ลำปาง - จังหวัดลำปาง นำแนวทางการทำ “ฝายใต้ทรายแกนดินเหนียว” สู้แล้ง 2 พื้นที่ พบใช้งบน้อย - ได้ผลจริง เพิ่มน้ำต้นทุนทำประปาให้ชาวบ้านได้ แถมบ่อน้ำตื้นใกล้เคียงได้อานิสงส์ด้วย
นายสามารถ ลอยฟ้า ผู้ว่าราชการจังหวัดลำปาง พร้อมด้วย พล.ต.วิจักขฐ์ สิริบรรสพ ผบ.มทบ.32, พ.ท.สุรศักดิ์ สุขแสง ผบ.ร.17 พัน 2 พร้อมด้วยคณะ ได้เดินทางลงตรวจสอบความคืบหน้าการทำ “ฝายใต้ทรายแกนดินเหนียว” ในพื้นที่นำร่อง 2 จุดในพื้นที่ อ.แม่พริก จ.ลำปาง ตลอดบ่ายวานนี้ (14 มี.ค.)
โดยจุดแรกได้เข้าตรวจสอบที่บริเวณบ้านห้วยไร่ ม.4 ต.ผาปัง ที่มีปัญหาปริมาณน้ำในแหล่งน้ำดิบ ซึ่งใช้ผลิตประปาให้กับประชาชน 99 ครัวเรือน 383 คน เริ่มลดระดับลงอย่างน่าใจหาย ทำให้นายกิตติภณ เสนสุวรรณ ผู้ใหญ่บ้าน ร้องขอความช่วยเหลือไปยังอำภอแม่พริก ทางอำเภอ จึงได้ใช้พื้นที่แห่งนี้นำร่องในการสร้างฝายใต้ทรายแกนดินเหนียวในบริเวณลำห้วยแม่พริก ขนาดกว้าง 2 เมตร สูง 3 เมตร ยาว 34 เมตร ด้วยงบประมาณ 54,800 บาท จนแล้วเสร็จ
ผลปรากฏว่า ขณะนี้บ่อน้ำ ซึ่งเป็นแหล่งน้ำเพื่อใช้ทำน้ำประปาของหมู่บ้าน ที่อยู่ห่างจากลำห้วยแม่พริกกว่า 500 เมตร มีปริมาณน้ำเพิ่มขึ้นเห็นได้อย่างชัดเจน
ส่วนจุดที่สอง คือ บ้านแม่พริก ม.4 ต.แม่พริก มีปัญหาปริมาณน้ำในแหล่งน้ำดิบแห้งขอด ไม่สามารถผลิตน้ำประปาหมู่บ้านให้กับประชาชน 152 ครัวเรือน 483 คนได้ ทางอำเภอแม่พริก จึงได้ทำฝายใต้ทรายแกนดินเหนียว เป็นพื้นที่นำร่องแห่งที่สอง ด้วยงบประมาณเพียง 18,400 บาท ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการขุดถึงชั้นทราย ก็พบว่า มีน้ำขึ้นมาจำนวนมาก ทำให้บ่อน้ำตื้น ที่สูบน้ำขึ้นมาทำน้ำประปามีปริมาณน้ำเพิ่มขึ้นเช่นกัน
นายสามารถ กล่าวว่า หลังจากหลายพื้นที่ของจังหวัดลำปางเกิดสภาวะภัยแล้ง ตนจึงได้ให้แนวทางในการนำการทำฝายใต้ทรายแกนดินเหนียว ซึ่งเคยทำในพื้นที่ที่แห้งแล้งที่สุดของจังหวัดตาก จนประสบผลสำเร็จมาแล้ว เมื่อมาทำที่อำเภอแม่พริก ที่กำลังประสบปัญหาภัยแล้งอย่างมาก ก็พบว่า ประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี
พร้อมกันนั้น ได้มอบหมายให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดลำปาง นำไปดำเนินการในทุกพื้นที่ที่ประสบภัยแล้งในขณะนี้ เนื่องจากจะสามารถแก้ปัญหาภัยแล้งได้อย่างยั่งยืนดีกว่าการทำอ่างเก็บน้ำ เพราะน้ำจะไม่ระเหย เนื่องจากอยู่ใต้ดิน และบ่อน้ำตื้นที่อยู่ใกล้เคียงจะมีน้ำตลอดปี ประชาชนเกษตรกรที่ทำการเพาะปลูกก็สามารถนำน้ำมาใช้การเกษตรได้
สำหรับ “ฝายใต้ทรายแกนดินเหนียว” ทำง่าย ประหยัดงบประมาณ แค่ขุดให้ถึงชั้นดินดานให้เจอน้ำ เมื่อน้ำออกมาก ก็สูบออก แล้วนำดินเหนียวมาบดอัดทีละชั้นจนถึงชั้นทราย จากนั้นน้ำก้อนหินมาเรียงทับให้อยู่ระดับดินเท่านั้น