ศูนย์ข่าวศรีราชา - องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ร่วมกับกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ดำเนินโครงการวิจัย “การฟื้นฟูพฤติกรรมนกกระสาคอขาว พร้อมทดลองปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ” ณ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่ จ.บุรีรัมย์ หนึ่งในพื้นที่ป่าอนุรักษ์มรดกโลก
นายอรรถพร ศรีเหรัญ ผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย เปิดเผยว่า องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ร่วมกับกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ดำเนินโครงการวิจัย “การฟื้นฟูพฤติกรรมนกกระสาคอขาวและการทดลองปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ” ณ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่ จ.บุรีรัมย์ หนึ่งในพื้นที่ป่าอนุรักษ์มรดกโลก ดินแดนแห่ง “เมืองปราสาทหิน ถิ่นภูเขาไฟ ผ้าไหมสวย รวยวัฒนธรรม เลิศล้ำเมืองกีฬา” ภายใต้การสนับสนุนของสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และบริษัทแปซิฟิค เฮลธ์ แคร์ จำกัด เพื่อให้นกกระสาคอขาว ที่เป็นนกกระสาขนาดกลางที่แทบไม่พบแล้วในธรรมชาติของประเทศไทยได้ฟื้นฟูประชากรขึ้นได้ใหม่อีกครั้ง
โดยก่อนหน้านี้ สวนสัตว์เปิดเขาเขียว องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย มีการใช้กระบวนการศึกษาวิจัยและใช้เวลานานหลายสิบปีจึงประสบความสำเร็จในการขยายพันธุ์นกกระสาคอขาว จากจำนวนไม่กี่ตัว จนมีประชากรนกกระสาคอขาวที่มั่นคง มีจำนวนมากพอ และมีองค์ความรู้ที่จะจัดทำโครงการปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ เพื่อกู้วิกฤตก่อนการสูญพันธุ์ครั้งนี้ รวมถึงคืนความสมดุลสู่ระบบนิเวศพื้นที่ชุ่มน้ำ และสร้างต้นทุนให้พื้นที่ธรรมชาติที่ทำการปล่อยสำหรับสรรพชีวิตต่างๆ
นายอรรถพร เผยอีกว่า การนำนกกระสาคอขาวปล่อยคืนสู่พื้นที่ธรรมชาติถือเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยุ่งยาก ซับซ้อน ท้าทาย และต้องใช้เวลาดำเนินงานนานมาก นักวิจัยและทีมงานกลุ่มเล็กๆ ต้องพยายามเก็บข้อมูลหลายประเด็น ไม่ว่าจะเป็นการฟื้นฟูพฤติกรรมตามธรรมชาติให้นกกระสาคอขาวที่เกิด และเติบโตในสภาพการเพาะเลี้ยงอยู่นานกว่า 3 ปี การคัดเลือกพื้นที่ที่เหมาะสมต่อการทดลองปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ การดำเนินงานการขออนุญาตที่เป็นไปตามกฎหมาย การดำเนินการปล่อยที่เป็นไปตามแนวทางการปล่อยสัตว์คืนสู่ธรรมชาติของ IUCN SSC และ AZA Guideline ตลอดจนการศึกษาเทคนิคที่จะใช้ในการติดตามตัวสัตว์ที่เหมาะสม
โดยในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคม 2563 สวนสัตว์เปิดเขาเขียวได้เริ่มทดลองปล่อยนกกระสาคอขาว ที่ได้รับการฟื้นฟูพฤติกรรมปล่อยคืนสู่ธรรมชาติในพื้นที่สวนสัตว์ จำนวน 6 ตัว ในจำนวนนี้ 1 ตัว ได้ติดตั้ง อุปกรณ์ติดตามตัวขนาดเล็กไปด้วย จำนวน 1 เครื่อง เพื่อการทดสอบความเป็นไปได้ทางเทคนิคต่างๆ และการศึกษานิเวศการแพร่กระจายภายหลังการปล่อย ข้อมูลที่ได้จะถูกนำมาใช้ในกระบวนการปล่อย ณ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่ จังหวัดบุรีรัมย์ ในเวลาต่อมา ซึ่งเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่ จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นพื้นที่ที่ได้รับการประเมินจากสวนสัตว์เปิดเขาเขียว และสำนักอนุรักษ์ และวิจัย องค์การสวนสัตว์แล้วว่าเป็นพื้นที่ที่เหมาะสม
โดยเมื่อวันที่ 29 มี.ค.64 ที่ผ่านมา นกกระสาคอขาว ที่ได้รับการคัดเลือก จำนวน 14 ตัว ถูกเคลื่อนย้ายเข้าสู่กรงพักสัตว์ที่เป็นกรงเตรียมปล่อย ณ พื้นที่ป่าอนุรักษ์ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่ จังหวัดบุรีรัมย์ เพื่อให้นกมีการปรับตัวและเรียนรู้สภาพแวดล้อมตามธรรมชาติที่จะเป็นบ้านแห่งใหม่ให้พวกเขาในเวลาต่อมา พร้อมทั้งติดตั้งเครื่องระบุพิกัดตำแหน่ง GPS ขนาดเล็กติดตัวไปด้วย จำนวน 2 ตัว
ทั้งนี้ ขอให้คนไทยทุกภาคส่วนร่วมกันสร้างสังคมที่เติบโตอย่างเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมให้เกิดขึ้นในท้องถิ่นของปวงชนชาวไทยสืบต่อไป
