์การค้าฉบับแรกของไทยสำหรับปี 2564 – 68 ซึ่งในชั้นนี้ มีร่างฉบับแรกแล้ว แต่จะหารือกับภาคส่วนต่าง ๆ ให้ครอบคลุมประเด็นต่าง ๆ ให้มากที่สุด และกำหนดรายละเอียดเป้าหมายด้านต่าง ๆ ให้ชัดเจน เช่น การพัฒนาภาคบริการ การเจรจาความตกลงการค้า การจัดทำแผนงานที่หน่วยงานต่าง ๆ ต้องดำเนินการต่อไป เป็นต้น ซึ่งจะเริ่มกระบวนการหารือในปลายเดือนมกราคมนี้ และรายงานต่อคณะกรรมการร่วมภาครัฐ-เอกชน กระทรวงพาณิชย์ (กรอ. พณ.) ต่อไป
งานด้านการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก (Local Economy) เพื่อสร้างความเข้มแข็งให้เศรษฐกิจภายในของไทยนั้น สนค. ได้เริ่มวางฐานด้านการสร้างระบบข้อมูลการค้าขนาดใหญ่ (Trade Intelligence System) เพื่อให้ผู้บริหาร เกษตรกร ผู้ประกอบการ ผู้ส่งออก ตลอดจนนักวิเคราะห์ด้านต่าง ๆ ใช้เป็นเครื่องมือในการกำหนดนโยบายการค้าที่เหมาะสมผ่านแพลทฟอร์ม www.คิดค้า.com ซึ่งปี 2564 จะเร่งเชื่อมโยงข้อมูลระหว่างภูมิภาคต่างจังหวัดเข้ามาส่วนกลางและเชื่อมต่อกับข้อมูลการค้าระหว่างประเทศ
นอกจากนี้ ยังมีระบบข้อมูล Big Data ภาคเกษตร ภายใต้นโยบาย “เกษตรผลิต พาณิชย์ตลาด” ของรองนายกฯ และรมวพณ. ที่ ผอ. สนค. เป็นประธานคณะอนุกรรมการฯ ร่วมกับเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) ซึ่งจะมีการประชุมนัดแรกในวันที่ 19 มกราคมนี้ นอกจากงานด้านข้อมูลแล้ว สนค. จะเดินหน้าหารือกับกลุ่มเกษตรกร วิสาหกิจชุมชน วิสาหกิจเพื่อสังคม ผู้ประกอบการ SME ในต่างจังหวัดเพื่อกำหนดนโยบายสนับสนุนการพัฒนาวิสาหกิจและหาต้นแบบการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากที่เหมาะสมกับการค้าไทย อีกทั้งจะขยายความสัมพันธ์กับประเทศเพื่อนบ้านกลุ่ม CLMVT เพื่อเชื่อมโยงกับผู้ประกอบการไทยต่อไป
ส่วนงานด้านการพัฒนาเศรษฐกิจใหม่ (New Economy) หรือการนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาช่วยพัฒนาเกษตรกรและผู้ประกอบการนั้น โครงการสำคัญของ สนค. ที่ดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2563 คือการพัฒนาระบบตรวจสอบย้อนกลับโดยใช้บล็อกเชน (blockchain) ภายใต้ชื่อ TraceThai.com ซึ่งสินค้านำร่องตัวแรก คือ ข้าวอินทรีย์ โดยปีนี้ จะขยายสินค้านำร่องให้รองรับสินค้าเกษตรอินทรีย์ชนิดอื่นๆ เพิ่มเติม เช่น ผักผลไม้อินทรีย์ สมุนไพรอินทรีย์
โดย สนค. จะร่วมกับธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) ที่เป็นพาร์ทเนอร์เพิ่มจำนวนเกษตรกรรายย่อย สหกรณ์ และวิสาหกิจกลุ่มต่าง ๆ เข้ามาใช้ระบบตรวจสอบย้อนกลับดังกล่าวมากขึ้น และเชื่อมโยงกับช่องทางการขายเพื่อให้ตรา TraceThai.com และระบบตรวจสอบย้อนกลับเป็นที่ยอมรับของผู้บริโภค และให้เกษตรกรและผู้ประกอบการไทยใช้เป็นเครื่องมือทางการตลาดในการขายทั้งในประเทศและส่งออกตามแนวคิดของรองนายกฯ และรมว. พณ. ต่อไป
นอกจากนี้ สนค. จะเพิ่มการวิเคราะห์ศึกษาและทำฐานข้อมูลเพิ่มเพื่อสนับสนุนงานที่เป็นรายสาขา คือ นโยบาย “อาหารไทย อาหารโลก” ที่จะเพิ่มการผลิตและการส่งออกอาหารฮาลาล อาหารเพื่อสุขภาพ และอาหารเทรนด์ใหม่ ๆ ให้มากขึ้น และนโยบายการพัฒนาภาคบริการ โดยเฉพาะบริการด้านค้าส่งค้าปลีก โลจิสติกส์ บริการด้านสุขภาพ ดิจิทัลคอนเทนต์ ร้านอาหาร และบริการด้านสื่อสิ่งพิมพ์ ที่กระทรวงพาณิชย์กำหนดเป็นบริการเป้าหมายในการพัฒนาต่อไปด้วย ซึ่งมั่นใจว่า แนวนโยบายที่กระทรวงพาณิชย์วางไว้และ สนค. มีบทบาทสนับสนุนในเชิงยุทธศาสตร์และวิชาการนั้น จะเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจการค้าไทยต่อไปในโลก ยุคหลังความเปลี่ยนแปลงนี้ได้แน่นอน