กรมส่งเสริมสหกรณ์แจงกรณีปัญหาสหกรณ์โคนมหนองโพราชบุรี จำกัด

กรมส่งเสริมสหกรณ์ ชี้แจงข้อเท็จจริงกรณี ประธานสหกรณ์โคนมหนองโพ ทำหนังสือถึง ป.ป.ช. ตรวจสอบหน่วยงานหลังใช้อำนาจโดยมิชอบในการดำเนินของสหกรณ์ แจงการประชุมเลือกตั้งประธานไม่เป็นไปตามข้อบังคับ

การประชุมใหญ่สามัญประจำปี 2565 ของสหกรณ์โคนมหนองโพราชบุรี จำกัด เมื่อวัน ที่ 3 พฤษภาคม 2566 เลือกตั้งประธานกรรมการ (จำนวน 1 คน) และกรรมการดำเนินการสหกรณ์ (จำนวน 6 คน) ผลการเลือกตั้งประธานกรรมการที่ประชุมใหญ่มีมติให้การรับรองนายกล้าหาญ แก้วจีน เป็นประธานกรรมการ แต่การเลือกตั้งดังกล่าวไม่เป็นไปตามข้อบังคับและระเบียบของสหกรณ์ที่กำหนดให้เลือกตั้งโดยวิธีลับ

ตามที่ปรากฏเป็นข่าว “ประธานสหกรณ์โคนมหนองโพ วอน ป.ป ช. ตรวจสอบหน่วยงานหลังใช้อำนาจโดยมิชอบ” นั้น กรมส่งเสริมสหกรณ์ ขอชี้แจงข้อเท็จจริงว่า การประชุมใหญ่สามัญประจำปี 2565 ของสหกรณ์โคนมหนองโพราชบุรี จำกัด เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม 2566 เลือกตั้งประธานกรรมการ (จำนวน 1 คน) และกรรมการดำเนินการสหกรณ์ (จำนวน 6 คน) ผลการเลือกตั้งประธานกรรมการที่ประชุมใหญ่มีมติให้การรับรองนายกล้าหาญ แก้วจีน เป็นประธานกรรมการ แต่การเลือกตั้งดังกล่าวไม่เป็นไปตามข้อบังคับและระเบียบของสหกรณ์ที่กำหนดให้เลือกตั้งโดยวิธีลับ

ซึ่งในการเลือกตั้งกรรมการดำเนินการอีก 6 คนนั้นเลือกตั้งโดยวิธีลับ ทั้งที่ในวาระการเลือกตั้งประธานกรรมการเจ้าหน้าที่จากสำนักงานสหกรณ์จังหวัดราชบุรีได้ทำการทักท้วงด้วยวาจาแล้ว แต่ยังทำการเลือกตั้งที่ฝ่าฝืนข้อบังคับและระเบียบของสหกรณ์

สหกรณ์จังหวัดราชบุรีในฐานะรองนายทะเบียนสหกรณ์ จึงมีคำสั่งเพิกถอนมติที่ประชุมใหญ่ครั้งดังกล่าว เฉพาะส่วนที่เลือกตั้งประธานกรรมการ ต่อมาสหกรณ์ได้ยื่นคำอุทธรณ์โต้แย้งคำสั่ง และคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ได้มีมติยกอุทธรณ์ ในปัจจุบัน นายกล้าหาญ ได้นำคดีขึ้นฟ้องต่อศาลปกครองเพชรบุรี การออกคำสั่งของรองนายทะเบียนสหกรณ์ที่เพิกถอนมติการประชุมใหญ่สามัญประจำปี 2565 เป็นการกำกับดูแลให้สหกรณ์ปฏิบัติตามกฎ กติกา ของสหกรณ์ นั่นคือ ข้อบังคับและระเบียบของสหกรณ์ที่ได้มีการตกลงกันไว้ในหมู่สมาชิก เพื่อประโยชน์ของสหกรณ์โดยรวม

สำหรับกรณีการเลือกตั้งประธานกรรมการที่ว่างอยู่ตอนนี้ สหกรณ์จังหวัดราชบุรี ในฐานะรองนายทะเบียนสหกรณ์ ปฏิบัติการแทนนายทะเบียนสหกรณ์ มีคำสั่งให้กรรมการดำเนินการที่เหลืออยู่ (7 คน) เรียกประชุมใหญ่วิสามัญเลือกตั้งประธานกรรมการและกรรมการดำเนินการ 8 คน ภายในวันที่ 14 มกราคม 2567 และปฏิบัติตามข้อบังคับและระเบียบของสหกรณ์ ห้ามมิให้คณะกรรมการดำเนินการที่เหลืออยู่กระทำการใดอันเป็นอำนาจหน้าที่ของกรรมการดำเนินการ และหรือคณะกรรมการดำเนินการโดยทันที

นับแต่วันที่สหกรณ์ได้รับแจ้งคำสั่ง มิฉะนั้น คณะกรรมการดำเนินการจะต้องร่วมกันรับผิดหากเกิดความเสียหายอย่างใดๆ ต่อสหกรณ์ ซึ่งสหกรณ์ได้อุทธรณ์คำสั่งและชี้แจงว่ามีกำหนดจัดประชุมใหญ่และเลือกตั้งในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2567 และเลือกตั้งเพียงกรรมการ 7 คน โดยไม่มีการเลือกตั้งประธานกรรมการ เพราะรอฟังผลขอทุเลาการบังคับตามคำสั่งจากศาลปกครองเพชรบุรีก่อน และยืนยันว่า ตนยังสามารถอยู่ในวาระประธานกรรมการอยู่ได้ และสหกรณ์จังหวัดราชบุรีในฐานะรองนายทะเบียนสหกรณ์ปฏิบัติการแทนนายทะเบียนสหกรณ์ ได้แจ้งให้ดำเนินการจัดประชุมใหญ่วิสามัญและเลือกตั้งประธานกรรมการภายในระยะเวลาที่กำหนด เพื่อไม่ให้เกิดความเสียหายต่อสหกรณ์ รวมทั้งสร้างความเชื่อมั่นต่อคู่ค้าของสหกรณ์และสมาชิกของสหกรณ์

นอกจากนี้ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดราชบุรี ได้รับเรื่องร้องเรียนที่เกี่ยวกับการดำเนินการที่มีการไม่เป็นไปตามข้อบังคับและระเบียบของสหกรณ์อีกหลายเรื่อง ซึ่งธุรกิจของสหกรณ์โคนมหนองโพ จำกัด มีธุรกิจขนาดใหญ่ และมีความซับซ้อน มีรายละเอียดของเอกสารจำนวนมาก จึงต้องมีการตรวจสอบข้อเท็จจริง การตรวจการสหกรณ์ที่ต้องอาศัยความร่วมมือหลายๆ ด้าน รวมทั้งต้องเชิญผู้เกี่ยวข้องกับเรื่องนั้นๆ มาชี้แจงข้อเท็จจริงเพิ่มเติม เพื่อให้มีเอกสารหลักฐานที่ชัดเจน เชื่อถือได้ ในการออกคำสั่งทางปกครองเพื่อกำหนดวิธีการแก้ไขให้สหกรณ์ดำเนินการอย่างถูกต้อง

ดังนั้น การดำเนินการดังกล่าวจะต้องมีความรอบคอบและทำภายในกรอบเวลาอันสมควร โดยสำนักงานสหกรณ์จังหวัดราชบุรีไม่ได้รับการสั่งการจากผู้ใด แต่เป็นการปฏิบัติตามหน้าที่ที่เป็นไปตามอำนาจหน้าที่ได้รับมอบหมายจากนายทะเบียนสหกรณ์ และแม้ว่าปัจจุบันสำนักงานสหกรณ์จังหวัดราชบุรี ยังไม่มีสหกรณ์จังหวัดมาดำรงตำแหน่ง ผู้รักษาราชการแทนสหกรณ์จังหวัดย่อมมีอำนาจหน้าที่เช่นเดียวกับผู้ซึ่งตนแทน เมื่อนายทะเบียนสหกรณ์แต่งตั้งสหกรณ์จังหวัดเป็นรองนายทะเบียนสหกรณ์ จึงมีเจตนาถึงตำแหน่งไม่ใช่ตัวบุคคลแต่อย่างใด ดังนั้น ผู้รักษาราชการแทนสหกรณ์จังหวัดจึงมีอำนาจหน้าที่เช่นเดียวกัน

กรณีที่กล่าวหาว่าคณะกรรมการสหกรณ์ชุดปัจจุบัน ได้ถูกเจ้าหน้าที่กรมฯ ที่ไม่เป็นกลาง และไม่ได้พิจารณาคำสั่งสหกรณ์ ที่ 52/2566 ลงวันที่ 31 มีนาคม 2566 ไม่พบว่าคณะกรรมการเลือกตั้งมีหน้าที่ถอดถอนสิทธิผู้สมัครรับเลือกตั้ง

สำนักงานสหกรณ์จังหวัดราชบุรี พบว่าก่อนการประชุมใหญ่สามัญประจำปี 2565 สหกรณ์มีเพียงประกาศสหกรณ์ ที่ 9/2566 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการเลือกตั้งประธานกรรมการ และกรรมการดำเนินการ ประกาศ ณ วันที่ 31 มีนาคม พ.ศ.2566 และไม่ได้ระบุอำนาจหน้าที่ว่าคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์มีอำนาจหน้าที่ในการถอดถอนสิทธิผู้สมัครรับเลือกตั้งแต่อย่างใด ภายหลังได้มีการตรวจสอบข้อเท็จจริงแล้ว ได้ให้คำแนะนำ และกำชับไปยังคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ ให้ดำเนินการตามอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการเลือกตั้งคณะกรรมการสหกรณ์ตามระเบียบและข้อบังคับสหกรณ์กำหนดเอาไว้แต่หากผู้ถูกถอดถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเห็นว่าตนได้รับความเสียหายจากกรณีดังกล่าว ย่อมมีสิทธิตามกฎหมายที่จะเรียกร้องค่าเสียหายได้

นายวิศิษฐ์ ศรีสุวรรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กล่าวว่า ในฐานะนายทะเบียนสหกรณ์ มีอำนาจหน้าที่ในการคุ้มครองระบบสหกรณ์ เมื่อได้รับเรื่องร้องเรียนจากสมาชิกสหกรณ์ ซึ่งมีช่องทางในการรับเรื่องร้องเรียนหลายช่องทาง และได้ส่งให้หน่วยที่เกี่ยวข้องตรวจสอบข้อเท็จจริง เช่น ทีมตรวจการสหกรณ์ในแต่ละจังหวัด หรือทีมตรวจการเฉพาะกิจระดับเขต เพื่อหาข้อเท็จจริงในการดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ตามกฎหมายว่าด้วยสหกรณ์และกฎหมายที่เกี่ยวข้องในกรณีสหกรณ์โคนมหนองโพ จำกัด ได้มีการตรวจสอบโดยทีมตรวจการสหกรณ์ของจังหวัด และทีมตรวจการเฉพาะกิจระดับเขต เพื่อตรวจสอบข้อเท็จจริง สร้างความเป็นกลาง เมื่อตรวจพบว่ามีการกระทำที่ไม่เป็นไปตามกฎหมาย ข้อบังคับ หรือระเบียบของสหกรณ์ รองนายทะเบียนสหกรณ์ ผู้รับมอบอำนาจได้ดำเนินการไปตามอำนาจหน้าที่ตามที่นายทะเบียนสหกรณ์มอบหมาย