สำหรับปี 2563 ภาพรวมของอุตสาหกรรมยานยนต์มีการประเมินจากผู้บริหารระดับสูงของค่ายรถยนต์ต่างๆเอาไว้ว่า ปีนี้ยอดขายจะทรงตัวหรือลดลงเพียงเล็กน้อย แต่ความเห็นเหล่านั้นเกิดขึ้นก่อนที่โลกของเราจะได้รับทราบการถือกำเนิดขึ้นของ ไวรัส โควิด-19 ซึ่งทำให้ข่าวเด่นดังในแวดวงยานยนต์ของปีนี้ล้วนมีความเกี่ยวเนื่องจากเจ้าไวรัสตัวนี้แทบทั้งสิ้น ส่วนจะมีข่าวใดบ้างทีมงาน เอ็มจีอาร์ มอเตอริ่ง รวบรวมมาให้ดังต่อไปนี้
โควิด-19 ทุบยอดขาย
หลังการแพร่ระบาดของไวรัส โควิด-19 ส่งผลกระทบโดยตรงต่อยอดขายของอุตสาหกรรมยานยนต์ทั้งระบบทั่วโลก ไม่เว้นแม้แต่ประเทศไทย ซึ่งตัวเลขยอดขายของไทยที่รายงานในแต่ละเดือนช่วงต้นปียังทรงตัวได้ แต่เมื่อโควิดระบาดหนักทำให้ตลาดหดตัวไปประมาณ 30-40% จากยอดขายที่ระดับ 1 ล้านคันเมื่อปีที่แล้ว คาดว่าจะลดลงมาอยู่ที่ระดับ 7 แสนกว่าคันในปีนี้
จากผลกระทบดังกล่าวทำให้ค่ายรถยนต์ต่างๆ มีการปรับตัวเพื่อให้สอดรับกับสถานการณ์ ทั้งการสต็อกสินค้า การปรับไลน์การผลิต โดยยอดขายของตลาดรถยนต์เพื่อการพาณิชย์นั้นได้รับผลกระทบน้อยกว่ารถยนต์นั่ง ทำให้รถปิกอัพกลับมาเป็นพระเอกของไทยได้อีกครั้งหนึ่ง
โรงงานหยุดผลิตชั่วคราว
อีกหนึ่งผลกระทบโดยตรงของโควิด-19 คือการประกาศหยุดการผลิตชั่วคราวของโรงงานประกอบรถยนต์หลายค่ายในประเทศไทย ทั้งนี้เนื่องจากมีรายงานข่าวว่าพนักงานฝ่ายผลิตของโรงงาน มีการติดเชื้อโควิด-19 ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยสูงสุดและลดการแพร่ระบาดดังกล่าวทำให้ค่ายรถยนต์ต่างประกาศหยุดการผลิตชั่วคราวเป็นเวลา 1-2 เดือน ขึ้นกับว่าแต่ละค่ายมีการเตรียมการด้านสต็อกสินค้าไว้อย่างไรบ้าง
ทั้งนี้การประกาศหยุดผลิตชั่วคราวไม่เพียงแต่พนักงานของโรงงานประกอบรถยนต์จะได้รับผลกระทบแต่ยังส่งผลให้โรงงานผู้ผลิตชิ้นส่วนและธุรกิจเกี่ยวเนื่องเช่น การขนส่ง ต้องพลอยหยุดกิจการชั่วคราวตามไปด้วย ดังนั้นผลกระทบจึงแผ่ขยายเป็นวงกว้างเกิดกว่าที่คาดหมายไว้
จีเอ็มโบกมือลาไทย
ข่าวใหญ่ช็อกตลาดรถยนต์เมืองไทยก่อนที่จะมีโควิด-19 ในช่วงต้นปี คือ การประกาศยุติการทำตลาดรถยนต์เชฟโรเลตในประเทศไทยของ เจนเนอรัล มอเตอร์ หรือ จีเอ็ม พร้อมกับการประกาศขายโรงงานประกอบรถยนต์ในประเทศไทยด้วย ซึ่งการประกาศนี้สร้างความตื่นตระหนกให้กับลูกค้าเป็นอย่างมาก แม้ว่าจะมีการประกาศในภายหลังว่า จะยังคงส่วนของการบริการหลังการขายเอาไว้เช่นเดิม
ขณะที่อีกหนึ่งข่าวใหญ่ที่ตามติดกันมาหลังจากการประกาศยุติดังกล่าวคือ การประกาศลดราคาของรถยนต์ เชฟโรเลต ทุกรุ่น โดยเฉพาะรุ่น แคปติวาที่เพิ่งจะเปิดตัวไม่นานนั้น มีส่วนลดให้มากสุดถึง 500,000 บาทต่อคัน ทำให้ลูกค้าแย่งกันเข้าไปซื้อจนเกิดภาพโชว์รูมของเชฟโรเลตแน่นขนัดไปด้วยลูกค้าที่มาจับจอง ก่อนที่รถจะหมดสต็อกไปอย่างรวดเร็ว
เกรท วอลล์ มอเตอร์ ลุยไทยเต็มตัว
สืบเนื่องจากการจากลาของจีเอ็ม ประเทศไทย มีค่ายรถยนต์เข้ามารับช่วงต่อในการซื้อโรงงานประกอบรถยนต์ที่ระยองทำให้ชื่อของ “เกรท วอลล์ มอเตอร์” ปรากฏบนหน้าสื่อพร้อมคำถามตามมาว่า แบรนด์นี้มีที่มาที่ไปอย่างไร ซึ่งถ้าติดตามข่าวสารด้านรถยนต์มาอย่างต่อเนื่อง เราจะเห็นข่าวว่าเกรท วอลล์ เคยจะเข้ามาทำตลาดในประเทศไทยแล้วครั้งหนึ่ง แต่กลับเงียบหายไปจนกระทั่งคราวนี้ ชัดเจนว่าพร้อมลุยตลาดไทยเต็มตัว โดยมีการตั้งบริษัทฯ และทีมงานคนไทยเข้ามา รวมถึงรับมอบโรงงานประกอบรถยนต์เป็นที่เรียบร้อยแล้ว
สำหรับรถยนต์ที่จะเข้ามาทำตลาดในประเทศไทยยังไม่มีการเปิดเผยอย่างเป็นทางการ อย่างไรก็ตาม เกรท วอลล์ มีความโดดเด่นในด้านการผลิตรถแบบอเนกประสงค์สไตล์เอสยูวี ภายใต้แบรนด์ ฮาวาล (Haval) และรถปิกอัพ ในชื่อแบรนด์ พาวเวอร์(POER) รวมถึงการมีเทคโนโลยีรถยนต์ไฟฟ้าขนาดเล็กที่ทำตลาดในชื่อ โอรา (ORA)
มอเตอร์โชว์เลื่อนแล้วเลื่อนอีก
อีกหนึ่งผลกระทบโดยตรงจากสถานการณ์แพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ทำให้ งานแสดงรถยนต์ประจำปีอย่าง งาน บางกอก อินเตอร์เนชันแนล มอเตอร์โชว์ ซึ่งปกติจะจัดในช่วงปลายเดือนมีนาคมต่อเนื่องเดือนเมษายน ต้องมีการประกาศเลื่อนการจัดงานออกไปหลายครั้ง จนกระทั่งได้จัดอีกครั้งหลังสถานการณ์การแพร่ระบาดเริ่มคลี่คลายไปในทิศทางที่ดีขึ้น อันผลจากความร่วมมือของประชาชนและมาตรการควบคุมการแพร่ระบาดที่ดีของภาครัฐไทย
ขณะที่งานแสดงรถยนต์ใหญ่ระดับโลกหลายงานต้องยกเลิกการจัดหรือเลื่อนไปอย่างไม่มีกำหนด โดยเฉพาะงานใหญ่อย่างเจนีวา มอเตอร์โชว์ ที่ได้รับผลกระทบอย่างหนักเพราะรัฐบาลสวิสเซอร์แลนด์ประกาศล็อกดาวน์ก่อนเริ่มงานเพียงวันเดียวเท่านั้น
เมอร์เซเดส-เบนซ์ล้มแผนขาย EQC
ต่อเนื่องตั้งแต่ปลายปีที่แล้ว เมอร์เซเดส-เบนซ์ ได้มีการประกาศว่าจะทำตลาดรถยนต์ไฟฟ้ารุ่นใหม่ล่าสุด ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่าคือ รุ่น EQC ที่มีการเปิดตัวในตลาดโลกเป็นที่เรียบร้อยแล้ว และทางเมอร์เซเดส-เบนซ์ ประเทศไทย ได้ยื่นขอสนับสนุนการลงทุนตามเงื่อนไขของคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนโดยได้รับการอนุมัติผ่านฉลุย แต่ทว่า เกิดข้อปัญหาขึ้นเล็กน้อยจากความเข้าใจไม่ตรงกันของจำนวนในการนำเข้า
เนื่องจาก ตามเงื่อนไขในระยะเวลาที่ยังไม่มีรุ่นประกอบในประเทศออกมา มีการอนุญาตให้นำเข้ารถมาทำตลาดได้ โดยเสียอากรนำเข้าในอัตรา 0% ซึ่งภาครัฐมองว่า หากให้นำเข้าในจำนวนมากจะสูญเสียภาษีนำเข้า ส่วนเมอร์เซเดส-เบนซ์มองว่าหากนำเข้ามาน้อยจะไม่คุ้มค่าการลงทุน สำหรับจำนวนที่เมอร์เซเดส-เบนซ์ขออนุมัตินำเข้าคือ ราว 500 คัน ส่วนภาครัฐอนุมัติให้นำเข้าไม่กี่สิบคัน
ทั้งนี้ ขณะที่อยู่ระหว่างการเจรจาหาข้อยุติเรื่องจำนวนการนำเข้า โควิด-19 ได้เกิดการแพร่ระบาดขึ้น ทำให้ เมอร์เซเดส-เบนซ์ ประเทศไทย ตัดสินใจล้มแผนนำ EQC เข้ามาทำตลาด โดยจะทำตลาดรุ่นประกอบในประเทศเพียงอย่างเดียว ซึ่งยังไม่มีการประกาศว่าจะเป็นรุ่นใด
แผน “รถเก่าแลกใหม่” ล้มไม่เป็นท่า
กลายเป็นประเด็นร้อนแรงในช่วงปลายปี หลังจากที่มีการให้ข่าวจากภาครัฐที่ ประกาศว่ามีการขออนุมัติแผนการส่งเสริมการใช้งานรถยนต์ไฟฟ้า ด้วยการให้ส่วนลดพิเศษเป็นจำนวนสูงสุด 100,000 บาท ซึ่งจะมีเงื่อนไขคือ นำรถยนต์เก่ามาแลก
อย่างไรก็ตาม ด้วยความไม่ชัดเจนของเงื่อนไขและการดำเนินการ แต่กลับมีการปล่อยข่าวออกมา ทำให้ผู้บริโภคจำนวนไม่น้อยชะลอการตัดสินใจซื้อรถยนต์ออกไป เพื่อหวังรอการสนับสนุนจากภาครัฐซึ่งส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการทันที ดังนั้นรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องต้องออกมาให้ข่าวในภายหลังว่า โครงการรถเก่าแลกรถใหม่นั้นยุติและเลื่อนออกไปอย่างไม่มีกำหนด เนื่องจากยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจนแต่อย่างใด
รัฐเดินหน้ายานยนต์ไฟฟ้าเฟสสอง
ประเด็นเรื่องของการสนับสนุนให้เกิดการใช้งานและการลงทุนเกี่ยวกับยานยนต์ไฟฟ้า กลับมาสู่พื้นที่ข่าวอีกครั้ง หลังจากรัฐบาลได้ประกาศเปิดแผนการสนับสนุนการลงทุนยานยนต์ไฟฟ้า เฟสสองขึ้น ทั้งที่ การส่งเสริมการลงทุนเฟสแรกเพิ่งจะปิดไป และยังไม่มีค่ายรถใดเริ่มต้นจำหน่ายรถตามโครงการแม้แต่รายเดียว
ซึ่งเฟสสองภาครัฐได้เปิดโอกาสให้กับผู้ผลิตหลากหลายและกว้างมากขึ้นกว่าเฟสแรกทั้งรถยนต์ รถจักรยานยนต์ ยานยนต์ทางน้ำ รถบรรทุก รถโดยสารและรถสามล้อ สามารถยื่นขอรับการสนับสนุนการลงทุนได้ แน่นอนว่าการเปิดเฟสสองมีเป้าหมายสำคัญคือ ดึงการลงทุนจาก 2 ค่ายใหญ่ ได้แก่ เกรท วอลล์ ที่มาเมืองไทยอย่างแน่นอนแล้ว และอีกหนึ่งแบรนด์คือ เทสล่า ที่ต้องใช้แรงจูงใจในระดับสูงพิเศษ เพราะมีอินโดนีเซียเป็นคู่แข่งสำคัญในการดึงให้เทสล่าลงทุนตั้งฐานการผลิตรถยนต์ไฟฟ้ารอบใหม่นี้
นิสสัน ปรับกลยุทธ์
แม้จะไม่ใช่ผลโดยตรงจากโควิด-19 แต่ต้องยอมรับว่ามีส่วนช่วยทำให้นิสสัน มอเตอร์ ประเทศญี่ปุ่นปรับโครงสร้างการบริหารงานครั้งใหญ่ และมีการปิดโรงงานในหลายประเทศ โดยมีการปิดโรงงานนิสสันที่ประเทศอินโดนีเซีย แล้วยกระดับให้ประเทศไทยเป็นฐานการผลิตหลักของภูมิภาคอาเซียน
อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางข่าวดี นิสสัน มอเตอร์ ประเทศไทย กลับมีการประกาศยุติการทำตลาดรถยนต์ 3 รุ่นพร้อมกัน ได้แก่ เทียน่า, ซิลฟี่ และ เอ็กซ์เทรล สร้างความตกใจให้กับลูกค้าของนิสสัน เป็นจำนวนมาก แต่การเลิกขายดังกล่าวแท้จริงเป็นผลมาจากการปรับโครงสร้างการผลิตเพื่อนำไลน์การผลิตมาใช้ประกอบรถที่ได้รับความนิยมสูง นั่นคือ นิสสัน คิกส์ โดยไทยเป็นฐานการประกอบรถยนต์รุ่นนี้เพียงแห่งเดียว และมีการส่งกลับไปขายที่ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งมียอดจองสูงถึง 8,000 คัน หลังการเปิดตัวไม่นาน ทำให้มีระยะเวลารอการส่งมอบยาวนาน
ดังนั้นจึงเป็นเหตุผลที่ทำให้นิสสันต้องปรับไลน์เพื่อผลิต นิสสัน คิกส์ ให้ทันกับความต้องการพร้อมกับการประกาศรับสมัครพนักงานฝ่ายผลิตของนิสสัน มอเตอร์ ประเทศไทย เพิ่มถึง 2,000 อัตรา ท่ามกลางภาวะเช่นนี้
เคอนิกเส็กก์ รถราคา100 ล้านบาทลุยขายไทย
แบรนด์รถยนต์ระดับไฮเปอร์คาร์ “เคอนิกเส็กก์” จากประเทศสวีเดน ได้ตัวแทนจำหน่ายอย่างเป็นทางการในประเทศไทยและมีการเปิดตัวทำตลาดรถยนต์รุ่นแรกด้วยราคาค่าตัวเริ่มต้น 100 ล้านบาท ซึ่งมีโควต้าสำหรับประเทศไทยเพียง 4 คันเท่านั้น แน่นอนว่า ทุกคันมีมหาเศรษฐีชาวไทยจองหมดไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว แสดงให้เห็นว่า แม้จะเกิดวิกฤตเพียงใด แต่กำลังซื้อของกลุ่มลูกค้าในระดับบนสุดนั้น ยังคงมีอยู่เสมอ
ทั้งหมดเป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นในปี 2563 และทุกเรื่องส่งผลต่ออุตสาหกรรมรถยนต์บ้านเราทั้งในแง่บวกและลบ อย่างไรก็ตามในปีหน้า ฟ้าใหม่เราต้องมาจับตามองกันว่าตลาดรถยนต์จะกลับมาคึกคักมากน้อยขนาดไหนท่ามกลางโควิดที่ยังมองไม่เห็นจุดจบสักที
