เลย - วัฒนธรรมเมืองเลยรณรงค์วิถีถิ่น วิถีไทย หวังปลูกจิตสำนึกคนรุ่นใหม่สืบทอดและอนุรักษ์ศิลปะทอผ้าชั้นสูง “ผ้าขิดมุก” ลายโบราณไทยเลย อายุ 400 ปี เผยเป็นภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ที่อพยพมาจากอาณาจักรล้านช้าง เมืองหลวงพระบาง สปป.ลาว
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเลย ได้จัดกิจกรรมรณรงค์ วิถีถิ่น วิถีไทย หวังสร้างจิตสำนึกในการร่วมฟื้นฟู อนุรักษ์ และถ่ายทอดผลิตภัณฑ์ที่สะท้อนอัตลักษณ์คุณค่าของวัฒนธรรมที่มีอยู่ในท้องถิ่น โดย “ผ้าทอขิดมุก” ถือเป็นอีกหนึ่งของมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่สมควรได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ สาขางานช่างฝีมือดั้งเดิม ประเภทผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า เป็นการสร้างคุณค่าและมูลค่าทางเศรษฐกิจ เป็นการอนุรักษ์และเผยแพร่มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมไว้ให้ยั่งยืนสู่ลูกหลาน รุ่นหลัง
นางชู บุตรปัสสา ประธานกลุ่มทอผ้าพื้นเมือง บ้านสูบ ต.น้ำสวย อ.เมือง จ.เลย ผู้ที่มีความชำนาญในการทอผ้าขิดมุกลายโบราณแต่ดั้งเดิมและสามารถทอผ้าขิดมุกที่มีมาแต่โบราณได้อย่างละเอียด มีผลงานออกมามีความประณีต สวยงามเหมือนผ้าขิดมุกโบราณไม่มีผิดเพี้ยน จะแตกต่างกันเพียงกาลเวลาเท่านั้น การสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย ผ้าขิดมุกลายโบราณไทยเลยเกิดจากการทอขึ้นมาใหม่ จากผ้าที่สูญหายไปตามกาลเวลา อาศัยช่างฝีมือเก่าแก่ที่มีความชำนาญในการทอ
นายสัมฤทธิ์ สุภามา วัฒนธรรมจังหวัดเลย กล่าวว่า ภาคอีสานหรือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีกลุ่มชนชาติพันธุ์ มากกว่า 20 ชาติพันธุ์ ส่วนมากเป็นกลุ่มชนชาวไทยเชื้อสายไทย-ลาว หรือชนเผ่าไทย-ลาว ที่คนไทยภาคอื่นมักเรียกว่าลาว เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ใหญ่สุดของภาคอีสาน มีความใกล้ชิดกับหลวงพระบาง เป็นกลุ่มชนที่มีการผลิตผ้าพื้นบ้านของอีสานแพร่หลายที่สุด แยกเป็นกลุ่มย่อยตามวัฒนธรรมได้หลายกลุ่ม แต่มีวัฒนธรรมคล้ายคลึงกัน การทอผ้าและการใช้ผ้าจึงอาจแตกต่างกัน
สำหรับผ้าขิดมุกลายโบราณเป็นวัฒนธรรมไทย การอนุรักษ์ในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ แต่เดิมมาจากชาวบ้านก้างปลาและบ้านนาอ้อ อ.เมือง จ.เลย อพยพมาจากอาณาจักรล้านช้าง เมืองหลวงพระบาง สปป.ลาว มาตั้งถิ่นฐานชุมชนอยู่ในเขต จังหวัดเลย ชาวบ้านเหล่านี้แต่งกายแบบหลวงพระบาง ผู้หญิงจะใส่ผ้าซิ่นที่เรียกว่า “ผ้าซิ่นต่อหัวต่อตีน” เมื่อได้อพยพเข้ามาอยู่ประเทศไทยแล้วมีการทอผ้าเองใช้เป็นเครื่องนุ่งห่มซึ่งนำลวดลายผ้าขิดมุกของเจ้านายชั้นผู้ใหญ่ใน ราชสำนัก เมืองหลวงพระบางที่สวมใส่ในงานพิธีกรรมที่สำคัญ เช่น พิธีแต่งงาน พิธีเฉลิมฉลองที่สำคัญๆ เป็นลายผ้าที่สืบทอดกันมาจากปู่ย่าตายาย อายุ 400 ปี
สำหรับผู้ที่สนใจในงานศิลปะผ้าทอขิดมุก สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือสั่งทอผ้าได้ที่ นางชู บุตรปัสสา ประธานกลุ่มทอผ้าพื้นเมือง บ้านสูบ ต.น้ำสวย อ.เมือง จ.เลย โทรศัพท์ 08-5693-5238
