น่าน - หนุ่มชาวเขาเมืองน่านปลูกข้าวโพดขายขาดทุนยับเยิน หันมาประดิษฐ์เตานึ่งข้าวแบรนด์ “ผัวนึ่งข้าว” เน้นคุณภาพ-ทนทาน ขายดิบขายดีสร้างรายได้เดือนละหลายหมื่น จนเลิกทำไร่ข้าวโพด
นายอนุรักษ์ ย่านสากล หนุ่มชาวเขาเผ่าม้ง อยู่บ้านเลขที่ 300/3 ต.ป่ากลาง อ.ปัว จ.น่าน ที่กำลังเร่งมือทำเตานึ่งข้าวขนาดต่างๆ เพื่อนำออกจำหน่าย เล่าให้ฟังว่า ครอบครัวมีอาชีพทำการเกษตร ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ขายมาตั้งแต่รุ่นปู่ย่า แต่ก็ไม่เคยมีเงินเก็บ บางครั้งขาดทุนจากค่าปุ๋ย ค่ายา และราคาผลผลิตตกต่ำ จึงหันหาอาชีพอื่นทำ
โดยได้นำเศษเหล็กจากร้านรับซื้อของเก่ามาประดิษฐ์เป็นเตาถ่านใช้นึ่งข้าวในครัวเรือน และเมื่อเพื่อนบ้านมาเห็นว่าใช้งานดีก็สั่งซื้อ สั่งทำกัน จึงได้เริ่มผลิตออกขายตามตลาดนัด และพัฒนาเป็นเตาขนาดต่างๆ ให้เหมาะสมกับการใช้งานแต่ละประเภท จำหน่ายตั้งแต่ราคาเตาละ 300-1,000 บาท
ปรากฏว่าได้รับความนิยม มีเสียงตอบรับจากแม่บ้านทื่ซื้อไปใช้ว่า “ใช้งานดี แข็งแรง ทนทาน จนสามีที่บ้านชอบ ขยันนึ่งข้าวทุกวัน” จนเป็นที่มาของชื่อว่า “เตาผัวนึ่งข้าว”
นายอนุรักษ์บอกว่า ทุกวันนี้ครอบครัวเลิกปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ และมาช่วยกันทำ “เตาผัวนึ่งข้าว” ไปขายตามตลาดนัดต่างๆ เฉลี่ยขายได้เดือนละกว่า 100 เตา สร้างรายได้เดือนละไม่ต่ำกว่า 3 หมื่นบาท โดยเฉพาะในช่วงเทศกาลปีใหม่ ที่หลายครอบครัวเดินทางกลับบ้านมาพร้อมหน้ากัน ก็จะมีการทำกับข้าวกินกันในครอบครัว ซึ่งข้าวเหนียวก็เป็นอาหารหลักด้วย
