เชียงราย - เครือข่ายนักอนุรักษ์ลุ่มน้ำโขง จี้ถามผ่านกรมเจ้าท่า หลังพบเรือใหญ่จีนล่องลงใต้ถึงชายแดนเชียงของ-บ่อแก้ว สปป.ลาว หวั่นเดินหน้าระเบิดแก่งระยะที่ 2 ตั้งแต่ใต้สามเหลี่ยมทองคำทะลุถึงหลวงพระบาง
นายนิวัฒน์ ร้อยแก้ว ประธานกลุ่มรักษ์เชียงของ เครือข่ายอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง-ล้านนา กล่าวว่า ในการระชุมผู้นำกรอบความร่วมมือแม่โขง-ล้านช้าง หรือ LMC ครั้งที่ 1 ที่เมืองซานย่า ประเทศจีน เมื่อวันที่ 26 มี.ค. 2559 ซึ่งมีตัวแทนฝ่ายไทยเข้าประชุมด้วย ทางการจีนได้หยิบยกประเด็นเรื่องการจะขุดลอกแม่น้ำโขง ระยะที่ 2 เพื่อให้เรือบรรทุกสินค้าที่มีระวางบรรทุกประมาณ 500 ตัน สามารถสัญจรไปมาในแม่น้ำโขงได้ตลอดทั้งปี
ทางการจีนยังแจ้งอีกว่า จะมีการดำเนินการในเร็วๆ นี้ ทั้งในเขตพื้นที่ประเทศจีน สปป.ลาว-พม่า และขยายการดำเนินการเข้าไปในเขต สปป.ลาว
กระทั่งช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา เมื่อชาวบ้านพบเรือสัญชาติจีนซึ่งไม่ไช่เรือบรรทุกสินค้าทั่วไปจำนวน 3 ลำ ผ่าน อ.เชียงของ และจอดลอยลำใกล้ฝั่ง สปป.ลาว เป็นเวลา 3-4 วัน ก่อนจะเดินเรือเข้าไปยังเขตประเทศลาว ทำให้น่าคิดว่าจะมีการดำเนินการขุดลอก ระเบิดเกาะแก่งในแม่น้ำโขงอีกหรือไม่
นายนิวัฒน์กล่าวด้วยว่า โครงการระเบิดแก่งแม่น้ำโขง หรือโครงการปรับปรุงร่องน้ำเพื่อการเดินเรือตามข้อตกลงการเดินเรือพาณิชย์ในแม่น้ำโขงตอนบน รัฐบาล 4 ประเทศลุ่มแม่น้ำโขงตอนบนได้แก่ จีน พม่า ลาว และไทย เคยตกลงร่วมกันที่ท่าขี้เหล็ก ประเทศพม่า เมื่อวันที่ 20 เม.ย. 2543 โดยในระยะแรกกำหนดให้มีการระเบิดเกาะแก่งหินในประเทศพม่า-จีน และลาว จำนวน 10 กว่าแห่งซึ่งได้ดำเนินการไปแล้ว แต่ก็ชะลอในบางส่วนเมื่อถึงปี 2547 เพราะถูกต่อต้านหนัก โดยเฉพาะจากคนท้องถิ่น ประกอบกับมีปัญหาเขตแดนระหว่างประเทศไทย-สปป.ลาว
ต่อมาจึงมีการประชุม LMC และท้ายที่สุดได้พบเรือสำรวจแม่น้ำโขงดังกล่าว ทำให้พวกเรากำลังรอคำตอบจากกรมเจ้าท่า เพื่อพิจารณาดำเนินการต่อไป
รายงานข่าวแจ้งว่า สภาพของแม่น้ำโขงด้าน อ.เชียงของ และ อ.เวียงแก่น จ.เชียงราย ปัจจุบันยังคงอุดมไปด้วยเกาะแก่งที่สวยงามตามธรรมชาติมากมาย เช่น คอนผีหลง แก่งไก่ แก่งผาได ฯลฯ แต่เกาะแก่งเหล่านี้ เป็นอุปสรรคต่อการเดินเรือสินค้าขนาดใหญ่ ทางการจีนได้มีการระเบิดเกาะแก่งในแม่น้ำโขง ทางตอนเหนือหลายแห่ง เพื่อสะดวกต่อการเดินเรือจากมณฑลยูนนานมายัง อ.เชียงแสนแล้ว
แต่สำหรับท้ายน้ำตั้งแต่ อ.เชียงของ ลงไปจนถึงเมืองหลวงพระบาง แขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว ยังคงความเป็นธรรมชาติ ซึ่งกลุ่มอนุรักษ์เห็นว่าเป็นแหล่งอาศัยของสัตว์น้ำ พืชน้ำ และระบบนิเวศน์ที่สมบูรณ์ โดยเฉพาะชายแดนไทย-สปป.ลาว มีการจัดกิจกรรมต่อต้านการระเบิดเกาะแก่งอย่างหนักในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
อย่างไรก็ตาม ข้อตกลงเดินเรือพาณิชย์แม่น้ำโขงตอนบนจะมีการเชื่อมเมืองท่า 14 แห่ง โดยทางเหนือสุดคือท่าเรือเมืองซือเหมา มณฑลยูนาน และใต้สุดคือเมืองหลวงพระบาง