บุรีรัมย์ - องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และประชาชนชาว อ.โนนดินแดง จ.บุรีรัมย์ สุดดีใจ หลังรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งทวงคืนทับหลังปราสาทหนองหงส์ อายุราวพุทธศตวรรษที่ 16-17 ที่สูญหาย โผล่ที่พิพิธภัณฑ์ในสหรัฐอเมริกากลับคืนมา หลังเรียกร้องมานานร่วมปี ชี้เป็นสมบัติของชาติ และมีคุณค่าทางจิตใจของคนในท้องถิ่น
สืบเนื่องจากคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยที่อยู่ในต่างประเทศ ซึ่งกระทรวงวัฒนธรรมได้ติดตามมาตลอด และพบว่าตั้งแต่ปี 2508 ไทยได้รับคืนโบราณวัตถุจากประเทศต่างๆ รวมแล้ว 19 ครั้ง จำนวน 1,024 รายการ โดยในส่วนของสหรัฐอเมริกาได้รับคืนมา 14 ครั้ง 851 รายการ
กระทรวงวัฒนธรรมจึงร่วมมือกับกระทรวงการต่างประเทศส่งเจ้าหน้าที่ไปสำรวจตามพิพิธภัณฑ์ และสถานศึกษาต่างๆ พบว่าขณะนี้มีโบราณวัตถุที่จัดแสดงอยู่ตามที่ต่างๆ 133 รายการ โบราณวัตถุทั้ง 133 ชิ้นที่ตรวจพบนั้นมี 2 ชิ้นอยู่ที่สหรัฐอเมริกา ขณะนี้มีหลักฐานที่ชี้ชัดแน่นอนแล้วว่ามีต้นทางอยู่ในไทย คือทับหลังปราสาทเขาโล้น จ.สระแก้ว และทับหลังปราสาทหนองหงส์ อ.โนนดินแดง จ.บุรีรัมย์
ก่อนหน้านี้มีนักวิชาการอิสระพบภาพถ่ายทับหลังชิ้นหนึ่งในเว็บไซต์ของพิพิธภัณฑ์ เมืองซานฟรานซิสโก รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา มีรูปแบบและลวดลายตรงกับทับหลังที่สูญหายไปจากปราสาทหนองหงส์ อ.โนนดินแดง จ.บุรีรัมย์ โดยมีหลักฐานคือ ภาพถ่ายเก่าขาวดำจากการสำรวจโดยนายมานิต วัลลิโภดม ระหว่าง พ.ศ. 2503-2504 คาดว่าน่าจะถูกนำออกนอกประเทศในช่วงเดียวกับทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ ที่ปราสาทพนมรุ้ง อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.บุรีรัมย์ คือราว พ.ศ. 2508
ล่าสุดผู้นำท้องถิ่น พร้อมชาวบ้าน ต.โนนดินแดง อ.โนนดินแดง จ.บุรีรัมย์ จำนวนหนึ่ง ได้เข้าไปดูปราสาทหนองหงส์ ซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับเขื่อนลำนางรอง บ้านโนนดินแดง ต.โนนดินแดง หลังทราบข่าวรัฐบาลแต่งตั้งคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยที่อยู่ในต่างประเทศ และหนึ่งในนั้นพบว่ามีทับหลังของปราสาทหนองหงส์ที่สูญหายไปนานแล้ว ไปโผล่อยู่ในพิพิธภัณฑ์เมืองซานฟรานซิสโก รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา รวมอยู่ด้วย
กรณีดังกล่าวจึงอยากเรียกร้องให้รัฐบาล หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหาแนวทางทวงคืนทับหลังดังกล่าวกลับคืนมาเพราะเป็นสมบัติของประเทศ ปราสาทหนองหงส์ถือเป็นโบราณสถานเก่าแก่ เป็นที่เคารพสักการะของคนในพื้นที่มายาวนาน ที่ผ่านมาประชาชนได้ร่วมกันทำพิธีบวงสรวงเพื่อขอขมาและขอพรจากเจ้าพ่อหนองหงส์ เซ่นไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่สถิตอยู่ในปราสาทดังกล่าวตามความเชื่อมาตลอดด้วย
นายสมชัย กอชัยศิริกุล นายกเทศมนตรีตำบลโนนดินแดง กล่าวว่า ปราสาทหนองหงส์ดังกล่าวมีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 16-17 ซึ่งมีหลักฐานชี้ชัดแน่นอนแล้วว่าทับหลังที่พบอยู่ต่างประเทศเป็นของปราสาทหนองหงส์จริง จึงอยากเรียกร้องให้ทางรัฐบาล หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหาแนวทางทวงคืนทับหลังดังกล่าวกลับคืนมาเพราะเป็นสมบัติของประเทศ เหมือนกับทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ปราสาทพนมรุ้งที่ถูกโจรกรรมไปราว พ.ศ. 2508
ที่ผ่านมาประชาชนชาวโนนดินแดง จังหวัดบุรีรัมย์ ได้ร่วมลงชื่อแสดงพลังทวงคืนทับหลังที่สูญหายมานานร่วม 1 ปี กลับคืนมาเป็นสมบัติของคนโนนดินแดง และประเทศชาติ และมอบรายชื่อดังกล่าวแก่นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรีไปแล้วด้วย
ด้านนายบาง หาญศรี อายุ 70 ปี ชาวบ้านโนนดินแดง อ.โนนดินแดง ระบุว่า หลังทราบข่าวรัฐบาลแต่งตั้งคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยที่อยู่ในต่างประเทศ และหนึ่งในนั้นพบว่ามีทับหลังปราสาทหนองหงส์ ก็รู้สึกดีใจ และอยากให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งทวงคืนทับหลังดังกล่าวกลับคืนมา เพราะถือเป็นโบราณวัตถุที่มีคุณค่าทางจิตใจของคนพื้นที่ ไม่สามารถประเมินมูลค่าได้