เชียงใหม่ - ทีมงานขับเคลื่อนเชียงใหม่สู่มรดกโลกลุยเต็มเหนี่ยว จัดเตรียมเอกสารให้ยูเนสโกดูอย่างไม่เป็นทางการและให้ข้อชี้แนะอีกครั้ง หากแทบไร้ที่ติเตรียมชงให้รัฐบาลพิจารณาเสนอชื่อเป็นตัวแทนประเทศเข้าชิง มั่นใจความพร้อมการรักษาเมืองเก่า
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชาญณรงค์ ศรีสุวรรณ อาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และหัวหน้าทีมสถาปัตยกรรม คณะทำงานโครงการขับเคลื่อนเมืองเชียงใหม่สู่เมืองมรดกโลก เปิดเผยความคืบหน้านับตั้งแต่เชียงใหม่ได้รับการประกาศให้เป็นหนึ่งในรายชื่อเบื้องต้น (Tentative List) ของแหล่งมรดกโลก โดยยูเนสโกในปี 2557ว่า ขณะนี้ทางทีมงานอยู่ในระหว่างการจัดเตรียมเอกสารข้อเสนอ (Domination Dossier) ที่ว่าด้วยคุณค่าอันโดดเด่นเป็นสากลของเมืองเชียงใหม่และวิธีการรักษาให้ทางยูเนสโกพิจารณา
โดยที่ผ่านมาเชียงใหม่เคยนำเสนออย่างไม่เป็นทางการให้ทางยูเนสโกพิจารณามาแล้วครั้งหนึ่ง เพื่อขอคำเสนอแนะนำกลับมาปรับปรุง เวลานี้กำลังอยู่ระหว่างการจัดทำอีกครั้งและนำไปปรึกษากับสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ให้ช่วยพิจารณาตรวจสอบร่าง แล้วจากนั้นจะนำเสนออย่างไม่เป็นทางการให้ยูเนสโกพิจารณาและเสนอแนะอีกครั้ง หากไม่มีการแก้ไขหรือแก้ไขน้อยมาก จะจัดทำเอกสารข้อเสนออย่างเป็นทางการให้พิจารณาประกาศเป็นรายชื่อถาวรต่อไป
อย่างไรก็ตาม ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชาญณรงค์ยอมรับว่า จากนี้ยังมีขั้นตอนอีกหลายอย่างนอกเหนือจากการที่ยูเนสโกจะเปิดรับเอกสารข้อเสนออย่างเป็นทางการเพียงปีละครั้ง และจะต้องส่งถึงก่อนเดือน ก.พ.ของทุกปี เพราะกระบวนการส่งเอกสารข้อเสนออย่างเป็นทางการต้องขึ้นอยู่กับรัฐบาลโดย สผ. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กับกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรมด้วยว่าจะพิจารณาเสนอรายชื่อเมืองเชียงใหม่หรือไม่ เพราะปัจจุบันประเทศไทยยังมีอีกหลายแห่งที่อยู่รายชื่อเบื้องต้น (Tentative List) ของแหล่งมรดกโลก เช่น นครศรีธรรมราช, ศรีเทพ, ภูพระบาท เป็นต้น อีกทั้งปัจจุบันยูเนสโกกำหนดด้วยว่าในแต่ะละปีให้แต่ละประเทศนำเสนอชื่อได้เพียง 2 รายชื่อเท่านั้น เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติอย่างละ 1 รายชื่อ ดังนั้น การจะพิจารณาว่าจะเสนอรายชื่อใดต้องขึ้นอยู่กับนโยบายของรัฐบาลด้วย โดยในส่วนความพร้อมของเมืองเชียงใหม่นั้น คณะทำงานมีความมั่นใจว่ามีความพร้อมเป็นอย่างมาก
ขณะเดียวกัน ผศ.ดร.ชาญณรงค์บอกว่า นอกจากการเตรียมความพร้อมด้านเอกสารแล้ว ในส่วนการเตรียมความพร้อมด้านการรักษาและบริหารจัดการเมืองมีการทำการควบคู่กันไปอย่างต่อเนื่องด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะการเตรียมเมืองให้มีความพร้อมเป็นไปตามแผนการจัดการในเอกสาร ซึ่งได้ผนึกกำลังความร่วมมือทุกภาคส่วนและหน่วยงานมาร่วมกันในการขับเคลื่อนนำแผนการจัดการไปสู่การปฏิบัติจริง โดยที่ผ่านมามีหลายหน่วยงานที่ตอบสนองเป็นอย่างดีด้วยการจัดทำแผนงานให้สอดคล้องกัน ยกตัวอย่างเช่น การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) ที่จัดทำแผนและงบประมาณในการนำสายไฟฟ้าในสี่เหลี่ยมคูเมืองลงใต้ดิน เป็นต้น นอกจากนี้ตลอดช่วงหลายปีที่ผ่านมานับตั้งแต่มีการผลักดันเรื่องมรดกโลกยังได้มีการปรับเปลี่ยนเทศบัญญัติในการควบคุมอาคารและการก่อสร้างในพื้นที่สี่เหลี่ยมคูเมืองเก่า ซึ่งส่งผลดีอย่างมากต่อการรักษาเมืองเก่า อย่างไรก็ตาม พบว่ายังมีความจำเป็นต้องเพิ่มเติมในพื้นที่แนวกันชนเพื่อให้เกิดความสอดคล้องกลมกลืนกันกับการรักษาเมืองเก่าด้วย
ทั้งนี้ ผศ.ดร.ชาญณรงค์บอกว่า ปัจจุบันแม้ว่าเชียงใหม่จะยังไม่ได้รับการประกาศเป็นมรดกโลก แต่หากนับตั้งแต่วันแรกที่มีการริเริ่มความคิดเรื่องนี้ต้องถือว่าเชียงใหม่เดินมาไกลจากจุดเริ่มต้นมากแล้ว เพราะเดิมมีน้อยคนมากที่เชื่อว่าจะเป็นไปได้ ขณะที่ทุกวันนี้หลายอย่างเป็นรูปเป็นร่างชัดเจนและเกิดความร่วมมือมากขึ้นตามลำดับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการทำให้เมืองเชียงใหม่มีเป้าหมายและทิศทางที่ชัดเจนเกี่ยวกับการพัฒนาและรักษาเมืองเก่าควบคู่กันไป ซึ่งตามข้อกำหนดของยูเนสโกนั้น การอยู่ในรายชื่อเบื้องต้น (Tentative List) จะมีระยะเวลา 10 ปี เพื่อเตรียมพร้อมและปรับเปลี่ยนสู่การเป็นรายชื่อถาวร โดยการขับเคลื่อนให้เมืองเชียงใหม่ได้รับการประกาศรับรองเป็นมรดกโลกถือเป็นเป้าหมาย อย่างไรก็ตาม ในระหว่างที่ยังเป็นไปตามเป้าหมายต้องถือว่าเชียงใหม่เป็นมรดกโลกของคนเชียงใหม่และคนไทยอยู่แล้ว อีกทั้งอย่างน้อยการขับเคลื่อนนี้ทำให้ได้เกิดทิศทางและแผนงาน รวมทั้งความร่วมมือจากทุกภาคส่วนในการพัฒนาและรักษาเมืองเก่าแห่งนี้ซึ่งน่าจะเป็นสิ่งสำคัญที่สุด
