สุโขทัย - รวมๆ แล้วอายุร่วมพันปี..คุณปู่คุณตาศรัทธาวัดโตนด วัย 70-90 ปี รวมกลุ่มงัดภูมิปัญญา-ฝีมือช่าง บูรณะซ่อมแซม “ล้ออิแอ่ว” เกวียนโบราณที่มาก่อน “ล้อเกวียน” หวังเก็บไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษา
วันนี้ (25 ก.ย. 65) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ศรัทธาชาวบ้านผู้สูงวัยเป็นคุณปู่และคุณตา อายุ 70-90 ปี กว่า 10 คน รวมกลุ่มกันที่วัดวาลุการาม (วัดโตนด) หมู่ 2 ต.โตนด อ.คีรีมาศ จ.สุโขทัย เพื่อลงมือช่วยบูรณะซ่อมแซม “ล้ออิแอ่ว” หรือเกวียนโบราณเก่าแก่เกือบ 200 ปี เพื่ออนุรักษ์ไว้ให้คนรุ่นหลังได้เห็น โดยช่างฝีมือหนึ่งในนั้นเป็นคุณปู่ อายุ 92 ปี ถีบจักรยานคู่ใจจากบ้านมาที่วัด ไปกลับวันละ 6 กิโลเมตร เพื่อมาช่วยงานนี้
นายประเทือง ชำนาญ อายุ 92 ปี ชาวบ้านโตนด บอกว่า พระครูธำรงบุญเขต เจ้าคณะตำบลโตนด และเจ้าอาวาสวัดวาลุการาม ได้รวบรวมเครื่องมือของใช้โบราณไว้จำนวนมาก และมีความตั้งใจจะอนุรักษ์ “ล้ออิแอ่ว” หรือเกวียนโบราณ อายุเกือบ 200 ปี ไว้ให้ลูกหลานรุ่นหลังได้ดูได้ศึกษา
ดังนั้นคนเฒ่าคนแก่ที่พอมีฝีมือช่างก็เลยมารวมตัวกันช่วยบูรณะล้ออิแอ่วให้คงสภาพดีดังเดิม โดยใช้เชือกหวายและไม้ประดู่เป็นชิ้นส่วนประกอบ มีซ่อมแซมครั้งแรกจำนวน 3 ลำ
นายประเทืองเล่าให้ฟังว่า คนที่นี่สมัยก่อนจะใช้ควายเทียมล้ออิแอ่วเป็นยานพาหนะในการเดินทาง และบรรทุกข้าวเปลือก พอเวลาล้อหมุนทำให้เพลาที่เป็นไม้เกิดการเสียดสีกัน จะมีเสียงดังอิแอ่วๆๆๆ ไปตลอดทาง ชาวบ้านจึงเรียกว่า “ล้ออิแอ่ว”
ส่วนคำว่า “ล้อเกวียน” นั้นมาทีหลัง ห่างกันเป็นร้อยปี และต่างกันตรงที่ล้อเกวียนจะมีแผ่นเหล็กหุ้ม และเพลาก็เป็นเหล็กกลม แต่ล้ออิแอ่วนั้นทำจากชิ้นส่วนไม้ทั้งหมด ไม่มีเหล็กปน ชื่อเรียกกับความหมายจึงแตกต่างกัน
และนอกจาก “ล้ออิแอ่ว” ที่วัดวาลุการามแห่งนี้ ก็ยังมีการสานตะข้องยักษ์ กระบุงยักษ์ กระด้งยักษ์ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 3 เมตร ตั้งแสดงอยู่บนศาลาการเปรียญ เพื่อให้ญาติโยมและเยาวชนรุ่นหลังได้ดูอีกด้วย