บุรีรัมย์ - บ้านหนองตราดน้อย บุรีรัมย์ เป็นชุมชนที่ชาวบ้านตื่นตัวคัดแยกขยะมูลฝอยตั้งแต่ต้นทางเพื่อลดปริมาณขยะ ทั้งยังต่อยอดเปลี่ยนขยะรีไซเคิลเป็นกองทุนสวัสดิการ ตั้ง “ธนาคารขยะรีไซเคิล คุ้มครองชีวิต” สมาชิกเสียชีวิตมีเงินสงเคราะห์ศพจ่ายให้รายละ 9,000 -12,000 บาท
วันนี้ (17 ก.ย.) ชุมชนบ้านหนองตราดน้อย เริ่มทำการคัดแยกขยะมาตั้งแต่ปี 2560 โดยแต่ละครัวเรือนจะบริหารจัดการขยะมูลฝอยของตัวเองตั้งแต่ต้นทาง หากเป็นเศษอาหารจากการเหลือรับประทานก็จะนำไปเลี้ยงสัตว์ บางส่วนเทใส่หลุมรอให้ย่อยสลายเป็นปุ๋ย แล้วนำไปใช้ประโยชน์สำหรับปลูกพืชผัก ต้นไม้ ส่วนขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ เช่น กระดาษ พลาสติก แก้ว เหล็ก หรืออะลูมิเนียม จะคัดแยกไว้เข้าร่วมโครงการธนาคารขยะรีไซเคิล คุ้มครองชีวิต ที่ทางเทศบาลเมืองชุมเห็ดก่อตั้งขึ้น
โดยจะมีเจ้าหน้าที่นำรถมาตระเวนรับขยะรีไซเคิลในชุมชนเฉลี่ยเดือนละ 1 ครั้ง พร้อมจดบันทึกทั้งปริมาณ ประเภทขยะ และมูลค่าของขยะ ที่แต่ละครัวเรือนนำมาเข้าร่วมโครงการฯ ไว้ในสมุดคู่ฝาก จากนั้นเจ้าหน้าที่จะนำขยะรีไซเคิลที่เก็บรวบรวมจากชุมชนไปขายที่ร้านรับซื้อของเก่า แล้วนำเงินเข้ากองทุนบุญธนาคารขยะรีไซเคิลคุ้มครองชีวิต เมื่อสมาชิกเสียชีวิตก็จะนำเงินดังกล่าวไปมอบเป็นค่าจัดการศพเพื่อแบ่งเบาภาระให้ครอบครัวผู้เสียชีวิต
ส่วนขยะมูลฝอยที่ไม่สามารถใช้ประโยชน์หรือรีไซเคิลได้ ทางเทศบาลจะมีรถเก็บขยะหมุนเวียนไปเก็บสัปดาห์ละ 2 วัน เพื่อนำไปทิ้งที่บ่อกำจัดขยะของเทศบาลเมืองบุรีรัมย์ ซึ่งก็ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพราะในพื้นที่ไม่มีบ่อกำจัดเป็นของตัวเอง
หลังจากชาวบ้านในชุมชนหนองตราดน้อยกว่า 160 ครัวเรือนให้ความร่วมมือในการคัดแยกขยะตั้งแต่ต้นทาง ทำให้ปริมาณขยะในชุมชนลดน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด และเมื่อปี 2565 ชุมชนบ้านหนองตราดน้อยก็ได้รับรางวัลชุมชนปลอดขยะจากกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมด้วย
น.ส.รัชนก วงศ์ไพศาลสิริกุล ผู้ใหญ่บ้านหนองตราดน้อย บอกว่า เมื่อก่อนที่มีถังขยะของทางเทศบาลเมืองชุมเห็ดมาตั้งบริการไว้หน้าบ้าน แต่ละครัวเรือนก็จะนำขยะมาทิ้งโดยไม่มีการคัดแยกก่อน ทำให้เกิดกลิ่นเหม็นเน่า และเกิดปัญหาทะเลาะกันของคนในชุมชน จึงนำปัญหาที่เกิดขึ้นเข้าที่ประชุมประชาคมหมู่บ้าน แล้วเสนอให้เทศบาลมาเก็บถังขยะที่ตั้งหน้าบ้านออก ให้แต่ละครัวเรือนบริหารจัดการขยะในครัวเรือนของตัวเอง จากนั้นจึงนำไปสู่โครงการคัดแยกขยะขึ้นเพื่อลดปริมาณขยะมูลฝอยตั้งแต่ต้นทาง ทั้งรณรงค์ให้งดการใช้ถุงพลาสติกด้วยการส่งเสริมให้นำภาชนะ หรือตะกร้า ไปซื้อของที่ร้านค้าด้วย เมื่อคนในชุมชนตื่นตัวให้ความร่วมมือแล้ว จึงเกิดแนวคิดอยากให้เป็นชุมชนต้นแบบปลอดขยะ
ต่อมาปี 2561 ชุมชนบ้านหนองตราดน้อย จึงได้ทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือการจัดการขยะมูลฝอยอย่างครบวงจรกับเทศบาลเมืองชุมเห็ด เพื่อให้เกิดความร่วมมือกันระหว่างเทศบาลเมืองชุมเห็ดที่มีภารกิจหน้าที่ในการเก็บ ขน และกำจัดสิ่งปฏิกูลมูลฝอยที่เกิดขึ้นในเขตพื้นที่รับผิดชอบ ด้วยการกำจัดขยะมูลฝอยให้มีประสิทธิภาพถูกต้องตามหลักวิชาการ โดยการคัดแยกขยะมูลฝอยจากต้นทาง ทั้งยังต่อยอดเป็นโครงการธนาคารขยะรีไซเคิล เพื่อเป็นสวัสดิการให้ชาวบ้านที่เข้าร่วมโครงการด้วย
ด้าน ร.ต.ต.สมชาย ภิรมย์ชาติ นายกเทศมนตรีเมืองชุมเห็ด กล่าวว่า จากจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้ปริมาณขยะมูลฝอยเพิ่มขึ้นตามไปด้วย ดังนั้นทางเทศบาลจึงได้รณรงค์ส่งเสริมให้ทั้ง 22 ชุมชนในพื้นที่ตำบลชุมเห็ด ได้ทำการคัดแยกขยะตั้งแต่ต้นทาง เพื่อร่วมลดปริมาณขยะ ตามนโยบายของกรมส่งเสริมปกครองท้องถิ่นด้วย โดยได้มีการจัดเจ้าหน้าที่ออกให้ความรู้ในการคัดแยก และรีไซเคิล ต่อยอดก่อตั้งธนาคารขยะคุ้มครองชีวิตด้วย เพื่อให้ชาวบ้านที่เข้าร่วมโครงการได้รับสวัสดิการด้วย ซึ่งชาวบ้านทั้ง 22 ชุมชนให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี โดยเฉพาะบ้านหนองตราดน้อยซึ่งทำมาอย่างต่อเนื่องถึง 6 ปี ส่วนชุมชนอื่นก็เริ่มตื่นตัวเช่นกัน
สำหรับเทศบาลเมืองชุมเห็ดมีปริมาณขยะมูลฝอยที่จัดเก็บไปทิ้งยังบ่อขยะเดือนละประมาณ 12 ตัน ซึ่งหลังจากรณรงค์ให้คัดแยกขยะตั้งแต่ต้นทาง ปริมาณขยะมูลฝอยก็ลดน้อยลง และเชื่อว่าหากทุกชุมชนให้ความร่วมมือในการคัดแยก ขยะที่จะนำไปกำจัดก็จะลดปริมาณลงอย่างต่อเนื่อง