เชียงใหม่ - ชลประทานเชียงใหม่ เร่งขุดลอกลำเหมืองพญาคำ เริ่มเฟสแรกระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร จากช่วงปากเหมือง ขยายความกว้างจาก 2-3 เมตร เป็น 6-8 เมตร และลึกลงไป 1-2 เมตร คาดแล้วเสร็จใน 1 เดือน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการไหลของน้ำตั้งแต่ช่วงต้นทางให้ไปถึงปลาย และเพียงพอหล่อเลี้ยงพื้นที่การเกษตร
วันนี้(10 พ.ย.68) นายเกื้อกูล มานะสัมพันธ์สกุล ผู้อำนวยการโครงการชลประทานเชียงใหม่ พร้อมด้วยนายเรืองวิทย์ ว่องไว ประธานกลุ่มผู้ใช้น้ำฝายพญาคำ และ นายวิสาขะ ปัญญาช่วย รองนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่ ลงพื้นที่บริเวณสะพานลำเหมืองพญาคำ ถนนเชียงใหม่ - ลำพูน อ.เมือง จ.เชียงใหม่ ติดตามการขุดลอกลำเหมืองพญาคำ เพื่อเปิดเส้นทางน้ำให้ไหลสะดวกมากยิ่งขึ้นและเป็นการช่วยเหลือพื้นที่ทางการเกษตร โดยการขุดลอกจะดำเนินการขุดให้ลึกลงไปประมาณ 1 - 2 เมตร และขุดขยายลำเหมืองที่กว้างแค่ 2 - 3 เมตร เป็น 6 - 8 เมตร เฟสแรกระยะ 2 กิโลเมตร ตั้งแต่ปากเหมืองพญาคำ ถึงด้านท้ายบริเวณหลังวัดเมืองสาตรหลวง ต.หนองหอย อ.เมือง จ.เชียงใหม่ โดยใช้แบคโฮขนาดเล็กจำนวน 2 คัน ซึ่งการขุดลอกในครั้งนี้ถือว่าเป็นการขุดในรอบ 20 กว่าปี หลังจากเกิดน้ำท่วมใหญ่ในปี 2567 ทำให้มีดินตะกอนทับถมจำนวนมาก
ทั้งนี้ผู้อำนวยการโครงการชลประทานเชียงใหม่ กล่าวว่า เหตุการณ์อุทกภัยในปีที่ผ่านมา ส่งผลกระทบกับเหมืองพญาคำ ทำให้มีตะกอนดินเข้ามาสะสมบริเวณตอนต้นของเหมืองพญาคำเป็นจำนวนมาก และทางกลุ่มผู้ใช้น้ำเหมืองพญาคำได้ทำหนังสือถึงจังหวัดเชียงใหม่ ขอความร่วมมือขอให้โครงการชลประทานเชียงใหม่ สำนักงานชลประทานที่ 1 มาขุดลอกลำเหมืองพญาคำ เริ่มตั้งแต่ปากเหมืองพญาคำ ใกล้กับร้านลาบบังเกอร์ จนถึงบริเวณวัดเมืองสาตรหลวง ระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร ทางโครงการชลประทานเชียงใหม่ได้นำเครื่องจักรเล็ก จำนวน 2 คัน พร้อมกำลังพลเข้ามาสนับสนุนในการขุดลอกเปิดเส้นทางน้ำ ขณะนี้ดำเนินการไปมากกว่า 300 เมตรแล้ว คาดว่าจะใช้ระยะเวลาในการดำเนินการประมาณ 1 เดือน จะแล้วเสร็จในช่วงต้นของเหมืองพญาคำ
สำหรับการขุดลอกเหมืองพญาคำในครั้ง จะมีส่วนช่วยเป็นอย่างมากที่จะนำน้ำจากลำเหมืองพญาคำไปสู่พื้นที่ตอนล่าง ช่วยเหลือพื้นที่การเกษตรทั้ง ต.ชมภู อ.สารภี และ ต.หนองหอย อ.เมืองเชียงใหม่ ต่อเนื่องไป ต.อุโมงค์ อ.เมือง จ.ลำพูน ที่จะมีน้ำใช้เพื่อการเกษตรที่ดีขึ้นและมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยนอกเหนือจากการช่วยส่งน้ำเพื่อการเกษตรแล้วยังช่วยเรื่องการระบายน้ำทั้งในเขตเมืองเชียงใหม่และอำเภอสารภี ลงไปสู่ลำน้ำกวง ลำน้ำแม่สะลาบต่อไป ทั้งภายหลังจากขุดช่วงต้นเหมืองพญาคำเสร็จเรียบร้อย จะมีการดำเนินการต่อเนื่องไปในพื้นที่หนองหอย ซึ่งขณะนี้ทางด้านนายกเทศมนตรีตำบลหนองหอยได้ทำหนังสือมาถึงโครงการชลประทานเชียงใหม่ ขอสนับสนุนช่วยเหลือในการขุดลอกลำเหมืองช่วงที่มีการคับแคบตื้นเขิน ที่จะมีโครงการต่อเนื่องในลำดับต่อไป
ด้านนายเรืองวิทย์ ว่องไว ประธานกลุ่มผู้ใช้น้ำฝายพญาคำ กล่าวว่า แต่ก่อนจะได้รับความร่วมจากกลุ่มผู้ใช้น้ำทำความสะอาดลำเหมืองฝายพญาคำ ขุดและนำมากองไว้ แต่ช่วงหลังทางกลุ่มผู้ใช้น้ำเหลือน้อยเพราะกลายชุมชนกลายสภาพเป็นสังคมเมืองมากกว่าทำการเกษตร ทำให้กำลังคนลดน้อยลงไปในการที่จะมาช่วยกันกำจัดวัชพืช และทำความสะอาด ซึ่งเป็นเวลานานหลายปีแล้วที่ไม่ได้มีการดำเนินการขุดลอกดินขึ้นมา ประกอบกับปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้นเนื่องจากน้ำท่วมในปี 2567 ที่ผ่านมา ทำให้ที่บริเวณปากเหมือง และตามเส้นทางต่างๆ มีโคลนเลนไหลมาทับถมลงในเหมืองพญาคำ จึงได้ขอความร่วมมือจากทางชลประทาน นำเครื่องจักรเข้ามาช่วยทำการขุดลอก ซึ่งบางจุดอาจจะเข้าถึงได้ยาก เพราะมีทั้งเสาไฟฟ้า และมีพื้นที่บางแห่งที่ไม่สามารถนำเครื่องจักรลงไปได้ จึงจะต้องใช้กำลังคนเข้ามาดำเนินการอีกครั้ง ซึ่งการขุดลอกครั้งนี้ หากไม่ดำเนินการจะทำให้น้ำที่เข้าปากเหมืองน้อยลงเรื่อยๆ และอาจจะส่งผลกระทบทำให้น้ำไหลไปไม่ถึงพื้นที่ที่อยู่ปลายทาง
ส่วนการปรับปรุงฝาย 3 แห่ง ในแม่น้ำปิงนั้น นายเรืองวิทย์ กล่าวว่า ที่ผ่านมามีการต่อต้าน เพราะเกรงว่าน้ำจะไม่ไหลเข้าเหมืองโดยเฉพาะช่วงต้นหรือปากเหมือง แต่ครั้งนี้ที่ได้ทำการขุดลอกแล้วน่าจะทำให้เกิดความมั่นใจ ที่ทางจังหวัดและชลประทานจะเข้ามาดำเนินการร่วมกันทำทุกวิถีทางทำให้น้ำไหลเข้าปากเหมืองพญาคำ เมื่อน้ำต้นทางไหลไปแรงและเร็ว ปลายทาง ก็จะไหลได้เร็วขึ้น เพราะปลายทางอยู่ ต.อุโมงค์ อ.เมือง จ.ลำพูน ซึ่งกลุ่มผู้ใช้น้ำในภาคการเกษตรมักจะมีปัญหาในช่วงหน้าแล้ง แม้ว่าจะมีการปรับปรุงฝาย หรือไม่ได้ปรับปรุงฝาย ก็จะมีปัญหาตลอด โดยจะมีการจัดสรรน้ำตามที่ได้มีการหารือร่วมกับชลประทานว่าแต่ละปีมีน้ำเท่าไหร่และจะบริหารจัดการอย่างไร ซึ่งปีนี้เชื่อว่าไม่น่าจะมีปัญหาในช่วงฤดูแล้งที่จะถึง เพราะปีนี้มีปริมาณน้ำมาก
